Trung cộng khống chế Việt Nam toàn diện trên mọi mặt trận kinh tế, chính trị, văn hóa, xâm lược lãnh hải và lãnh thổ. Loạt bài dưới đây ký giả Mặc Lâm của Radio Free of Asia (RFA) nói về Sách lược của Trung Quốc nhằm kiểm soát chặt chẽ Việt Nam trong ba lĩnh vực kinh tế, chính trị và văn hoá khá lộ liễu.

Trung Quốc khống chế Việt Nam trên lĩnh vực kinh tế

Mặc Lâm

2011-09-18

Những yếu tố khách quan cho thấy họ đã ngấm ngầm khống chế Việt Nam từ nhiều năm trước và nay là thời điểm Bắc kinh giở con bài tẩy của mình để đối phương thấy tham vọng của họ đối với cả khu vực nói chung và Việt Nam nói riêng.

Mặc Lâm tổng hợp các sự kiện quan trọng trong ba lĩnh vực kinh tế, chính trị và văn hoá mà Trung Quốc đã và đang ra tay rất hiệu quả tại Việt Nam. Bài đầu tiên nói về kinh tế cùng những mánh khoé mà Trung Quốc đã áp dụng bấy lâu.

Tràn ngập hàng Trung Quốc

Nếu có dịp về vùng biên giới phía Bắc một lần du khách sẽ nảy sinh nhiều câu hỏi khi tiếp xúc với các chợ biên giới tại vùng cửa khẩu Tân Thanh. Hình ảnh các chuyến hàng xuất phát từ biên giới phía bắc chạy nườm nượp sang Việt Nam mà không đóng bất cứ khoản thuế nào khi nhập cảnh là câu hỏi đầu tiên về chính sách tiểu ngạch đã từ lâu như một lỗ hổng khó thấy hậu quả tại các vùng biên giới.

Cửa khẩu Tân Thanh thật ra quá nhỏ nếu so với những trang thiết bị mà doanh nghiệp Việt Nam mỗi năm chạy sang Trung Quốc lục lọi để mua về lắp ráp vào các nhà máy thủ công của mình, thì con số lại càng đáng lo hơn. Chỉ riêng năm ngoái, Việt Nam đã nhập khẩu từ Trung Quốc 20 tỷ trong đó nhập siêu lên đến gần 13 tỷ đô la. Số lượng máy móc đã qua sử dụng được nhập từ Trung Quốc lên đến gần 3 tỷ và các sản phẩm nguyên liệu chiếm hầu hết trong tổng số nhập siêu của năm 2010.

Theo nguyên tắc thương trường thì sản phẩm nào đạt yêu cầu với giá thành hạ thì sản phẩm đó được ưa chuộng. Tuy nhiên với Trung Quốc, chính sách bán hàng cực rẻ bất cần tiêu chuẩn chất lượng, hay chất lượng được phù phép thành cao đã được áp dụng triệt để. Giá càng rẻ thì chất lượng sản phẩm càng ít nhưng những doanh nhân ham lợi nhuận trước mắt sẽ mắc vào tấm lưới vô hình này.

Nhập siêu gấp đôi trong giao dịch với Trung Quốc đang là mối họa khôn lường trước mắt đối với nền kinh tế Việt Nam. Những sản phẩm mà Việt Nam gia công chủ yếu nhập nguyên liệu từ Trung Quốc do đó cái thòng lọng mà Việt Nam tự thắt vào cổ mình đang được điều khiển từ bên kia biên giới. Chỉ cần giá nguyên liệu tăng thêm 10 hay 15% là công nhân Việt Nam hết đường sống. Các khu công nghiệp gia công kể như đóng cửa và sự chao đảo kinh tế lập tức xảy ra.

TS Lê Đăng Doanh nguyên tư vấn cho Bộ Kế hoạch Đầu tư, cũng là người đã lên tiếng cảnh báo mối họa Trung Quốc từ những năm đầu thập niên 90 nay vẫn cho rằng mối họa đó chẳng những không dứt mà có cơ tăng thêm bởi các dấu hiệu lệ thuộc kinh tế ngày càng sâu hơn với Trung Quốc, ông cho biết:

“Tình hình nhập siêu giữa Việt Nam và Trung Quốc ngày càng trở nên trầm trọng. Nếu trong những năm 2000-2001 quan hệ thương mại giữa hai bên là cân bằng thì từ năm 2005 trở đi nhập siêu ngày càng tăng lên và đến bây giờ thì nhập siêu của Trung Quốc lớn nhất mà Việt Nam chịu trong quan hệ thương mại song phương. Ngoài khía cạnh nhập siêu về mặt số lượng thì nhập siêu về mặt chất lượng kết cấu của mặt hàng cũng rất là nghiêm trọng.

Quan hệ thuơng mại giữa Việt Nam và Trung Quốc trở thành quan hệ bắc ngang, tức là Việt Nam xuất phần lớn nông lâm thuỷ sản, các nguyên liệu thô sang Trung Quốc rồi nhập các sản phẩm trang thiết bị công nghiệp, các sản phẩm máy móc về. Điển hình là Việt Nam xuất cao su sang Trung Quốc rồi nhập vỏ và ruột xe. Tình hình này không những làm các nhà chuyên môn mà trong đông đảo nhân dân rất lấy làm lo ngại.”

