Tiến sĩ Boris Nemtsov 55 tuổi, nhà đối lập chủ yếu đối với nhà cầm quyền Moskva đã bị ám sát tối thứ Sáu, ngày 27-02-2015 bởi những tay sát thủ trong một chiếc xe màu trắng chạy ngang qua khi ông đang đi bộ trên một cây cầu bắc qua sông Moscow ngay bên cạnh Điện Kremlin. Nemtsov là ai? chống đối Putin như thế nào? Anh hưởng đối với dân Nga ra sao? Ai giết Nemtsov ? 

Tên là Boris Efimovich Nemtsov sinh ngày 9 tháng 10 năm 1959 là một chính trị gia cấp tiến Nga, từng giữ chức phó thủ tướng Nga, cùng chủ tịch đảng chính trị RPR-PARNAS, một trong những lãnh tụ phong trào thanh niên cấp tiến Solidarnost và cũng là một người chỉ trích Vladimir Putin có tiếng nhất. Trước đây,  Nemtsov đã là chủ tịch tỉnh Nizhny Novgorod (1991–1997). Sau đó ông làm việc cho chính phủ Nga với chức vụ bộ trưởng bộ Năng lượng (1997), rồi phó thủ tướng Nga và thành viên hội đồng an ninh quốc gia (1997 – 1998). Vào năm 1998 ông sáng lập phong trào thanh niên cấp tiến Nga.

Boris Nemtsov tốt nghiệp tiến sĩ về Vật lý và Toán học năm 1985 đại học Gorki. Từ 1985 đến 1990, Nemtsov là khoa học gia tại viện nghiên cứu Vật lý Phóng xạ Gorki.

Những chống đối chính quyền Putin:

Từ 2008, Nemtsov và Vladimir Milov đã cho ấn hành nhiều bài tường trình chỉ trích chính phủ Putin và đề nghị những con đường khác để phát triển quốc gia:
– Putin. Kết quả – tháng 2, 2008
– Putin và Gazprom – tháng 9, 2008
– Putin và cuộc khủng hoảng – tháng 2, 2009
– Sochi và thế vận hội (mùa đông) – tháng 4, 2009: bao nhiêu tiền nhà nước đã lọt vào các ngõ ngách bí ẩn và túi của tư nhân.
– Putin: kết quả 10 năm – tháng 6, 2010. Được dịch sang tiếng Anh: Putin: What 10 Years of Putin Have Brought, một ấn bản cập nhật bài tường trình Putin. Kết quả của năm 2008.
– Putin. Tham nhũng – tháng 3, 2011. Đươc viết bởi cùng chủ tịch đảng tự do nhân dân Nemtsov, Milov, Ryzhkov và phát ngôn viên phong trào Đoàn kết (Solidarnost) Olga Shorina. Nemtsov đang chuẩn bị xuất bản bài tường trình kế chứng minh sự hiện diện của quân đội Nga ở Đông Ukraina khi ông ta bị ám sát. 

Hành động chống đối tích cực việc Nga xâm chiếm Ukraine: 

Ba giờ trước khi bị ám sát, Boris Nemtsov đã có một cuộc phỏng vấn cuối cùng 45 phút với đài truyền thanh Moskva Echo. Cuộc phỏng vấn được thực hiện nhân dịp tổ chức xuống đường chống khủng hoảng vào ngày chủ nhật mồng 1/3/2015 mà Nemtsov và các phe đối lập đã kêu gọi “Cuộc xuống đường này đòi hỏi chấm dứt ngay chiến tranh với Ukraina. Putin hãy ngưng ngay thái độ hung hăng”. Theo Nemtsov, những hành động của Putin trong cuộc xung đột với nước láng giềng gây nên cuộc khủng hoảng kinh tế nặng nề ở Nga. “Những cuộc trừng phạt kinh tế, việc tiền đầu tư chạy ra ngoài: tất cả vì sự hung hăng vô lý của Putin đối với Ukraina.”  Trong cuộc phỏng vấn Nemtsov lập đi lập lại lời cáo buộc, Mosku đã giúp đỡ phe ly khai ở Đông Ukraina bằng quân đội của mình, việc mà Kremlin luôn phủ nhận.

Boris Nemtsov bị ám sát:

Trước nửa đêm ngày 27 tháng 2 năm 2015, Nemtsov đã bị bắn 4 phát vào lưng khi ông đang đi bộ cách điện Kremlin và Quảng trường Đỏ ở Moskva gần 200 mét cùng với người bạn gái của ông, Anna Duryzka, một người mẫu gốc Ukraina. Theo các phương tiện truyền thông Nga khi Nemtsov đã đi qua cầu Moskvoretsky Bolshoy thì “một số người” đi trên một chiếc xe màu trắng đã ngừng lại, ra khỏi xe và bắn vào ông từ phía sau. Đài truyền hình Moskva TWZ đã công bố một video từ một máy quay phim giám sát. Theo đó Nemtsov và người bạn gái đã bị theo đuổi tại cầu vào khoảng 23g30′. Vụ giết người này đã xảy ra chỉ 2 ngày trước khi ông dự định tổ chức một cuộc biểu tình ở Moskva chống lại sự tham gia của Nga trong cuộc chiến tranh ở Ukraine và phản đối cuộc khủng hoảng tài chính ở Nga.

