Kursk là một địa danh lịch sử chiến tranh trong Đệ II Thế Chiến giữa quân Đức và Nga đã từng xẩy ra những trận chiến khốc liệt kéo dài 48 ngày (5/7-23/8/1943).
Một lần nữa, vào ngày 6/08/2024 Ukraine đã tấn công vào tỉnh Kursk (không phải cầu Kursh ở Crimea) thuộc lãnh thổ Nga, tưởng như “châu chấu đá voi”. Đến nay đã 12 ngày (6-18/8), quân Ukraine tung hoành trên vùng Kursk làm cho Putin rất bối rối. Quân Ukraine đã chiếm gần 1.200 cây số vuông và dự định tấn công qua tỉnh kế cận Belgorod.
Tỉnh trưởng Belgorod, Vyacheslav Gladkov tuyên bố trên đài Telegram rằng: Quân đội Ukraine đã pháo kích bằng súng canon Himars và tấn công bằng máy bay không người lái từ phía biên giới của Nga. Ông cho rằng tình hình “vô cùng khó khăn và căng thẳng”. Ông cũng thông cáo tình trạng khẩn cấp cho người dân ở tỉnh Belgorod chuẩn bị di tản.
Những tin đồn cho rằng quân Ukraine đã tiến vào vào Kursk nhằm cố gắng ngăn chặn cuộc tấn công của Nga vào thành phố lớn thứ hai Kharkiv của Ukraine nằm cách biên giới Nga 20 dặm. Lời đồn đó chỉ đúng phần nào…

I) Những vang dội khi Ukraine tấn công vào tỉnh Kursk của Nga:

Cuộc tấn công của quân Ukraine vào Kursk và tỉnh lân cận Belgorod mang một tầm vóc chiến lược lớn hơn nhiều so với tin đồn. Lớn về các lãnh vực quân sự, chính trị, ngoại giao:

1) Về quân sự: Làm giảm căng thẳng trên chiến trường Ukraine

Sự thật mà nói, trong những tháng từ đầu năm 2024 đến nay, Ukraine luôn ở thế phòng thủ và bị động. Nga luôn chủ động đưa quân tấn công nhiều vị trí trên chiến trường và đã chiếm nhiều làng mạc và vị trí chiến lược… Càng ngày, Nga càng tấn công mạnh hơn bằng những hỏa tiễn, bom lượn có sức tàn sát khủng khiếp, làm cho tình hình Ukraine rất căng thẳng. Nhiều lúc báo chí loan tin Ukraine có lẽ sắp đầu hàng!

Bỗng nhiên, Zelensky táo bạo điều động một ít quân tinh nhuệ, chừng 1.200 quân tiến vào tỉnh Kursk, khiến quân Nga phải điều động quân ở chiến trường gần đó đến giải cứu.

Đây là một chiến thuật liều lĩnh nhưng rất sáng tạo nằm trong binh pháp của chiến tranh. Muốn đạt được kết quả này, Ukraine cần một đội quân tinh nhuệ, nhanh gọn, đánh vào vào sau lưng địch. Trong quân đội Việt Nam Cộng Hòa ngày trước thường dùng các đơn vị tinh nhuệ, đại đội trinh sát thực hiện nhiệm vụ này.

Dù ít hay nhiều, buộc Nga cũng phải điều động quân ở những nơi khác (đặc biệt là những chiến trường gần nhất) để giải cứu Kursh. Điều này sẽ giảm sự căng thẳng cho Ukraine trên mặt trận.

2) Về chính trị: gây hoang mang đối với quân và dân Nga

Mấy tuần nay hằng trăm ngàn người Nga ở tỉnh Kursk phải di tản lánh nạn chiến tranh, tỉnh bên cạnh Belgorod đang báo động đỏ, dân Nga không yên tâm khi thấy một phần lãnh thổ của Nga bị quân Ukraine chiếm đóng. Trong lòng dân Nga tự hỏi: “Ông Putin đánh đấm kiểu gì lạ vậy?” Để một số ít quân Ukraine tiến sâu vào chiếm một tỉnh của Nga, lòng tin của dân Nga vào một lãnh đạo Putin cứng rắn và một cường quốc nguyên tử đầy tự hào dân tộc Nga bị tan vỡ!

Về phía quân đội Nga cũng hoang mang không kém, khi các đại đơn vị quân đội đổ máu trên chiến hào để chiếm từng tất đất của Ukraine thì hàng ngàn cây số vuông ở tỉnh Kursh của Nga bị mất về tay Ukraine. Lính Nga tin tưởng rằng mình là quân đội của một cường quốc có sức mạnh nguyên tử không ai dám xâm lược, ngờ đâu một đội quân của nước bé nhỏ Ukraine chiếm lãnh thổ dễ dàng. Binh sĩ Nga thấy hình ảnh cường quốc nguyên tử bị sụp đổ, họ trở nên lo ngại!