Phá hoại về tài chánh

Người dân hàng ngày ra chợ đều thấy hàng hóa Trung Quốc tràn ngập thị trường Việt Nam. Từ một vật nhỏ nhất như cây đinh, sợi dây buộc đồ tới những vật thông dụng trong gia đình như hàng kim khí điện máy, sản phẩm trong nhà bếp, nhà tắm phòng ăn…tất cả đều là hàng Trung Quốc.

Không dừng lại ở đó, rau quả thịt thà và hàng ngàn loại thực phẩm khác đều đến từ Trung Quốc. Một xứ sở nghèo như Việt Nam mà lại không cung cấp nổi cho dân chúng của mình các loại hàng hóa tự cấp trong nước thì thử hỏi nền kinh tế ấy dựa vào đâu để phát triển?
Nếu chỉ do tính toán lợi nhuận kinh tế thì Trung Quốc cũng sẽ như các nước tư bản khác, khai thác tối đa việc xuất khẩu là mũi nhọn tiến lên con đường phát triển. Tuy nhiên Trung Quốc còn lợi dụng vị thế của mình để thực hiện những đòn phép khác phá hoại kinh tế Việt Nam ngày càng lệ thuộc hơn vào họ.

Những câu chuyện liên tiếp xảy ra từ việc mua móng trâu bò còn sống để triệt tiêu sức sản xuất cho đến phá hoại danh tiếng sản phẩm Việt Nam bằng nhiều cách trong đó có việc bỏ tiền ra yêu cầu nông dân Việt Nam tự tay hủy diệt sản phẩm của mình. Qua lời kể của TS Lê Đăng Doanh người Việt có thể vỡ lẽ ra tại sao Trung Quốc  lại chủ trương như thế:

“Một điều hiển nhiên được chứng minh nhiều lần là việc tiền giả được in từ Trung Quốc mang vào Việt Nam và chúng ta rất nhiều lần lên tiếng với Trung Quốc nhưng cho đến nay mọi sự vẫn tiếp diễn. Hai nữa là việc thương nhân Trung Quốc thu mua móng trâu bò ở các tỉnh biên giới. Móng được mua rồi thì trâu bò không còn cày bừa được nữa.

Họ còn mua rễ các cây thuốc và vừa rồi thương nhân Trung Quốc mua giá cao các loại chè của Việt Nam sau đó yêu cầu người nông dân Việt Nam cho thêm bùn và dầu nhớt vào chè. Số chè này mang về Trung Quốc và họ tập trung lại và công bố rằng chè của Việt Nam bẩn, không sử dụng được và họ tổ chức một buổi tiêu huỷ rầm rộ lá chè mua từ Việt Nam về.”

Trung Quốc đang bỏ tiền ra rất nhiều để khống chế kinh tế Việt Nam dưới nhiều hình thức, trúng những gói thầu giá rẻ chẳng hạn. Nhiều chuyên gia nghi ngờ rằng với giá thành trúng thầu như thế các công ty thắng thầu của Trung Quốc không thể có lời nếu không được tài trợ kín từ chính phủ Trung Quốc. Hơn 90% các nhà máy nhiệt điện tại Việt Nam đều được giao cho nhà thầu Trung Quốc. Có dự án Trung Quốc bỏ tiền cho vay hơn 80% với lãi suất rất rẻ. Miếng mồi lãi suất này bây giờ là một nguồn lợi to lớn nhưng khi có việc xảy ra thì liệu cái lợi này có đáng hay không. Một vụ nổ nhà máy điện hàng loạt nếu xảy ra chiến tranh chẳng hạn?

Chuyên gia tư vấn tài chánh Bùi Kiến Thành cho biết nhận xét của ông về vấn đề này:

“Hiện giờ Trung Quốc có lợi thế là có thể cho vay dài hạn với lợi suất tương đối thấp nhưng cuối cùng chúng ta nhận công trình trở lại với chất lượng thấp thì vấn đề tài chính như thế chắc gì có lợi cho Việt Nam. Đây là vấn đề mà các lãnh đạo của Việt Nam cần phải tính toán lại.”

Hầu hết tài nguyên thiên nhiên của Việt Nam cho tới nay đều nằm trong tay thương nhân Trung Quốc. Từ than đến khoáng sản, bauxite mọi thứ quý giá đều bán sang Trung Quốc với giá rẻ tương đương như họ bán hàng sang Việt Nam. Tuy nhiên hàng Việt Nam thì không cần phải xem xét vì nó là nguyên liệu thô, còn Trung Quốc xuất sang Việt Nam máy móc đã qua sử dụng có nghĩa là chất lượng rất đáng bàn cãi.

