Chính phủ Mỹ đã đóng cửa, và thế giới vẫn tiếp tục hoạt động. Tuy nhiên, một số chức năng của chính phủ liên kết Hoa Kỳ với thế giới sẽ bị ảnh hưởng, cũng như nhiều công việc trong nước. Bản tóm lược này giúp bạn hiểu rõ hơn vụ khủng hoảng và các ảnh hưởng có thể có.

1.Chính phủ ngưng hoạt động ảnh hưởng ra sao đối với quan hệ toàn cầu của Hoa Kỳ?

Lãnh sự vụ: Theo Bộ Ngoại giao, các hoạt động về lãnh sự vụ của Hoa Kỳ ở ngoại quốc sẽ tiếp tục chừng nào còn đủ ngân khoản để hỗ trợ. Có nghĩa là Bộ Ngoại giao sẽ tiếp tục cứu xét các đơn từ nước ngoài xin cấp thị thực và hộ chiếu của Hoa Kỳ, và cung cấp các dịch vụ cho công dân Hoa Kỳ ở nước ngoài chừng nào còn tài chánh có thể làm được.

Nhân viên lãnh sự: Bộ Ngoại giao sẽ áp dụng việc cho nghỉ việc không lương đối với nhân viên tuyển dụng ở địa phương, kể cả những người mang quốc tịch nước ngoài, tùy thuộc vào các luật lệ về lao động địa phương ở mỗi nước. Nói chung, nhân viên tuyển dụng ở địa phương sẽ được yêu cầu:  a) đến trình diện tại nhiệm sở theo chỉ thị của cấp trên, b) được nghỉ việc có ăn lương, hoặc c) được đặt trong tình trạng nghỉ việc không lương bình thường.

Hoạt động ngoại giao: Du hành của Bộ Ngoại giao sẽ hạn chế ở mức độ cần thiết để duy trì quan hệ với nước ngoài cấp thiết cho an ninh quốc gia, hay xử lý các tình trạng khẩn cấp có liên quan đến sự an toàn của mạng sống hay bảo vệ tài sản. Do đó, chẳng hạn, du hành sẽ được phép thực hiện để thương nghị các hiệp định quan trọng và để cung cấp các dịch vụ cấp thiết cho người tỵ nạn, chứ không phải để đọc một bài phát biểu khích lệ tại một trường đại học nước ngoài.

Thẻ xanh: Hầu hết nhân viên làm việc cho các cơ quan Quốc tịch và Di trú (USCIS), sẽ tiếp tục làm việc, có nghĩa là các đơn xin cấp thẻ xanh, hay xin quy chế thường trú, sẽ tiếp tục được nhận như bình thường.  USCIS được cấp ngân khoản hoạt động chủ yếu từ lệ phí trả cho các dịch vụ và quyền lợi, có nghĩa là nhân viên của cơ quan này không phụ thuộc vào các quyết định cấp ngân khoản được Quốc hội chấp thuận.

An ninh Nội địa:  Theo tài liệu Procedures Relating to a Federal Funding Hiatus,  Bộ An ninh Nội địa chỉ định khoảng 86% trong số hơn 200.000 nhân viên là “cấp thiết” cho “sự an toàn mạng sống hay bảo vệ tài sản.

Công tác sẽ tiếp tục như thường lệ cho đa số nhân viện của đội Tuần Duyên, Hải quan và Biên phòng, các nhân viên kiểm tra tại sân bay, các nhân viên Mật vụ, và những nguời làm việc thanh tra hành khách và hàng hóa tại các cửa phi trường, hải cảng và giam giữ những thành phần buôn lậu ma tuý hay di dân bất hợp pháp. Tuy nhiên, hệ thống E-Verify không được coi là cấp thiết, nên các doanh nghiệp sẽ không thể kiểm ta tình trạng di trú của những người nộp đơn xin việc.

Hoạt động quân sự: 1,4 triệu nhân viên quân đội hiện dịch sẽ tiếp tục công tác, mặc dầu sẽ được trả luơng sau. Khoảng 400.000 người, phân nửa là nhân viên dân sự của Bộ Quốc phòng, sẽ được cho nghỉ việc không lương.