Khi dân và quân của Nga đều hoang mang, thì đó là một chiến thắng rất lớn vế phía Ukriane trên mặt trận “chiến tranh tâm lý”. Quân thì thui chột tinh thần chiến đấu, dân thì mất niềm tin vào lãnh đạo và sức mạnh quốc gia. Đó là một phần chiến thắng rất lớn cho Ukraine.

3) Về lãnh vực Ngoại giao: Chứng tỏ cho NATO thấy Ukraine có khả năng:

Phải thành thật mà nói rằng, an ninh tình báo của Nga rất kém, không đủ sức lo cho an ninh biên giới quốc gia, không nắm rõ tình hình địch và bạn. Huyền thoại tình báo KGB thời chiến tranh lạnh ngang sức, ngang tài với tình báo CIA của Mỹ bây giờ thực tế chứng minh chỉ là rỗng tuếch.

Ukraine đã chứng minh cho khối NATO biết rằng Nga không có gì mà phải lo ngại. Ukraine không những đứng vững trên chiến trường, mà còn đổ bộ chiếm lãnh thổ nước Nga. Đây là lời kêu gọi mạnh mẽ của Tổng Thống Zelensky “hãy tiếp tục viện trợ vũ khí cho chúng tôi và không ra tín hiệu dùng vũ khí đó tấn công vào đất địch. Đây là điều buộc Nga phải nhanh chóng ngồi vào bàn đàm phán hòa bình không đặt điều kiện”.

Sự việc Ukraine đưa quân qua chiếm tỉnh Kursk của Nga làm cho tiếng tăm một siêu cường nguyên tử Nga bị hạ bệ, sự cứng rắn với bàn tay sắt Vladamir Putin bị nhũn đi. Ukraine đang gửi một thông điệp mạnh mẽ đến cho Washington và Brussels rằng: “Hãy tin tôi [Ukraine] và gửi vũ khí cho chúng tôi, các bạn sẽ không thất vọng!”.

II) Các nước NATO ủng hộ khi Ukraine đưa quân vào tỉnh Kursk.

Hoa Kỳ và các quốc gia NATO ở châu Âu ca ngợi hành động quân sự của Ukraine, cho đó là cuộc chiến tranh tự vệ. Hành động của Ukraine đã đem lại những kết quả to lớn chưa từng thấy từ khi có cuộc chiến vào tháng 2/2022. Họ chuyển bại thành thắng.

Nhìn chung trước khi Ukraine đưa quân qua Kursk, thì quân Ukraine rất yếu, các vị trí chiến lược trên tuyến phòng thủ ở vùng Donetsk bị phá vỡ. Thành phố lớn thứ hai của Nga ở miền Đông-Bắc là Kharkiv bị quân Nga tiến gần đe dọa tấn công. Quân đội Ukraine tập trung về phòng thủ những yếu điểm chiến lược lớn, để hở tuyến phòng thủ. Viện trợ vũ khí từ khối NATO đến chậm và gián đoạn gây không ít khó khăn cho Ukraine… sự sống còn của quân đội Ukraine khắp nơi đều chông chênh.

Thế mà Ukraine đã thay đổi bàn cờ của chiến cuộc. Phải nói Tổng Thống Zelensky là một chiến lược gia xuất sắc, đã lật ngược thế cờ chiến cuộc trong tình trạng “thập tử nhất sinh”.

Ukraine đã đánh cược an ninh quốc gia để lấy sự hỗ trợ quốc tế bằng cách chứng minh qua hành động quân sự thực tế. Ukraine còn muốn chiếm nhà máy điện nguyên tử của Nga ở tỉnh Kursk để trao đổi với nhà máy điện Khmelnytskyi mà quân nga đã chiếm từ những ngày đầu cuộc chiến Nga xâm lược Ukraine vào tháng 2/2022.

Không những dùng nhà máy điện nguyên tử mà Ukraine còn bắt tù binh Nga để trao đổi sau này: Tướng Ukraine Oleksandr Syrskyi, chỉ huy trận đánh vào Kursk nói chuyện với tổng Thống Zelensky qua video trực tuyến rằng: Ông ta tiếp tục tấn công và bắt giữ một lượng lớn binh sĩ Nga, ông tuyên bố đang kiểm soát 78 ngôi làng và giữ hàng trăm binh sĩ Nga đầu hàng. TT Zelenskyy cho biết, “hàng trăm lính Nga đã đầu hàng được đối xử rất nhân đạo. Thậm chí còn ăn uống sung sướng hơn khi đang ở trong quân đội Nga của họ”

III) Ukraine dùng một đội quân nhỏ chiếm Kursk mà chiến thắng vang dội khắp thế giới, đảo ngược tình hình chiến tranh.