Đăng ký độc quyền thương hiệu VN

Mới đây Bộ Kế Hoạch Đầu tư vừa ra một văn bản cho biết chính Trung Quốc đã loại khỏi danh mục hơn 2.500 loại máy móc không được sử dụng trong nước, và một điều chắc chắn rằng doanh nhân Việt Nam sẽ đánh hơi món nào trong 2.500 thứ bị cấm ấy còn xài được thì họ lại lập tức chạy sang Trung Quốc mang về.

Tầm vĩ mô thì như thế còn ở các hoạt động thấp hơn thì sao? Câu trả lời là chưa bao giờ Trung Quốc ngừng tấn công Việt Nam trên lĩnh vực kinh tế.

Các kinh nghiệm về mua bán với Trung Quốc vẫn làm cho nông dân Việt Nam kinh hãi. Mới đây nhất là hàng ngàn mẫu sắn tại huyện Hương hóa bị thương lái Trung Quốc lừa người dân trồng rồi bỏ chạy về nước. Tại Bình Thuận với hàng ngàn héc ta thanh long phải cho bò ăn thay cỏ.

Thâm độc hơn, Trung Quốc còn khuyến khích thương nhân nước họ ăn trộm địa lý thương hiệu của Việt Nam rồi đăng ký chỉ dẫn địa lý làm của riêng họ.

Một doanh nghiệp ở Quảng Đông Trung Quốc đã đăng ký độc quyền trong 10 năm 2 nhãn hiệu cà phê Buôn Ma Thuột, mặc dầu đây là chỉ dẫn địa lý mà Tỉnh Đắc Lắc được bảo hộ quốc gia từ năm 2005. Sau vụ cà phê Buôn Mê Thuột là nứơc mắm Việt Hương tại Hongkong đăng ký thương hiệu Phú Quốc cho thấy các bước tiến phá hoại sản phẩm Việt Nam được Trung Quốc thực hiện hết sức nghiêm túc và hiệu quả.

Luật sư Lê Quang Vinh đặc trách bộ phận sở hữu trí tuệ của công ty Bross & Partner cho biết sự vi phạm của Trung Quốc xét về mặt lý thuyết như sau:

“Vấn đề ở đây là hành vi đăng ký như thế dưới góc độ thương mại mà nói thì đấy là hành vi xấu người ta hay gọi là “Bad faith” (Không trung thực, gian trá). Tức là người ta lợi dụng qui định của pháp luật Trung Quốc về xác lập quyền sở hữu công nghiệp trong đó có quyền đối với nhãn hiệu để nộp đơn đăng ký.”

Chính sách của các nước phương Tây là luôn giúp cho những nước nghèo bằng các khoản viện trợ hướng nghiệp, hay giúp vay với lãi suất rất nhỏ để nâng họ lên cùng nhau phát triển. Riêng với Trung Quốc tuy được tiếng là đang nắm giữ một số lớn trái phiếu của chính phủ Mỹ và là nền kinh tế hạng nhì trên thế giới nhưng hàng năm vẫn ngửa tay nhận hơn 250 triệu Mỹ kim viện trợ từ Washington cho Bắc kinh phát triển cộng đồng! Cách nhận tiền không mấy tốt đẹp này đã bị thượng nghị sĩ Jim Webb lên tiếng đòi quốc hội Mỹ bãi bỏ khoản tiền mà người dân Mỹ đóng thuế để giúp cho ông chủ nợ Trung Quốc xấu bụng và không mấy rộng rãi.

Câu chuyện hào phóng từ nước Mỹ có giúp gì được cho kinh nghiệm nghèo khó của Việt Nam hay không?

Quý vị vừa theo dõi bài đầu tiên chủ đề kinh tế trong loạt bài “Trung Quốc khống chế Việt Nam như thế nào?” mời quý vị theo dõi tiếp phần hai với chủ đề chính trị cũng do Mặc Lâm thực hiện dưới đây:

Trung Quốc khống chế Việt Nam trên lãnh vực Chính trị

Mặc Lâm

2011-09-19

Trong bài trước chúng tôi đã ghi lại những nét chính Trung Quốc muốn kiểm soát và thao túng nền kinh tế Việt Nam như thế nào. Tiếp tục loạt bài, hôm nay xin được chia sẻ những yếu tố chính trị mà Trung Quốc đã dùng để áp lực lên hệ thống cầm quyền Việt Nam nhằm phục vụ kế sách bá quyền đại hán của họ. Mặc Lâm tổng hợp các sự kiện quan trọng đã xảy ra trong thời gian gần đây nhằm phác thảo hình ảnh tổng thể những diễn tiến rất nguy hiểm cho nền độc lập của Việt Nam.

Sau khi cuộc chiến biên giới năm 1979 kết thúc với nỗi căm phẫn tột cùng vì bị mất mát và phá hoại từ con người tới cơ sở vật chất, không ai tin rằng chỉ 12 năm sau, năm 1991 cuộc chiến ấy đã được đặt sang một bên để một lần nữa Việt Nam mở rộng vòng tay thu nhận 16 chữ vàng từ người mới đánh giết mình hôm qua để yên sống theo kinh nghiệm lịch sử của hàng ngàn năm về trước.

