Từ trái Đại Sứ Saperstein, Miss. Thoman, Ô Đinh Hùng Cường, Ô Huỳnh Hiệp, giới chức ngoại giao HK. (Hàng ngoài) BS Nguyễn Quốc Quân, BS Đỗ Văn Hội, PTS Trần Viết Hùng

Washington D.C, 7-10-2016: Lúc 1 giờ 30 chiều ngày 7 tháng 10, 2016 một phái đoàn người Việt hải ngoại đã vào bộ Ngoại giao Hoa Kỳ để gặp ông đại sứ lưu động về tự do tôn giáo và các viên chức khác để trình bày những vi phạm tự do tôn giáo trầm trọng tại Việt Nam hiện nay.
Phái đoàn gồm bác sĩ Nguyễn Quốc Quân, Chủ tịch Tập hợp dân chủ từ Virginia; bác sĩ Đỗ Văn Hội, Chủ tịch Hội Đồng Chấp Hành Cộng Đồng Người Việt Quốc Gia Liên Bang Hoa Kỳ đồng thời là trưởng ban Điều Hành Hội Đồng Liên Kết Quốc Nội Hải Ngoại, từ Florida; ông Đinh Hùng Cường, tân chủ tịch Cộng Đồng Việt Nam tại Hoa Thịnh Đốn Maryland và Virginia; phó trị sự Trần Viết Hùng, Tổng thư ký Liên Hiệp Hội Thánh Em và Tín Đồ Cao Đài Tây Ninh Hải Ngoại,  đồng thời Phó Trưởng Ban đặc trách tôn giáo HĐLKQNHN, từ Montreal Canada…

Ông Huỳnh Hiệp đại diện Phật Giáo Hòa Hảo; Ông Đỗ Thiệu, phụ tá Cao Trào Nhân Bản; Bà Nguyễn Anh Thu thành viên CĐVN Florida, từ Florida và Bà Quách Bạch Liên, thành viên Liên Hiệp Hội Thánh Em và Hội Đồng LKQNHN từ Canada.

Giới chức bộ Ngoại giao Hoa Kỳ gồm có ông Scott Bushy, phụ tá Ngoại trưởng đặc trách văn phòng Dân chủ Nhân quyền và Lao động của bộ Ngoại giao; bác sĩ David Sapertein, đại sứ lưu động về Tự Do Tôn Giáo Quốc Tế; cô Victoria Thoman thuộc văn phòng Quốc Tế Tự Do Tôn Giáo Hoa Kỳ và một số viên chức khác của Bộ Ngoại Giao.

Phái đoàn đã trình bày hoàn toàn không có tự do tôn giáo ở Việt Nam, bề ngoài thấy rất đông tín đồ đi lễ chùa nhà thờ; nhà thờ, chùa, thánh thất được xây cất to lớn, nhưng thực ra là tất cả các tôn giáo đều bị khống chế bởi nhà nước cộng sản dưới nhiều hình thức rất tinh vi. Nhà cầm quyền thường xuyên sách nhiểu, đe dọa, bao vây theo dõi các chức sắc tôn giáo không thuộc nhà nước như Công Giáo, Tin Lành, Cao Đài, Phật Giáo Hòa Hảo thuần túy v.v…

Phái đoàn cũng đề cập về cái được gọi là “phái đoàn tôn giáo” của Việt Nam (tức của cộng sản) đã đến thăm Hoa Kỳ từ 8 đến ngày 19 tháng 9 năm 2016 vừa qua mục đích nói là trình bày tình hình tôn giáo tốt đẹp tại Việt Nam. Trưởng phái đoàn là ông Bùi Thanh Hà, phó trưởng ban tôn giáo chính phủ cộng sản Việt Nam đã cho rằng “chính quyền Việt Nam đã giúp đỡ các tôn giáo phát triển, các tín đồ cũng như các chức sắc hành đạo tự do”. Phó Trị Sự Trần Viết Hùng cho biết tất cả thành viên của phái đoàn tôn giáo của cộng sản đều hoặc là cán bộ cộng sản hoặc là những chức sắc nằm trong trong các tổ chức quốc doanh như: Ban Tôn Giáo, Giáo Hội Phật Giáo (quốc doanh), Ban Chưởng Quản Cao Đài tại Tây Ninh cũng do nhà nước kiểm soát. Tất cả đến Hoa Kỳ chỉ để tuyên truyền làm sai lạc sự thật về tự do tôn giáo tại Việt Nam đối với chính giới cũng như nhân dân Hoa Kỳ.

