Tàu chiến HMS Abion của Hải Quân Hoàng Gia Anh (Ảnh Wikipedia)

Một tàu tấn công đổ bộ của Hải Quân Hoàng Gia Anh đã đi qua Quần đảo Hoàng Sa, biển Đông hôm 31/8 và trưa 3/9 đã cập cảng Sài Gòn, đang thăm chính thức Việt Nam 4 ngày. Trung Cộng phản ứng giận dữ, gọi hành vi của tàu chiến Anh là “khiêu khích” và đã gửi khiếu nại mạnh mẽ.
Theo Reuters, tàu tấn công đổ bộ HMS Albion có trọng tải 22.000 tấn, chở theo hàng trăm thủy thủ Hoàng Gia Anh đã thực hiện quyền “tự do hàng hải” khi đi qua gần Quần đảo Hoàng Sa, Biển Đông – nơi Trung Cộng đang chiếm đóng trái phép lãnh hải Việt Nam từ Việt Nam Cộng Hòa tháng 1/1974.
Tàu đi vào vùng biển Hoàng Sa hôm 31/8 và một nguồn tin giấu tên nói với Reuters rằng Trung Cộng đã điều động một tàu khu trục và hai trực thăng thách thức tàu chiến Anh, nhưng hai bên đều kiềm chế không để xảy ra xung đột.

Bộ Ngoại giao Trung Cộng trong một tuyên bố gửi tới Reuters qua đường fax, nói rằng tàu chiến Anh đã đi vào vùng nước quanh Quần đào Hoàng Sa thuộc lãnh thổ Trung Cộng vào ngày 31/8 mà không xin phép, lưu ý thêm rằng hải quân Trung Cộng đã cảnh báo tàu Anh phải rời đi.

Bộ Ngoại giao Trung Cộng nói: “Các hành động liên quan của tàu Anh vi phạm luật pháp Trung Cộng và luật pháp quốc tế có liên quan, và xâm phạm chủ quyền của Trung Cộng. Trung Cộng phản đối mạnh mẽ điều này và đã đưa ra những tuyên bố nghiêm khắc với phía Anh để bày tỏ sự không hài lòng mạnh mẽ”,

Phía Trung Cộng nhấn mạnh thêm: “Trung Cộng mạnh mẽ thúc giục phía Anh Quốc lập tức dừng những hành động khiêu khích như vậy, tránh gây tổn hại tới toàn cảnh rộng lớn hơn trong mối quan hệ song phương và hòa bình, ổn định khu vực”.

“Trung Cộng sẽ tiếp tục thực hiện tất cả các biện pháp cần thiết để bảo vệ chủ quyền và an ninh của mình”, Bộ Ngoại giao Trung Cộng cảnh báo.

Reuters, dẫn lời một phát ngôn viên của Hải Quân Hoàng Gia Anh, cho hay: “Tàu MHS Albion đã thực hiện quyền tự do hàng hải phù hợp toàn toàn với luật pháp và thông lệ quốc tế”.

Cũng theo Reuters, tàu chiến HMS Albion đã hoạt động quanh biển Nhật Bản trước khi đi qua Hoàng Sa tới thăm Việt Nam vào ngày 3/9.

Báo chí trong nước Việt Nam đưa tin: “Trưa ngày 3/9, Tàu Hải quân HMS Albion Hoàng Gia Anh do Đại tá Tim Neild, Thuyền trưởng làm trưởng đoàn cùng 555 thủy thủ đã cập cảng Sài Gòn, bắt đầu chuyến thăm chính thức Tp.HCM từ ngày 3/9 đến 6/9. Chuyến thăm là một phần trong các hoạt động của Hải quân Hoàng Gia ở khu vực Châu Á – Thái Bình Dương. Đón tàu và thủy thủ có Đại tá Phan Anh Tuấn, Phó Tư lệnh Vùng 2 Hải quân Việt Nam”.

Theo VOA, Đại sứ quán Anh ở Hà Nội nói rằng chuyến thăm thiện chí kéo dài 4 ngày của tàu HMS Albion là “một trong những hoạt động cụ thể trong dịp kỷ niệm 45 năm ngày thiết lập quan hệ ngoại giao Việt Nam – Anh”.

Trên Facebook, Đại sứ Anh Gareth Ward viết bằng tiếng Việt rằng ông “hoan nghênh tàu Hải quân Hoàng Gia Anh ghé thăm Tp. HCM”.

“HMS Albion đóng vai trò tích cực về an ninh khu vực, tự do hàng hải và thúc đẩy hợp tác với Việt Nam”, nhà ngoại giao hàng đầu của Anh ở Việt Nam viết.

Hoạt động tự do hàng hải của Hải quân Anh đến sau khi phía Mỹ tuyên bố rằng họ muốn thấy quốc tế tham gia nhiều hơn vào hoạt động này.

Cả Anh và Mỹ đều nói rằng họ thực hiện hoạt động tự do hàng hải trên toàn thế giới, trong đó có các vùng biển do đồng minh của Anh, Mỹ tuyên bố chủ quyền.

Trong một phát biểu tại Jakarta, Indonesia hồi tháng Tám, quan chức ngoại giao Anh phụ trách khu vực Châu Á – Thái Bình Dương Mark Field đã nói rằng nước Anh cam kết hiện diện an ninh lâu dài tại Châu Á và kêu gọi các nước hãy tôn trọng tự do hàng hải và luật pháp quốc tế tại biển Đông.

Cùng với tàu HMS Albion, hiện tại Hải quân Hoàng Gia Anh đang triển khai thêm hai tàu khác ở khu vực Châu Á là HMS Argyll và HMS Sutherland.

Tân Bình (T/h)