Đồng sàng dị mộng

Tuy nhiên lần này khác. Sự sụp đổ của chế độ Cộng sản Liên sô làm Việt Nam hụt hẫng. Lổ hỗng khổng lồ của chủ nghĩa xã hội không dễ trám đã đẩy chính quyền Việt Nam dựa vào Trung Quốc tìm một đồng minh từ người láng giềng đồng sàn dị mộng này. Trung Quốc hơn ai hết biết rõ điều đó và kế hoạch dùng Việt Nam như một trái độn tiến xuống phương Nam đã hình thành một cách chóng vánh.

Diễn tiến các cột mốc thời gian xảy ra từ năm 2005 tới nay cho thấy sự chín muồi của kế hoạch mà Trung Quốc đặt ra đã tới lúc trình diễn phần kết của một vở kịch dài.

Máu ngư dân bắt đầu đổ

Sau những thăm hỏi nồng thắm của cán bộ hai nước, ngày 8 tháng 1 năm 2005, tàu hải quân Trung Quốc nã súng bắn chết 9 người và làm bị thương nhiều ngư dân Việt Nam khác nhưng Người phát ngôn Trung Quốc nói đó là những tàu “ăn cướp có vũ trang nghiêm trọng trên biển”. 9 nạn nhân Việt Nam vĩnh viễn không được minh oan nhưng nghiêm trọng hơn, vụ giết người trên biển đầu tiên này do kẻ thủ ác không bị Bộ Ngoại giao Việt Nam vạch mặt trước dư luận quốc tế đã kéo theo hàng loạt vụ khác hai năm sau đó.
Một điều lạ lùng là hầu hết các vụ giết người, cướp của, đòi tiền chuộc ngoài biển thường xảy ra sau những cuộc viếng thăm hữu nghị của giới chức cao cấp của Việt Nam sang thăm Bắc Kinh.

Ngày 23 tháng 8 năm 2006 Tổng bí thư Nông Đức Mạnh viếng thăm hữu nghị Trung Quốc thì tám tháng sau, đầu tháng 4 năm 2007 hải quân Trung Quốc bắt giữ 4 thuyền đánh cá Việt Nam gốm 41 người đòi tiền chuộc.

Ngày 10 tháng 4 năm 2007 Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Phú Trọng tuyên bố tại Bắc Kinh rằng “chưa bao giờ quan hệ hợp tác hữu nghị Việt Trung tốt như hiện nay” thì chỉ hơn hai tháng sau ngày 27 tháng 6 năm 2007 tàu hải quân Trung Quốc lại bắn ngư dân Việt Nam làm bị thương 6 công nhân trên tàu.

Sau đó là một loạt đánh phá của tàu hải quân Trung Quốc đối với ngư dân Việt Nam. Hàng trăm người bỏ thây trên biển. Hàng trăm con tàu không còn hoạt động được đẩy cả làng cá Lý Sơn vào chỗ tận cùng bế tắc.

Bịt miệng dân, ai ra lệnh?…

Nước lớn lấn áp nước nhỏ là chuyện thường thấy trên thế giới nhưng chuyện hiếm thấy là nước bị hà hiếp lại cấm con dân mình lên tiếng chống đối thì có lẽ chỉ Việt Nam mới có.
Các cuộc biểu tình chống Trung Quốc xảy ra sau khi hàng loạt nước Bắc phi và Trung đông tan rã có phải là lý do để Việt Nam lo ngại vết xe này lan sang nguy hiểm cho chế độc hay không? Câu trà lời có thể không khó nếu quay ngược thời gian về năm 2007 khi phong trào biểu tình chống Trung Quốc chưa bị chi phối bởi cách mạng Hoa nhài đã bị chính quyền thẳng tay đàn áp.

Ngày 9 tháng 12 năm 2007 sau các vụ giết người của Trung Quốc đối với đồng bào Việt Nam, hàng trăm thanh niên tập trung biểu tình trước Sứ quán Trung Quốc tại Hà Nội và Lãnh sự quán Trung Quốc tại TPHCM. Kết quả là hàng loạt người bị nhà nước bắt giữ, trù dập mãi cho tới ngày nay, tức là 5 năm sau, sổ đen công an vẫn còn ghi tên của họ. Blogger Điều Cày bị bắt giữ sau đó vào ngày 19 tháng Tư năm 2008 tại Đà Lạt cho tới bây giờ vẫn bặt vô âm tín.

Sự kiện tàu Hải giám của Trung Quốc ngang nhiên cắt cable của tàu thăm dò dầu khí PetroVN vào ngày 27 tháng 5 năm 2011 đã làm bùng lên sự uất ức của dân chúng. Bà Khương Du, người phát ngôn Trung Quốc đã lên tiếng cho rằng tàu Việt Nam xâm phạm vùng biển của Trung Quốc lại càng tăng thêm sự uất ức của toàn thề người dân Việt Nam.
Về phía Việt Nam, ngoại trừ cuộc họp báo trong nước của PetroVN, Bộ Ngoại giao không đưa ra một kháng thư đủ mạnh để cảnh cáo Trung Quốc như thông lệ ngoại giao quốc tế, mà ngược lại, gửi một Thứ trưởng Ngoại giao âm thầm sang Bắc Kinh để nói chuyện khiến câu hỏi ngày một lớn hơn.

