Thành phố Lyman  bị quân Ukraine tái chiếm (nằm vòng tròn giữa) ngày 1/10/2022

Trước năm 1975, khi nghe chiến trường Xuân Lộc tại Việt Nam, thế giới rất xa lạ không biết nó ở đâu. Qua báo chí về cuộc chiến Việt Nam, thế giới mới biết được nếu mất Xuân Lộc thì xem như mở cánh cửa để quân Cộng Sản Bắc Việt tiến vào thủ đô Sài Gòn của Việt Nam Cộng Hòa. Cũng như ngày nay, khi nghe địa danh chiến trường Lyman ở Ukraine cũng thấy xa lạ, nhưng khi thấy báo chí và truyền hình liên tục nhắc đến thì chắc đó là một vị trí chiến lược quan trọng trong chiến tranh Ukraine hiện nay.

Lyman là thành phố nhỏ nằm phía Đông Bắc Ukraine, thuộc tỉnh Donetsk mà chính phủ Putin công nhận là nhà nước tự xưng “Cộng Hòa Độc Lập Donetsk”. Lyman có dân số chừng 20,000 nằm bên kia bờ sông Siverskyi Donets cách thành phố Kharkiv chừng 195 cây số. Lyman là vị trí hội tụ tuyến giao thông đường xe lửa để Nga chuyển quân, tiếp tế lương thực và khí tài từ Nga cho chiến trường vùng Donetsk.

Nga đã chiếm Lyman vào ngày 27/05/2022. Từ đó, họ xử dụng thành phố này như một vị trí chiến lược làm trung tâm hậu cần tiếp tế cho chiến trường Donetsk và các chiến trường phía Nam.

Từ ngày 10/09, quân Ukraine đưa quân chiếm lại các vùng chung quanh thành phố Kharkiv (thành phố lớn thứ 2 Ukraine) và tiến chiếm thành phố chiến lược Lyman. Nhưng khó khăn cho quân Ukraine vì Lyman ở bên kia bờ sông Siverskyi Donets nên việc tiến chiếm quân Ukraine phải vượt qua sông, một trở ngại vô cùng khó khăn thế công chiến thuật quân sự. Chỉ huy quân Ukraine phải dùng chiến thuật bao vây, chia cắt… nhiều tuần thắt chặt vòng vây 4 phía Nam, Tây, Nam, Bắc từng bước cô lập hơn 5000 quân Nga trong thành phố Lyman. Đến ngày 1/10 thì quân Ukraine hoàn toàn chiếm thành phố Lyman, quân Nga tháo chạy. Phát ngôn viên Bộ Quốc Phòng Nga thông báo các lực lượng Nga đang rút khỏi thành phố.

Khi quân Ukraine chiếm lại thành phố Lyman là một đòn giáng mạnh vào lực lượng Nga. Đây là chiến thắng của quân Ukraine lớn nhất trong 7 tháng qua, vì Lyman chiếm vị trí chiến lược trọng yếu trên mặt trận Donbass. Chiến thắng Lyman, Ukraine lớn cao từ mọi phía: về nội bộ đã tăng tinh thần chiến đấu của binh sĩ Ukraine khắp nơi, đồng thời đó cũng là niềm hy vọng và phấn khởi cho toàn dân Ukraine. Về mặt ngoại giao, chứng minh cho quốc tế biết Ukraine có thể đẩy lùi quân Nga xâm lược để lấy lại những vùng đất đã mất, hăng say tăng cường quân viện. Đối với Nga, chiến thắng Lyman làm suy sụp tinh thần chiến đấu của quân Nga vì đây là vị trí chiến lược duy nhất còn lại để tiếp tế cho các lực lượng chiếm đóng của Nga tại Donbass.

Sau khi mất Lyman, quân Ukraine thừa thắng xông lên, nhanh chóng bao vây thị trấn Borova nằm phía Tây sông Oskil. Nếu Ukraine chiếm được Borova thì những thành phố quan trọng khác như Svatove bị uy hiếp nghiêm trọng, và hai thành phố Kremienna và Lysychansk thuộc “Cộng Hòa Độc Lập tự xưng” Donetsk cũng bị Ukraine tấn công.

Thủ lãnh Checknya đòi dùng vũ khí nguyên tử

Trong cuộc chiến xâm lược Ukraine, Putin đã xử dụng những đạo quân nổi tiếng tàn bạo, trong đó có đạo quân Hồi Giáo của Cộng Hòa Checknya thuộc Nga nằm trên vùng núi Bắc Caucasus, thủ lãnh là ông Ramzan Kadyrov. Vào ngày thất thủ Lyman mồng một tháng 10, Kadyrov viết trên tài khoản Telegram của mình: “Moscow nên cân nhắc xử dụng vũ khí nguyên tử quy mô nhỏ (nguyên tử chiến thuật) ở Ukraine sau những thất bại trên chiến trường như Lyman chẳng hạn”; đồng thời, Kadyrov chỉ trích những chỉ huy hàng đầu của phía Nga vì những thất bại của họ.

Gần đây, các đồng sự hàng đầu khác của Putin, trong đó có Dmitry Medvedev, đã gợi ý rằng Nga có thể cần dùng đến vũ khí nguyên tử. Tuy nhiên, lời kêu gọi của ông Kadyrov là khẩn cấp và rõ ràng nhất trong việc thúc giục Nga xử dụng vũ khí nguyên tử.

Điều đáng nực cười, hôm 30/09, Nga sáp nhập 4 vùng lãnh thổ ly khai của Ukraine, trong đó có cả Lyman. Hôm sau, toàn thành phố Lyman cắm cờ Ukraine… cho thấy Lyman “thất thủ” là một sự thua trên thực địa đối với cái gọi là “trưng cầu dân ý” giả tạo. Rồi đây, Ukraine lấy lại nhiều nơi và cờ Ukraine bay rợp trời thì nơi đó không nhẽ thuộc về lãnh thổ Nga? Ôi sự giả tạo “trưng cầu dân ý” của Nga chỉ là trò hề hợm hĩnh trước thời đại!

Ngoài ra, Lyman thất thủ tạo đà để quân Ukraine giành lại những vùng lãnh thổ khác ở Luhansk mà theo Ông Viktor Kevlyuk thuộc Trung tâm Chiến lược Quốc Phòng Ukraine cho biết nhờ thành công ở Lyman, quân đội Ukraine đang “tiến tới tuyến đường Bắc – Nam thứ hai, nghĩa là tuyến tiếp tế thứ 2 của quân đội Nga sẽ bị gián đoạn”.

Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Lloyd Austin cho biết: “Nếu không có những tuyến đường tiếp tế ở Lyman, dẫn đến một tình thế tiến thoái lưỡng nan cho quân Nga trong tương lai”.

Chiến thắng Lyman, dù thành phố nhỏ nhưng lại là một chiến thắng chiến lược rất lớn cho Ukraine.

Ngày 10 tháng 4 năm 2022
Lê Hoành Sơn