Ngày 05 tháng 01, 2013 Nhật cho chiến đấu cơ chận máy bay Trung Quốc gần không phận đảo Điếu Ngư/Senkaku. Ngày 11/01/2013 Trung Quốc cho chiến đấu cơ chận máy bay tiên kích của Nhật ở biển Hoa Đông. Tình hình Hoa-Nhật càng ngày càng căng thẳng…sự căng thẳng này có thể dương Đông kích Nam (Biển Đông) hay không?

Chiến đấu cơ Nhật ngăn chận máy bay Trung Quốc

Đảo Điếu Ngư nhìn từ trên không

Hôm 05/01/2013, Nhật Bản huy động chiến đấu cơ phản lực ngăn chận máy bay Trung Quốc trong vùng quần đảo Senkaku/Điếu ngư. Theo bộ Quốc phòng Nhật Bản, chiếc Y-12 của Trung Quốc đã quay đầu trước khi xâm nhập vào không phận của Nhật. Trong bối cảnh căng thẳng, ngân sách quốc phòng Nhật Bản sẽ tăng thêm 2%.

Theo AFP, ngay khi phát hiện máy bay Trung Quốc loại Y-12, hai động cơ phản lực xuất hiện cách quần đảo Senkaku 120 km về hướng bắc ngày 05/01/2013, nhiều chiến đấu cơ của Nhật đã bay tới ngăn chận. Phát ngôn viên bộ Quốc phòng Nhật cho biết sự việc xảy ra vào lúc 12 giời trưa 05/01/2013 (giờ địa phương Nhật). Máy bay Trung Quốc đã quay về trước khi bay tới không phận của Senkaku, mà Trung Quốc gọi là Điếu Ngư.

Đây là lần đầu tiên trong năm nay, Nhật Bản đưa máy bay chiến đấu tới vùng biển đảo bị Trung Quốc tranh chấp để ngăn chận phi cơ đối phương.

Tháng 12 năm ngoái 2012, Nhật Bản lần đầu tiên sử dụng máy bay quân sự răn đe Trung Quốc, khi Bắc Kinh cũng lần thứ nhất cho máy bay thám thính bay vào không phận vùng tranh chấp trong khi trên mặt biển, tàu hải giám Trung Quốc liên tục xâm phạm lãnh hải Senkaku.

Tình hình căng thẳng này làm cho Tokyo quyết định tăng ngân sách quốc phòng. Theo báo Mainichi, tân chính phủ cánh hữu Nhật Bản dự kiến tăng thêm 2% chi phí quốc phòng cho tài khóa 2013-2014, lần đầu tiên sau 11 năm không đổi.

Nhật báo cánh tả Asahi cho biết thêm, ngân sách mới lên đến 4.700 tỷ yen, hơn 53 tỷ đôla. Phần gia tăng được dùng để cải tiến trang thiết bị quân sự và bổ sung quân số lục quân.

Tân thủ tướng Shinzo Abe khẳng định “thiện chí cải thiện bang giao với Trung Quốc”, nhưng cùng lúc ông cảnh báo là “không đàm phán” về quần đảo Senkaku.

Ngày 11/01/2013 – Chiến đấu cơ Trung Quốc chặn tiêm kích Nhật ở biển Hoa Đông

Máy bay Trung Quốc xâm phạm quần đảo Senkaku/Điếu Ngư ngày 13/12/2012 (ảnh REUTERS)

Hôm 11/01/2013, Tân Hoa Xã loan tin là hôm qua, Trung Quốc đã điều hai chiếc máy bay tiêm kích J-10 để ngăn chận hai máy bay tiêm kích của Nhật, lúc đó đang đuổi theo một máy bay tuần tra của Trung Quốc trên vùng biển Hoa Đông.

Theo Tân Hoa Xã, sự kiện này đã được một quan chức bộ Quốc phòng Trung Quốc xác nhận trong một cuộc họp báo hôm nay. Tân Hoa Xã không nói rõ là hai máy bay của Trung Quốc có bay bên trên khu vực quần đảo Senkaku/Điếu Ngư hay không.

Vụ này xảy ra hai ngày sau khi chính phủ Nhật ngày 08/01 triệu đại sứ Trung Quốc để phản đối việc tàu Trung Quốc thường xuyên có mặt ở khu vực Senkaku/Điếu Ngư. Vào tháng trước, một máy bay Trung Quốc cũng đã bay bên trên không phận quần đảo Senkaku, một hành động mà Tokyo xem là xâm phạm không phận Nhật.

Hôm nay, 11/01/2013, khi công bố một kế hoạch hỗ trợ kinh tế, thủ tướng Shinzo Abe đã kịch liệt chỉ trích Trung Quốc, nơi mà các công ty Nhật gánh chịu hậu quả của căng thẳng ngoại giao giữa hai nước.

Theo thủ tướng Abe, chính quyền Bắc Kinh đang ngược đãi các công ty Nhật. Ông tuyên bố : “Vì những mục đích chính trị mà đánh vào các công ty Nhật và các công dân Nhật ở Trung Quốc, nơi mà họ góp phần vào phát triển kinh tế, đấy không phải là hành động đúng đắn của một quốc gia có trách nhiệm”. Theo thủ tướng Nhật, hành động như thế không chỉ làm tổn hại quan hệ song phương mà còn gây tác động tiêu cực cho chính nền kinh tế Trung Quốc.

Các vụ biểu tình bạo động và phá hủy tài sản Nhật đã diễn ra vào tháng 9 vừa qua ở Trung Quốc, sau khi chính phủ Tokyo quốc hữu hóa một phần quần đảo Senkaku/Điếu Ngư, quần đảo do Nhật Bản quản lý, nhưng Trung Quốc cũng đòi chủ quyền. Từ đó đến nay, quan hệ hai nước ngày càng căng thẳng, Bắc Kinh thường xuyên đưa tàu và máy bay đến khu vực Senkaku/Điếu Ngư.

Theo RFI (ngày 05 và 11 tháng 01, 2013)