Kỹ sư Vi Toàn Nghĩa, một người lính cấm súng nhiều năm trong cuộc chiến Việt Nam hiện sống tại Hà Nội cho biết những những nhận xét của ông:

-Cái khó khăn nhất của mình bây giờ là người phụ trách họ không dám đứng thẳng. Nếu đổ cho người ta bán nước thì cũng hơi quá. Trong các xung đột ngoài biển đối với nước khác người ta xử trí rất là dõng dạc mặc dù nước người ta nhỏ hơn mình. Người ta triệu đại sứ lên trao kháng thư và đấy là điều nhà nước phải làm thế nhưng chúng ta lại không làm.
Cái vụ cắt cable tôi thấy rất là buồn cười khi ông thứ trường của mình chả ai mời lại mò sang xin lỗi họ thay vì họ phải sang xin lỗi ta! Và vừa rồi Bộ ngoại giao lại mời một ông phó tỉnh Trung Quốc sang thăm là như thế nào?

Các cuộc biểu tình của thanh niên, trí thức Hà Nội và thành phố Hồ Chí Minh sau khi tàu Việt Nam bị cắt cable như một tiếng chuông cảnh tỉnh nhà cầm quyền. Thế nhưng ngược lại, người ta thấy chính quyền hình như nhận được một lệnh mật nào đó, khi thì buông khi thì nắm….để cuối cùng không một cuộc biều tình chống Trung Quốc nào được phép xảy ra.

Ông Lê Hiếu Đằng, nguyên phó chủ tịch Mặt trận tổ quốc Việt Nam cho biết nhận xét của ông:

-Tình hình quan hệ giữa Việt Nam và Trung Quốc cần phải được công khai minh bạch và làm cho dân người ta hiểu rõ. Mà điều cần hiểu rõ nhất là âm mưu bành trướng xâm lươc của Trung Quốc từ trước tới nay là không đổi, bản chất nó như vậy.
Hiện nay nhà nươc Việt Nam đang có biện pháp ngăn chặn tiếng nói của người dân là không đúng bởi vì thật ra đứng về quân sự mà nói thì đất nước chúng ta đối với Trung Quốc rõ ràng mình yếu hơn nhiều, nhưng cái mạnh của chúng ta là ở lòng dân là thực tế hiện nay thành ra phải làm sao khai thác cái thế mạnh này để đối phó với âm mưu của Trung Quốc thì nó mới có hiệu quả.

Một việc đáng ngạc nhiên khác là sau khi viếng thăm Trung Quốc, Thứ trưởng quốc phòng Việt Nam là tướng Nguyễn Chí Vịnh thông báo với Trung Quốc rằng “Việt Nam kiên quyết xử lý vấn đề tụ tập đông người ở Việt Nam với tinh thần không để sự việc tái diễn”!

Các cuộc biểu tình vào ngày Chúa Nhật là một vũ khí sắc bén khiến Trung Quốc phải nhìn lại cách cư xử thiếu quân tử của họ nhưng rất tiếc đã bị chính quyền Việt Nam dập tắt. Không những dập tắt mà còn bằng mọi cách ngăn ngừa những ngòi nổ yêu nước về sau khi các phương tiên truyền thông chính thống đua nhau bôi đen nhiều khuôn mặt trí thức yêu nước.

Giáo sư Phạm Duy Hiển, nguyên giám đốc viện nguyên tử Đà Lạt một trí thức tên tuổi có mặt hầu hết trong các cuộc biểu tình cho biết quan điểm của ông:

-Những cuộc biểu tình vừa rồi là của người yêu nước không ai có thể phủ nhận chuyện đó trong bất cứ tình huống, lập trường nào. Yêu nước thật sự dám nói lên lòng yêu nước của mình. Còn nhiều người yêu nước nhưng vì nhiều lý do khác ngừơi ta không thực hiện được. Chứ còn bây giờ bảo rằng những người biểu tình bị ở nước ngoài hay thế lực nào xúi giục! Tôi chả thấy ai xúi giục cả. Trong số những người bạn của tôi chẳng ai như thế cả.

Sau khi Ủy viên quốc vụ viện đặc trách ngoại giao của Trung Quốc Đới Bỉnh Quốc sang Việt Nam, một phái đoàn quân sự cao cấp do tướng Ngô Xuân Lịch viếng thăm Bắc Kinh đã được ông Tập Cận Bình lên lớp rằng hãy giữ vững ba kiên trì trong quan hệ để cùng có lợi. Ngay trong khi phái đoàn Việt Nam còn ở Bắc Kinh thì Trung Quốc gửi chiếc tàu cá 1.000 tấn ra hỗ trợ cho 500 chiếc tàu cá khác của Trung Quốc đang đánh bắt cá trái phép trên vùng biển Trường Sa của Việt Nam. Có phải Tập Cận Bình đã có kế hoạch từ trước nên khuyên Việt Nam cần phải kiên trì để Trung Quốc hưởng lợi?

