Cuộc tranh luận lần thứ ba và cũng là lần cuối của hai Ưng Cử Viên Tổng Thống năm 2008 vừa mới xong ngày hôm qua tại đại học Hofstra, New York điều hành bởi ký giả lão thành Bob Schieffer của truyền hình CBS News.

Tại Hoa Kỳ, chiến dịch vận động bầu cử Tổng Thống đang đi vào giai đoạn cuối cùng, tiếp theo sau cuộc tranh luận sau cùng trong tất cả 3 cuộc tranh luận giữa hai ứng cử viên Tổng Thống Mỹ, ông John McCain của Đảng Cộng Hòa và ông Barack Obama của Đảng Dân Chủ. Thông tín viên Jim Malone có bài tường trình sau đây.

Giới ủng hộ ông John McCain và nhiều nhà phân tích độc lập tin rằng trong cuộc tranh luận cuối cùng vừa rồi, Thượng Nghị Sĩ John McCain đã đối đáp một cách hiệu quả hơn cả so với các cuộc tranh luận trước đó.

Ông McCain thách thức Thượng Nghị Sĩ Barack Obama về kế hoạch thuế khóa của ông, và đặt ra những nghi vấn về nhân cách của ông Obama.

Ông McCain đã tìm cách đẩy mạnh đà tiến sau cuộc tranh luận với một cuộc mít tinh chính trị tại bang Pennsylvania, nơi mà ông Obama dẫn đầu, theo các cuộc thăm dò cử tri.

Ông McCain nói rằng Tổng Thống kế tiếp của Hoa Kỳ phải lập tức giải quyết các vấn đề kinh tế và chính sách đối ngoại to lớn, và đất nước này không thể nào chấp nhận một tân Tổng Thống cần được huấn luyện để thi hành nhiệm vụ của mình.

Thượng Nghị Sĩ McCain nói: “Muốn giải quyết các vấn đề lớn đó, vị Tổng Thống kế tiếp phải có kinh nghiệm, phải có can đảm và óc suy xét cũng như một kế hoạch hành động táo bạo để đưa đất nước này tiến lên theo một hướng mới. Chúng ta không thể bỏ ra 4 năm sắp tới như đã làm trong 4 năm hay 8 năm qua, và cứ khoanh tay ngồi chờ vận may đến với chúng ta. Như tôi đã nói với Thượng Nghị Sĩ Barack Obama đêm hôm trước, tôi không phải là Tổng Thống Bush. Nếu ông Obama muốn tranh đua với Tổng Thống Bush, thì lẽ ra ông ấy nên ra tranh cử cách đây 4 năm về trước.”

Ông John McCain cố tìm mọi cách để tự tách mình ra khỏi Tòa Bạch Ốc và chính phủ của Tổng Thống Bush.

Các cuộc thăm dò trên toàn quốc cho thấy mức ủng hộ dành cho ông McCain đã suy giảm trong mấy tuần lễ gần đây bởi vì cử tri muốn đất nước thay đổi hướng đi, và về phần lớn, họ quy lỗi cho Tổng Thống Bush về các vấn đề kinh tế hiện nay.

Về phần ông Obama, hôm thứ Năm, ông đã đi vận động tại bang New Hampshire, một bang khác nơi mà các cuộc thăm dò cho thấy hai ứng cử viên Tổng Thống Mỹ đang cạnh tranh nhau một cách sít sao.

Ông Obama nói ông John McCain đã liên tiếp tấn công ông trong cuộc tranh luận đêm thứ Tư, thế nhưng theo ông, giới cử tri chỉ muốn nghe về những giải pháp và những đề nghị về chính sách.

Thượng nghị sĩ Obama nói: “Ông McCain dường như không hiểu điều này. Trong bối cảnh một nền kinh tế đang lâm vào tình trạng chao đảo, giấc mơ của người Mỹ đang bị đe dọa, thì nhân dân Mỹ không muốn nghe các chính khách đả kích lẫn nhau. Mà quý vị muốn nghe chúng tôi sẽ làm gì để đương đầu với những thử thách mà giới trung lưu đang phải đối mặt mỗi ngày. Tôi không tranh cử với Tổng Thống Bush. Tôi ra tranh cử với nghị trình chống lại các chính sách của Tổng Thống Bush mà ông ủng hộ, Thượng Nghị Sĩ McCain.”

Ông John McCain cũng tiếp tục tấn công các kế hoạch thuế khóa của Thượng Nghị Sĩ Barack Obama, ông nhắc lại những lời phản đối của một người thợ sửa ống nước tên Joe ở bang Ohio, là người mới đây đã chất vấn ông Obama trên con đường vận động của Thượng Nghị Sĩ đại diện cho bang Illinois này.

Người thợ sửa ống nước đó, ông Joe Wurzelbacher, cư dân thành phố Holland bang Ohio, giờ đây đang có cơ may trở thành một nhân vật được nhiều người biết tiếng, bên lề cuộc vận động tranh cử Tổng Thống Mỹ năm nay.