Theo đài BBC tường thuật: “Trong tin nhắn trên Tweeter cuối cùng của mình, Nemtsov kêu gọi những phe đối lập đoàn kết trong một cuộc diễu hành chống chiến tranh mà ông tổ chức vào ngày chủ nhật 1 tháng 3 năm 2015: “Nếu các bạn ủng hộ việc ngăn chặn cuộc chiến tranh của Nga với Ukraine, nếu các bạn hỗ trợ việc ngăn chặn sự xâm lăng của Putin, thì hãy tới tham gia cuộc diễn hành mùa xuân vào ngày 1 tháng 3 ở Maryino”. Nhà báo Nga Kseniya Sobchak nói, Nemtsov đang chuẩn bị một bài tường trình chứng minh sự hiện diện của quân đội Nga ở Đông Ukraina.

Ngay trong đêm 27 tháng 2 năm 2015, sau vụ ám sát, nhà chức trách Nga đã lục soát căn nhà của Nemtsov trên đường phố Malaya Ordynka, đã tịch thu tất cả các tài liệu cùng các thiết bị điện tử trong căn hộ này.

Kiểm sát viên Nga đang điều tra mọi hướng, tuy nhiên họ cho là cái chết của Nemtsow không có dính líu gì tới việc ông ta chỉ trích Putin.

Phản ứng của thế giới:

– Tổng thống Hoa Kỳ Barack Obama nói: “Nemtsov là người ủng hộ không mệt mỏi cho đất nước của mình, tìm kiếm cho những người dân Nga của ông những quyền mà tất cả mọi người đáng được hưởng.” và xem đây “một vụ giết người tàn bạo” và kêu gọi Nga tiến hành một cuộc điều tra nhanh chóng và vô tư.

– Cựu Đại sứ Mỹ tại Nga Michael McFaul nói với Ban Tiếng Nga của đài VOA: “vụ sát hại ông Nemtsov là một mất mát vô cùng to lớn cho tất cả những người hy vọng vào một nước Nga hùng mạnh, thịnh vượng và dân chủ”

– Tổng thống Pháp Francois Hollande cũng bày tỏ sự phẫn nộ đối với vụ giết hại ông Nemtsov. Ông nói rằng “vụ nổ súng này một vụ sát nhân đầy thù hận và mô tả ông Nemtsov là một người bảo vệ dân chủ.”

– Tổng thống Ukraine Petro Poroshenko lên án vụ giết hại lãnh tụ đối lập Nga Boris Nemtsov, là người bị bắn chết ở Moscow hôm thứ Sáu sau khi hối thúc dân chúng phản đối Tổng thống Vladimir Putin về vấn đề cuộc chiến ở Ukraine. Ông Poroshenko hôm nay nói rằng ông Nemtsov là “một chiếc cầu” giữa Ukraine và Nga.

– Nhà lãnh đạo đối lập Nga Mikhail Kasyanov nói với các phóng viên rằng: “Việc một nhà lãnh đạo của phe đối lập có thể bị bắn ngay bên cạnh bức tường của Điện Kremlin thật ngoài sức tưởng tượng. Chỉ có một phiên bản: ông ấy bị bắn vì nói lên sự thật.”

– Cựu Thủ tướng Nga Mikhail Kasyanov cũng người chỉ trích ông Putin một cách kịch liệt. Ông nói việc giết hại này là một biến cố lớn trong lịch sử nước Nga. “Tôi hiểu và tôi tin là biến cố bi thảm xảy ra cách đây hai ngày chắc chắn là một bước ngoặt cho toàn bộ lịch sử của một nước Nga mới. Đây là một bước ngoặt vì một lý do đơn giản: Những người trước đây nghĩ là họ có thể im lặng ngồi yên trong nhà bếp và chỉ thảo luận những vấn đề trong gia đình, bây giờ họ sẽ bắt đầu xem xét lại mọi chuyện đang diễn ra trên đất nước của mình.”

– Dân chúng khóc khi đặt vòng hoa cho Boris Nemtsov 

Ai giết Boris Nemtsov ?

Nhìn những việc làm và hành động đối lập của Boris Nemtsov thì mọi người dù đui mù hoặc điếc cũng biết thủ phạm là Putin, sự việc này có thể Boris Nemtsov đã biết trước nên đã báo động trước trên các cơ quan truyền thông quốc tế, nhưng chẳng giúp được gì đối với sát thủ KGB chuyên nghiệp:

Tháng 9/2014, ông Nemtsov nói với đài VOA rằng ông Putin muốn trả thù cho việc Ukraine lật đổ Tổng thống thân Nga Viktor Yanukovych. Ông nói rằng ông Putin lo ngại là những gì xảy ra ở Ukraine có thể xảy ra ở Nga và xem một nước Ukraine thân Âu châu là một mối đe dọa cho quyền lực của ông.

Sau khi Tổng thống Yeltsin chọn ông Putin làm người kế nhiệm và ông Putin đắc cử năm 2000, ông Nemtsov trở thành người Nga chỉ trích ông Putin quyết liệt nhất, đặc biệt là từ khi xảy ra cuộc nổi dậy ở Ukraine hồi năm ngoái.

Trang tin Sobesednik của Nga cho biết: Ngày 10 tháng 2 năm 2015, gần 3 tuần lễ trước khi bị giết, Nemtsov đã viết “Tôi sợ rằng Putin sẽ giết tôi”. 

Thương tiếc của dân Nga đôi với Boris Nemtsov

Xem video dưới đây để thấy sự ngững mộ của dân Nga đối với Boris Nemtsov
 

Vietquoc.org tổng hợp