Không thể chịu nổi những uẩn khuất mà nhà nước hành xử dưới sức ép của Trung Quốc, nhiều kiến nghị, thư ngỏ của trí thức trong và ngoài nước liên tiếp gửi cho lãnh đạo cao nhất nước. Nhưng như viên đá rơi vào đại dương, không một bức thư nào được trả lời.

Tiếng chuông Lê Hiếu Đằng

Không trả lời cũng mặc, trí thức không chịu thua sự im lặng. Bức thư ngỏ mới nhất của luật gia Lê Hiếu Đằng cũng là bức thư có lời lẽ cứng cỏi nhất yêu cầu nhà nước trả lời trước nhân dân về điều mà ông gọi là hai sự việc cần phải làm rõ. Thứ nhất, tại sao lại cấm biểu tình và thứ hai là lời tuyên bố vượt chức năng của Thứ trưởng quốc phòng Nguyễn Chí Vịnh, có một đoạn ông viết:

“Tôi với tư cách công dân, với tư cách một cử tri của Sài Gòn – TP.HCM dùng quyền chất vấn của mình để các vị làm rõ trước công luận hai sự việc nêu trên vì tôi quan niệm rằng trong một chế độ chính trị độc Đảng nếu Nhà nước không tự nghiêm khắc với chính mình thì hiện tượng lạm quyền, lộng quyền của những cán bộ có chức quyền sẽ làm trầm trọng thêm tệ quan liêu, tham nhũng, chuyên quyền, vi phạm nghiêm trọng đến lợi ích và các quyền công dân, chà đạp lên luật pháp, đe dọa sự tồn vong của dân tộc, của đất nước.”

Liệu tiếng chuông Lê Hiếu Đằng có gióng lên được chút chú ý nào từ bốn vị nguyên thủ quốc gia? Ai cũng mong là “có” nhưng liệu sức nặng Trung Quốc sẽ làm các vị tiếp tục im lặng nữa hay không thì còn phải chờ xem.

Trung Quốc khống chế Việt Nam trên lãnh vực Văn Hóa

Mặc Lâm

2011-09-20

Trong hai bài trước chúng tôi đã ghi lại những nét chính mà Trung Quốc muốn kiểm soát và thao túng nền kinh tế, chính trị Việt Nam.

Hôm nay xin được chia sẻ những yếu tố văn hoá mà Trung Quốc đã dùng để xâm lấn một cách âm thầm làm cho Việt Nam trở thành môt phiên bản của Bắc Kinh nhằm phục vụ kế sách bá quyền đại hán của họ. Mặc Lâm có bài viết về vấn đề này.

-Trong tình hình hiện nay cái chữ “xâm lăng”, phải nói như thế, về mặt văn hoá của Trung Quốc và một sự chống chõi yếu ớt, nhu nhược của những người làm công tác văn hoá ở Việt Nam hiện nay rất đáng báo động.

Ai cũng có thể thấy rõ là trên các kênh truyền hình của đài truyền hình trung ương cũng như các địa phương, thời lượng phát sóng dày đặc các phim của Trung Quốc. Bây giờ đang là mùa trung thu, cũng như suốt cả năm đồ chơi trẻ con phải nói 80% là của Trung Quốc.

Nhận xét vừa rồi của TS Nguyễn Xuân Diện, một chuyên gia Hán nôm và cũng là người am hiểu văn hoá Trung Quốc cho thấy một vấn đề thật sự cần nhìn lại không những của những người cán bộ làm văn hoá mà còn của cả xã hội để dần dần thoát ra khỏi hệ luỵ này.

Những ý thức tự ti, tự huỷ

Nói đến văn hoá Việt Nam không hiếm người cho rằng 4 hay 5 ngàn năm văn hiến gì thì cũng xuất phát từ Trung Quốc. Cái nhìn thiển cận ấy âm thầm kéo dài từ nhiều thế kỷ trong lòng một bộ phận rất lớn của xã hội, nhưng chưa có một phản biện đứng đắn dài hơi và thuyết phục của các nhà nghiên cứu văn hoá Việt để chuyển tải tới cộng đồng, tức là những con người đang sống, đang va chạm trực tiếp với thế giới thật mà chung quanh đầy dẫy hình ảnh, ngôn từ, thói quen, phong tục và ngay cả lối sống đều mang đậm nét Trung Quốc.

Nhiều nhà văn hoá học cảm thấy cô đơn khi chấp nhận dấn thân vào khu rừng rậm quá nhiều thói quen không thể từ bỏ của người Việt. Những thói quen bị quán tính hoá ấy bao trăm năm qua đã ăn sâu, biến nền văn hoá bên ngoài trở thành văn hoá Việt mà không một ý thức nào còn lại để cảnh giác rằng chúng ta đã đi quá xa, ở quá lâu và lệ thuộc quá nhiều vào nền văn hoá tưởng là đã được Việt hóa ấy.