Nga đang bị “họa vô đơn chí”. Hôm nay ngày 18/08, quân đội Ukraine đã phá hủy cây cầu duy nhất qua sông Seim nối liền giữa Nga và tỉnh Kursk, điều này rất lợi về mặt chiến thuật là ngăn chặn đà tiến công giải vây của quân Nga vào tỉnh Kursk, tạo ưu thế chiến đấu cho quân Ukraine cố thủ tại Kursk”.

Thêm nữa, vế phía Đông Ukraine ở bán đảo Crimea, Bộ Quốc phòng Nga cho biết là Ukraine đã tấn công cây cầu nối đảo Crimea với Nga (cầu Crimea) vào đêm 15 đến ngày 16/8/2024 bằng 12 hỏa tiễn tầm xa ATACMS (Army Tactical Missile System) do Mỹ viện trợ. Nga thông báo là giao thông trên Cầu Crimea đã bị đình chỉ… Ngoài ra, đài Telegram đã loan báo về các vụ nổ lớn ở bán đảo Crimea như Chornomorske, Kamianka gần Simferopol, và báo động có không kích ở Feodosiia.

Rõ ràng là Ukraine đang mở những cuộc tấn công tầm xa từ Đông sang Tây nằm ngoài vòng đai trận tuyến hiện có giữa Nga-Ukraine. Điều này, dã đưa Putin vào tình trạng lúng túng là giặc giã nỗi lên khắp nơi không biết đâu mà tính.

IV) Nga dọa dùng bom nguyên dội xuống Kursk?!

Không biết Putin đã tính toán kỹ lưởng trước khi dùng bom nguyên tử hay chưa? Hay chỉ là lời hăm dọa như từ bao lâu nay khi NATO từng “vượt lằn ranh đỏ” mà Nga không dám xử dụng bom nguyên tử.

Kursk là một tỉnh miền núi, rừng nhiều hơn đất bằng, diện tích chừng 188,75 km2 với dân số khoảng 450.000 sống trên dãi đất bao quanh bởi những con sông Kur, Tuslar và hệ thống sông ngòi khác. Nơi đây có quặng sắt lớn nhất Tây Nam nước Nga, và có nhà máy biến chế vật liệu đường rây xe lửa lớn nhất nước này để xây dựng đường sắt cho châu Âu và thế giới.

Nếu bom nguyên tử thả xuống vùng này không biết loại lớn hay nhỏ? Theo cơ quan năng lượng Hoa kỳ thì sức tàn phá phóng xạ nguyên tử có 10 kiloton (Kt) có sức hủy diệt với đường kính chừng 6 dặm (1). Hai trái bom nguyên tử Mỹ thả xuống Nhật năm 1945, trái thứ nhất tại Hiroshima mạnh 1567 Kt và thứ hai tại Nigasaki mạnh 557 Kt (2). Bom nguyên tử hủy diệt đời sống con người, sinh vật và thực vậy trong nhiều thập niên và trải dài qua nhiều thế hệ.

Vậy thì Putin có đủ can đảm để thả một trái bom nguyên tứ có sức mạnh 1000 Kt xuống vùng Kursk để giết gần nửa triệu người Nga và phá hủy toàn bộ mỏ sắt và nhà máy sản xuất vật liệu làm đường sắt với nhiều lợi nhuận. Đối với đội quân Ukraine chỉ có 1.200 người có thể trốn trong rừng để tìm cách trở lại Ukraine hoặc họ sẵn sàng hy sinh vì biết mình khi tiến quân vào Kursk là những Kinh Kha thời đại làm quân cảm tử.

Từ khi quân Ukriane tiến vào tỉnh Kursk, nhiều người vui mừng thấy Tổng Thống Zelensky thực hiện những chiến thuật mới rất hữu hiệu. Với đường biên giới giữa Nga-Ukraine có chiều dài 2.295,04 cây số (km), trong đó 1.974,04 km là biên giới trên bộ và 321 km là biên giới trên biển. Với chiều dài như vậy, Ukraine tha hồ lựa chọn những tỉnh để tấn công sau này. Và đó có thể là câu chuyện chiến tranh của Ukraine.

Lê Thành Nhân
Hoa Kỳ ngày, 18 tháng 8 năm 2024

---

(1) https://remm.hhs.gov/explosion_damage.htm
(2) https://en.wikipedia.org/wiki/Atomic_bombings_of_Hiroshima_and_Nagasaki