Lập luận của ông John McCain, đả kích chính sách thuế của Đảng Dân Chủ, cũng được ứng cử viên Phó Tổng Thống đứng chung liên danh với ông, là Thống Đốc bang Alaska Sarah Palin, lập lại trên con đường vận động tại Maine.

Thống đốc Palin nói: “Chúng tôi muốn cắt giảm thuế bởi vì chúng tôi suy nghĩ theo lối tư duy của người dân thường, như anh Joe hay cô Jane, làm thợ sửa ống nước ngoài kia.”

Ông Obama phản bác lại rằng ông sẽ cắt giảm thuế cho 95% người làm việc tại Hoa Kỳ, và ông sẽ hủy bỏ những biện pháp giảm thuế của Tổng Thống Bush dành cho thành phần có tiền của.

Các cuộc thăm dò thực hiện ngay sau cuộc tranh luận hôm thứ Tư cho thấy khán giả ngả về phía ông Obama hơn đôi chút, so với đối thủ John McCain.

Một cuộc thăm dò do đài truyền hình CNN thực hiện cho thấy 58% những người tham gia cuộc thăm dò tin rằng ông Obama đã thắng cuộc tranh luận, trong khi chỉ có 31% là về phe ông John McCain.

Một cuộc thăm dò khác của đài truyền hình CBS thì phổ biến kết quả cho rằng ông Obama đã thắng ông McCain với tỷ số 53 trên 22.

Trên khắp nước, phản ứng của giới cử tri thay đổi theo quan điểm cá nhân. Một số cựu quân nhân Mỹ tại bang Washington cũng theo dõi cuộc tranh luận vào đêm thứ Tư.

Một trong các cựu quân nhân đã nhận xét rằng lẽ ra hai ứng cử viên Tổng Thống phải đi thẳng vào vấn đề, và dẹp bỏ các lập luận đả kích cá nhân lẫn nhau. Cử tri này nói những trò xấu xa đó làm cho tất cả mọi người đâm ra rối trí.

Một người khác phát biểu rằng bất cứ ai đắc cử Tổng Thống kỳ này cũng sẽ phải nhận lãnh một công việc đầy thử thách khó khăn. Cử tri này nói, bất cứ người nào trong hai ứng cử viên chiếm được chiếc ghế trong Tòa Bạch Ốc, thì ông cũng đều cầu nguyện cho người ấy, và chúc người ấy được may mắn.

Các chuyên gia đặt nghi vấn về việc liệu tính hiệu quả của ông John McCain trong cuộc tranh luận vừa rồi sẽ có tác động nào trong cố gắng giảm bớt khoảng cách giữa ông với ông Obama, người dẫn đầu trong các cuộc thăm dò, trong những ngày cuối cùng của cuộc vận động tranh cử Tổng Thống nước Mỹ hay không.

Ông Vaughn Ververs, một nhà phân tích của đài CBS, nói ông Obama sẽ tiếp tục được hưởng lợi vì những lo âu của giới cử tri liên quan đến nền kinh tế quốc gia.

Nhà phân tích Ververs nhận định: “Ngay trong lúc này, thì cử tri đang về phe với ông Barack Obama, họ tin rằng ông Obama là người có khả năng nhất để đương đầu với các vấn đề kinh tế, chứ không phải ông John McCain. Trong cuộc tranh luận, tôi không thấy có điều gì có thể thay đổi cái quan niệm đó.

Các cuộc thăm dò mới nhất cho thấy ông Obama dẫn đầu trong các cuộc thăm dò trên khắp nước, với tỷ lệ từ 4 đến 14 điểm, phần lớn là vì những quan ngại của cử tri liên quan đến nền kinh tế.

Trong hai tuần lễ cuối cùng của cuộc vận động, cả hai ứng cử viên đều tập trung mọi nỗ lực vào 10 bang nơi cử tri còn do dự, được coi là những “bang chiến trường”, nơi hai bên phải cạnh tranh ráo riết với nhau để dành lá phiếu của cử tri.

Các ứng cử viên Tổng Thống cần phải chiếm các bang chiến trường này để hội đủ các phiếu đại cử tri cần thiết, được giao cho một trong hai chính đảng theo căn bản từng bang một.

Ông Barack Obama đang ráo riết vận động tại các bang mà trong các cuộc bầu cử trước đây đã về tay các ứng cử viên Tổng Thống Đảng Cộng Hòa, như các bang: Virginia, North Carolina và Colorado. Theo các cuộc thăm dò mới nhất thì hình như các nỗ lực của ông Obama đã mang lại kết quả tại những bang vừa kể.

Trong khi đó, ông John McCain tập trung nỗ lực vào việc giữ lại các bang lớn còn do dự, được coi là thiết yếu cho cơ may của ông trở thành Tổng Thống nước Mỹ, như các bang Florida và Ohio.

Tổng Thống Bush đã dành được thắng lợi tại cả hai bang này trong các cuộc bầu cử Tổng Thống Hoa Kỳ năm 2000 và năm 2004.