Tập Cận Bình (trái) và Duterte (P)

Hôm 16/5, một số thượng nghị sỹ chất vấn ý nghĩa đằng sau tuyên bố của Tổng thống Rodrigo Duterte khi ông nói rằng Trung Cộng đảm bảo rằng ông sẽ không bị lật đổ, theo tờ ABS-CBN.

Trong một tuyên bố, Thượng nghị sỹ Panfilo Lacson nhấn mạnh rằng không một quốc gia bên ngoài nào quyết định được số phận của Philippines, số phận của người dân và các nhà lãnh đạo Philippines.

“Nếu như ông ấy thực sự nói điều đó, trong tình hình mà chúng ta hiểu được, tất cả những gì tôi có thể nói là Chúa giúp Philippines! Chúng ta là một quốc gia dân chủ và có chủ quyền. Không ai, không có bất kỳ nước nào, ngoại trừ Philippines và người dân Philippines, có thể định đoạt và quyết định điều gì là tốt nhất cho chúng ta”, thượng nghị sỹ Lacson khẳng định.

Trong một bài phát biểu hôm 15/5, Chủ tịch Trung Cộng Tập Cận Bình đã bảo đảm với Tổng thống Philippines Duterte rằng ông sẽ không bị lật đổ.

“Sự đảm bảo của [Chủ tịch Trung Cộng] Tập Cận Bình là rất đáng khích lệ …. ‘Chúng tôi sẽ không để cho Ngài bị lật đổ, và chúng tôi sẽ không để cho Philippines bị khánh kiệt”, ông Duterte trích lời ông Tập trong một buổi lễ tại Vịnh Casiguran, tỉnh Aurora, Philippines.

Lặp lại ý kiến của ông Lacson, Thượng nghị sĩ Francis Pangilinan trong một tuyên bố nói rằng ông Duterte không nên dựa vào sự trợ giúp của Trung Cộng, trong tình hình có các tranh chấp ở Biển Đông.

“Đây có phải là lý do tại sao chúng ta sẵn sàng tham gia vào các khoản vay với Trung Cộng ngay cả khi lãi suất cao gấp 4 đến 5 lần so với Nhật Bản hay Hàn Quốc”, thượng nghị sỹ Pangilinan đặt câu hỏi.

Thượng nghị sĩ Panfilo Lacson (trái) và Thượng nghị sỹ Francis Pangilinan. (Ảnh: Inquirer).

Là người chỉ trích thẳng thắn đối với ông Duterte, Thượng nghị sĩ Antonio Trillanes IV lại cho hay ông không tin Trung Cộng đưa ra tuyên bố [như vậy] bởi vì ‘người khổng lồ’ kinh tế châu Á này chắc chắn biết rằng họ không có khả năng thay đổi giới lãnh đạo ở Philippines.

“Tuyên bố của ông Duterte lộ rõ ra sự hoang tưởng của ông ấy về tình trạng của chính đất nước mình. Không ai tìm cách loại bỏ ông ta cả; ông ấy tự mình đang gây ra mọi thứ bất ổn”, thượng nghị sỹ Antonio nhận xét.

Kể từ khi đảm nhận chức tổng thống, ông Duterte đã lựa chọn cách hạ thấp tranh chấp Biển Đông của Manila với Bắc Kinh, trong khi cũng tìm cách giảm bớt ảnh hưởng của Mỹ ở trong nước.

Ông Duterte tin rằng Trung Cộng sẽ sẵn sàng hơn để đến giải cứu Philippines so với Mỹ, một đồng minh lâu đời của Philippines.

Philippines và Trung Cộng bị lôi kéo vào cuộc tranh chấp ở Biển Đông trong nhiều thập kỷ. Mâu thuẫn này đã đạt đến điểm giới hạn trong nhiệm kỳ của người tiền nhiệm của ông Duterte. Khi đó cựu Tổng thống Benigno Aquino III đã chỉ đạo việc đệ đơn kiện, chống lại Bắc Kinh, trước một tòa án do Liên hợp quốc hậu thuẫn trong năm 2013.

Phạm Duy