Du lịch: Du khách nước ngoài đi nghỉ ở Hoa Kỳ có thể sẽ thất vọng nếu định thực hiện những chuyến bộ hành xuyên qua Grand Canyon ở Arizona hay Vườn thú Quốc gia ở Washington. Nhân viên làm việc ở các địa điểm này được coi là công chức liên bang “không cấp thiết,” nên các công viên quốc gia này sẽ đóng cửa.

2.Sẽ có những tác động kinh tế gì đối với Hoa Kỳ và Thế giới?

Nếu việc đóng cửa chính phủ kéo dài một vài ngày, thì công chức bị cho nghỉ việc không lương sẽ là giới gánh chịu mọi khó khăn tài chính nhiều nhất.

Nếu việc đóng cửa kéo dài vài tuần, thu nhập từ ngành du lịch có thể sụt giảm, và người tiêu thụ cùng các doanh nghiệp có thể ngần ngại trong việc chi tiêu.

Nếu việc đóng cửa kéo theo việc liên bang không trả được nợ, là điều có thể xảy ra trong 1 tháng nữa nếu Quốc hội không có hành động, thì các nhà đầu tư nước ngoài sẽ thực sự bắt đầu lo ngại về sức mạnh của nền kinh tế Hoa Kỳ. Họ có thể mất tin tưởng vào khả năng trả nợ của Hoa Kỳ, và châm ngòi cho việc các cơ quan cho vay nước ngoài tăng lãi suất. Tệ hơn nữa, các nhà đầu tư có thể không cảm thấy tin tưởng vào việc mua chứng khoán của Hoa Kỳ.

3. Tại sao chính phủ Mỹ ngưng hoạt động?

Chính phủ cũng giống như một chiếc xe hơi, mà nhiên liệu để chạy là tiền. Nếu xe không được tiếp thêm nhiên liệu, thì nó sẽ ngưng hoạt động. Quốc Hội Hoa Kỳ chịu trách nhiệm tiếp thêm nhiên liệu cho chiếc xe đó, và việc này được thực hiện qua việc thông qua các dự luật chuẩn chi. Năm tài khóa mới bắt đầu vào ngày thứ ba, và Quốc Hội không đồng ý được về các dự luật chuẩn chi. Hậu quả là, chính phủ, không được cấp ngân khoản, sẽ chạy chậm ở tốc độ thấp nhất.

4. Tại sao các nhà lập pháp không thể đồng ý về một dự luật chuẩn chi?

Các đảng Cộng Hoà và Dân Chủ bất đồng về một kế hoạch cung cấp bảo hiểm y tế cho hàng triệu người Mỹ không có bảo hiểm. Các đại biểu của Ðảng Cộng Hòa tại Hạ viện không thích kế hoạch được gọi là Obamacare này, và từ chối không chịu ký một dự luật chuẩn chi bao gồm việc tài trợ cho kế hoạch. Các nghị sĩ Dân chủ tại Thượng viện từ chối không chịu ký một kế hoạch dự chi không tài trợ cho Obamacare.

5. Sự kiện này đã từng xảy ra trước đây chưa?

Chính phủ Mỹ đã từng đóng cửa 17 lần kể từ năm 1977. Lần cuối chính phủ đóng cửa là lần kéo dài nhất 21 ngày kể từ ngày 16/12/1995 cho đến 5/1/1996.

6. Việc đóng cửa kỳ này được xúc tiến như thế nào?

Gần 2,2 triệu công chức làm việc cho chính phủ liên bang, không kể các thành viên mặc đồng phục trong quân đội và nhân viên của Sở Bưu Điện Hoa Kỳ (Postal Service), theo số liệu của Sở Quản Trị Nhân viên (Office of Personnel Management.) Trong số 2,2 triệu nhân viên này, khoảng 800.000 người được coi là “không cấp thiết” và có thể bị cho nghỉ việc không lương, theo nhật báo The Washington Post.

8. Nhân viên bị cho nghỉ có thể làm việc không?

Họ có thể làm, nhưng có thể sẽ có những hậu quả. Trên nguyên tắc, trong thời gian chính phủ đóng cửa, công chức thi hành bất cứ công tác nào trong thời gian này là bất hợp pháp. Thậm chí cả việc kiểm tra email của nơi làm việc.

Theo VOA (01/10/2013)