Đặc biệt, Phái đoàn trình bày tình hình mới đây của chùa Liên Trì vừa bị cộng sản triệt hạ và phá hủy ngày 8 tháng 9, 2016, ngay lúc phái đoàn tôn giáo cộng sản đến Hoa Kỳ. Ngôi chùa tại đã có mặt trên 70 năm tại Thủ Thiêm Việt Nam, thuộc giáo hội Phật Giáo Việt Nam Thống Nhất, không lệ thuộc giáo hội Phật Giáo nhà nước. Ngoài việc đạo sự, Chùa đã có nhiều công tác xã hội, giúp thương phế binh Việt Nam Cộng Hòa, giúp những nhà dân chủ, là nơi dân oan tạm trú… vì thế là cái gai cần phải nhổ bỏ.

Về trường hợp mục sư Nguyễn Công Chính, phó trị sự Trần Viết Hủng đã trình bày chi tiết sức khỏe suy kém của mục sư Chính. Cách đây khoảng 2 tuần, bà Trần Thị Hồng, vợ mục sư Chính đã từ Pleiku đi thăm chồng đang bị tù ở Bình Dương, sức khỏe của ông hết sức suy kiệt. Mục sư cho biết ông đã tuyệt thực phản đối về chính sách đối xử tàn nhẫn đối với các tù nhân đồng thời phản đối bản án 11 năm tù và 3 năm quản chế hoàn toàn bất công. Ông cũng cho biết trong thức ăn có thể có chất giống như chì nghiền nát, hoặc những chất độc khác. Nước uống mùi rất hôi giống như có thuốc diệt trừ sâu bọ, tình trạng hết sức khẩn cấp.

Ngoài ra phái đoàn còn trình bày những vụ đàn áp tôn giáo khác tại Việt Nam như ở Huế, Hà Nội, Vinh, Vĩnh Long v.v.. Ngay tại Thủ Thiêm, Tu Viện dòng Mến Thánh Giá cũng có thể bị cưỡng chế phá hủy.

Phái đoàn đưa một số đề nghị như: đưa cộng sản Việt Nam trở lại tình trạng CPC (các nước được quan tâm đặc biệt) vì vi phạm tự do tôn giáo; khẩn can thiệp chữa trị sức khỏe và trả tự do ngay lập tức cho mục sư Nguyễn Công Chính cũng như tất cả chức sắc tôn giáo, tín đồ đã bị bỏ tù một cách bất công. Ngoài ra phái đoàn cũng đã đề nghị chính phủ Hoa Kỳ can thiệp và làm áp lực buộc cộng sản Việt Nam thể theo lời yêu cầu của Hòa Thượng Thích Không Tánh trả lại miếng đất cho chùa Liên Trì ngay tại chỗ hoặc gần nơi đó và bồi hoàn những thiệt hại thay vị buộc Hòa Thượng phải chấp nhận một nơi xa xôi mà cộng sản đã áp đặt. Hiện nay Hòa Thương và các chư Tăng đang ngụ tạm tại chùa Giác Hoa luôn luôn có công an canh gác theo dõi, gây trở ngại cho tín đồ của chùa Giác Hoa.

Từ trái sang phải: Ô. Đỗ Thiệu, PTS Trần Viết Hùng, BS Đỗ Văn Hội, BS Nguyễn Quốc Quân, Đại Sứ Saperstein, Ô. Đinh Hùng Cường, Ô. Huỳnh Hiệp

Cuối cùng đã có sự trao đổi giữa phái đoàn người Việt hải ngoại với Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ rất thẳng thắn, đôi lúc căng thẳng về vấn đề tự do tôn giáo tại Việt Nam. Theo ông đại sứ vấn đề rất phức tạp bởi vì ngoài tự do tôn giáo, nhân quyền còn có về kinh tế, an ninh, quốc phòng vì thế không thể một sớm một chiều có thể thay đổi được. Ông hoàn toàn đồng ý với tất cả những gì phái đoàn đã trình bày và ông sẽ cố gắng, nhưng tất cả quyết định đều do Ngoại trưởng Bộ trưởng Ngoại giao John Kerry. Phái đoàn cũng đề nghị bộ Ngoại giao Hoa Kỳ nên lên tiếng về vấn đề tôn giáo bị đàn áp tại Việt Nam đặc biệt là chùa Liên Trì, mục sư Nguyễn Công Chính và nhiều vấn đề khác.

Mặc dù còn rất nhiều vấn đề khác cần được trình bày và thảo luận, cuộc gặp gỡ đã phải kết thúc lúc gần 4 giờ chiều, và bộ Ngoại giao có những cuộc họp khẩn cấp khác. Sau đó phái đoàn đã chụp hình lưu niệm cùng các giới chức Bộ Ngoại Giao.