Nhặt ra cho hết những vô lý, bất cập mà người Việt hoà mình vào dòng văn hoá phương Bắc không khó, tuy nhiên thuyết phục và biến cải thói quen cho người dân bình thường nhất lại là một việc làm không dễ trong vòng vài chục năm. Điều này một lần nữa cho thấy nền văn hoá Việt Nam đang có vấn đề mà rất nhiều cán bộ văn hoá không những không nhận ra mà còn vô tình hay hữu ý, thúc đẩy người dân chấp nhận nó như chấp nhận một việc hiển nhiên, một điều mà dân tộc đã gần gũi gắn bó hàng ngàn năm.

Vay mượn nguy hiểm…

Gắn bó và gần gũi không có nghĩa là bị đồng hoá. Lại càng không có nghĩa nếu không chấp nhận thì đi ngược lại với sự thật vì nền văn hoá ấy đã bám rễ vào văn hoá Việt.
Văn hoá thuần Việt xuất hiện rõ nét nhất trên những hoa văn, phù điêu của các ngôi chùa cổ. Những nét thủ công nghệ thuật ấy phát xuất từ ý thức sâu sắc muốn thoát ra làn sóng đô hộ văn hoá của phương Bắc làm nên nét đặc thù văn hoá phương Nam.

Tổ tiên ta càng ý thức điều này bao nhiêu thì các thế hệ sau lại thờ ơ với nó bấy nhiêu. Nhiều ngôi chùa gần đây không thể gọi là chùa của người Việt được nữa mà phải thành thật nhận rằng nó được mang nguyên mẫu từ Trung Quốc hay Đài Loan sang. Từ kiến trúc tới tượng thờ, nhất nhất đều mang họa tiết Trung Quốc và người ta không dấu tự hào khi cho rằng đã bắt chước giống với bản sao từ nguyên mẫu. Tiến sĩ Nguyễn Xuân Diện chia sẻ các quan sát của ông:

–     Các công trình đền chùa đình miếu bây giờ có cái đang xây dựng mới, cũng có cái tu sửa thì vẫn đậm chất Trung Quốc. Chúng tôi lấy thí dụ như công trình chùa Bái Đính ở Ninh Bình hay là công trình Đại Nam Lạc Cảnh ở Bình Dương không có yếu tố Việt Nam ở trong đó. Đây là những ngôi chùa rất là đồ sộ mang dấu ấn của Trung Quốc rất rõ. Một đài tưởng niệm liệt sĩ là 10 cô gái ở Đồng Lộc, cái tháp chuông ở Đồng Lộc lại là phiên bản của Hoàng Hạc Lâu bên Trung Quốc.
Ngay cả Bảo tàng Hà Nội là một bảo tàng vừa mới xây dựng xong cũng là một mô hình copy từ một công trình kiến trúc ở Thượng Hải.

…cùng quán tính và tư duy theo đuôi

Điều nguy hiểm nhất là chính những cơ quan chịu trách nhiệm về quản lý văn hoá lại không thấy có gì sai trái khi hình ảnh Trung Hoa tràn ngập Việt Nam. Nhiều quan chức còn cho rằng đó là tâm lý hàng ngàn năm nay của dân chúng và không thể thay đổi.
Phim ảnh là một ví dụ dễ thấy nhất về tính chay lười tư duy của ngừơi làm văn hoá hôm nay. Những bộ phim Trung Quốc dài nhiều chục tập giết thời gian của biết bao người trẻ tuổi? Lịch sử Việt Nam không ngoi lên nổi trong ý thức học sinh bởi tên tuổi các vua chúa Trung Hoa đã ăn sâu vào tiềm thức họ qua các phim lịch sử Trung Quốc. GSTS Nguyễn Đăng Hưng, mặc dù xa tổ quốc bao nhiêu năm nhưng khi trở vê ông vẫn muốn sinh viên của ông phải biết rõ lịch sử nước nhà hơn bất cứ điều gì khác, ông kể:

-Nay tôi về sống tại Việt Nam thì tôi lại thấy ảnh huởng của văn hoá Trung Quốc nhất là qua phim ảnh nó lại rất tràn lan và dữ dội, tôi cho rằng đây là đìêu không bình thường. Riêng bản thân tôi tôi có phản ứng là không xem phim Trung Quốc nữa.

Tôi rất buồn khi qua các buổi phỏng vần tuyển chọn các em sinh viên của các lớp vào học với tôi, khi tôi tuyển sinh thì luôn luôn phỏng vần họ. Trong cuộc phỏng vấn không những kiểm tra về toán về sinh học, cơ học mà tôi còn kiểm tra về hiều biết chung trong đó có kiểm tra về đại lý và lịch sử.

Tôi rất buồn các bạn trẻ Việt Nam đã có bằng kỹ sư rồi, đã học bốn năm năm đại học rồi thế mà hiểu biết rất ít về lịch sử Việt Nam nhất là lịch sử dân tộc. Nhiều khi họ cho tôi cảm giác là họ hiểu lịch sử Trung Quốc rõ hơn qua các phim ảnh Trung Quốc. Họ hiều rất rõ nhà Thanh, họ hiều rất rõ những chuyện các anh hùgn Trung Quốc trong khi những anh hùng của Việt Nam thì rất kém.

Học giả và lý thuyết đô hộ

-Những người mang tiếng là nhà văn hoá Trung Quốc đã phát biểu những cái không có cơ sở văn hoá, không hiểu vể lịch sử và nói bậy thì tôi cho những cái đó mình không có gì phải sợ, Ví dụ như chuyện nền văn minh lúa nuớc. Tại sao nền văn minh lúa nứơc lại ở Việt Nam? Vì Việt Nam là vùng trũng, tập trung nhiều nứơc còn Trung Quốc làm gì có chuyện đó! Nó ở vùng đất khô cằn, vùng thảo nguyên thì làm sao nó sang dạy ta trồng lúa nước được?

Rồi những nhà nghiên cứu trống đồng cũng bị nó nói là trống đồng của nó. Những trống đồng đó có niên đại bao nhiêu năm? Mới có năm ngoái hay là tháng trước thôi! Trong khi trống đồng Đông Sơn đào lên từ bao giờ? Các nhà nghiên cứu khảo cổ họ biết thừa, rõ ràng là chỉ lừa đựơc người không biết mà thôi.

Những nhận xét đắng lòng

Nhà giáo Phạm Toàn nhìn lại văn hoá Việt Nam trong thời gian hiện tại mà không khòi xót xa. Có thể cái nhìn của ông chỉ là một góc của vấn đề nhưng lại là góc bén nhất, quan trọng nhất đối với những ai còn nặng lòng với văn hoá Việt:

-Bây giờ cái nền văn hoá ấy đương trong cơn đại khủng hoảng. Đại khủng hoảng ở chỗ: Bây giờ không có tác phẩm nào để đời cả. Không có bài thơ nào mà thanh niên chuyền tay nhau cả. Không có bài hát nào người ta đi đường lầm rầm người ta hát cả. Không có câu thơ nào mà hai người yêu nhau thủ thỉ với nhau cả. Bây giờ không có bức tranh nào đẹp hết! Còn tượng thì tượng nào cũng như tượng nào. Không một vở kịch nào người ta mời nhau đi xem cả. Không bản giao hưởng nào người ta đòi nhau đi nghe cả! Thậm chí xiếc hay người thì người ta lại sang Pháp diễn mà không diễn trong nước nữa bởi vì diễn ở Pháp hàng tháng trời người ta sống rất đàng hoàng.

Chúng tôi xin mượn kết luận của các trí thức sau đây để đánh động mối lo có thật và rất nguy nan về quyền lực mềm mà Trung Quốc đang dùng để đô hộ văn hoá Việt Nam. GS-TSKH Nguyễn Đăng Hưng:

-Quyền lực mềm chính là gì? Chính là Trung Quốc dùng ảnh hưởng phim ảnh trong khi hiện nay tình trạng phim ảnh Việt Nam nhất là phim lịch sử rất ít. Phải thuê mượn người ta mà kết quả thì ai cũng biết. Khi thuê mượn và giao cho đạo diễn người Trung Quốc thì họ áp dụng văn hoá của họ vào phim và chỉ đặt cái tên là phim Việt Nam mà thôi. Ngay cả tình tiết, tâm lý đều là Trung Quốc cả. Ngay cả xuyên tạc lịch sử Việt Nam khi nhắc tới những chiến thắng của Nhà Lý nhà Tiền Lê nhưng chỉ coi đó là vấn đề nội bộ chém giết nhau cho thấy đây là một di hại vô cùng thâm độc.

TS Hán Nôm Nguyễn Xuân Diện:

-Chúng tôi mới chỉ sơ qua một phần, vài nét như vậy cho thấy văn hoá Trung Quốc đang xâm lấn văn hoá Việt Nam và bản lĩnh văn hoá Việt Nam lúc này đang trong một cơn thách thức mạnh, nhưng rất tiếc những người làm công tác quản lý văn hoá lại không nhận rõ nguy cơ này. Bên cạnh đó chưa có chỉ đạo có tính chất quyết định để chống lại sự xâm lăng văn hóa đến từ phía Trung Quốc ngày một mạnh hơn.

Kỹ sư Vi Toàn Nghĩa:

-Bây giờ xu hướng của họ là tư tưởng đại hán bành trướng. Tôi cảm thấy bây giờ nó bắt đầu như thời gian 1.000 năm Bắc thuộc nhưng bây giờ thì kiểu khác. Nó bắt đầu rồi chứ không phải là manh nha nữa. Bắt đầu bằng những chính sách của họ và ngay bản thân những chính sách của mình nữa đã thể hiện rằng thời kỳ Bắc thuộc đã bắt đầu nhưng dưới hình thức khác.

Ước gì cả xã hội từ đây sẽ xem vấn đề văn hoá Trung Quốc với một tâm thức khác, tỉnh táo và công bằng hơn đối với văn hoá Việt Nam vốn dĩ đã và đang bị làm cho nghèo đi do vô tình, do lợi nhuận hay do nhận thức dễ dãi mà nền văn hoá ấy đang dần dà trở thành gánh nặng hơn là di sản quý giá của dân tộc cần được giữ gìn.