Bản tin từ tờ The Christan Science Monitor cho biết: Mỹ-Trung bất đồng nhiều vấn đề sau ngày đầu Blinken viếng thăm Bắc Kinh

Hoa Kỳ và Trung Cộng đã không vượt qua được những bất đồng chính yếu đôi bên, tuy đã có cuôc thảo luận thẳng thắn và xây dựng và đồng ý tiếp tục đàm phán, tìn từ các giới chức Hoa Kỳ và Trung Cộng cho biết hôm Chủ nhật.

Các giới chức Hoa Kỳ cho biết Ngoại trưởng Antony Blinken đã có thể trong cuộc họp kéo dài gần 6 giờ đồng hồ để bảo đảm chuyến thăm Washington của Ngoại trưởng Trung Cộng Tần Cương. Nhưng cả hai bên đều cho biết tiến bộ về các vấn đề gây chia rẽ họ vẫn là một công việc đang được tiến hành trong khi Bộ Ngoại giao Trung Cộng cho biết “quan hệ Trung-Mỹ. mối quan hệ đang ở điểm thấp nhất kể từ khi thành lập.

Trung Cộng xác nhận rằng Tần Cương đã nhận lời mời vào “thời điểm thuận tiện cho cả hai bên” sẽ thăm Washington nhưng không ấn định ngày.

Bộ Ngoại giao cho biết ông Blinken đã nhấn mạnh “tầm quan trọng của ngoại giao và duy trì các kênh liên lạc cởi mở về tất cả các vấn đề để giảm nguy cơ hiểu lầm và tính toán sai.”

Trong khi đó, phía Bộ Ngoại giao Trung Cộng khẳng định lại lập trường của họ rằng tình trạng quan hệ hiện tại “không phục vụ lợi ích cơ bản của nhân dân hai nước hoặc đáp ứng kỳ vọng chung của cộng đồng quốc tế,”.

Ông Blinken, giới chức cấp cao nhất của Mỹ đến thăm Trung Cộng kể từ khi Tổng thống Joe Biden nhậm chức, sẽ có nhiều cuộc tiếp xúc cấp cao hơn với người Trung Cộng vào thứ Hai, bao gồm cả khả năng là gặp Chủ Tịch Trung Cộng Tập Cận Bình.

Bất chấp sự hiện diện của ông Blinken ở thủ đô Trung Cộng, triển vọng cho bất kỳ bước đột phá đáng kể nào về những vấn đề gây phiền toái nhất mà hai nền kinh tế lớn nhất hành tinh đang phải đối mặt là rất mong manh.

Và không bên nào cho thấy bất kỳ khuynh hướng lùi bước nào ở các vị trí cố thủ của họ.

Chuyến đi của ông Blinken diễn ra sau khi ông hoãn kế hoạch thăm Trung Cộng vào tháng 2 sau vụ bắn hạ khinh khí cầu giám sát của Trung Cộng trên bầu trời nước Mỹ.

Các cuộc đàm phán có thể mở đường cho cuộc gặp trong những tháng tới giữa ông Biden và ông Tập. Ông Biden cho biết hôm thứ Bảy rằng ông hy vọng có thể gặp ông Tập trong những tháng tới để giải quyết rất nhiều khác biệt đang chia rẽ họ.

Danh sách dài đó bao gồm những bất đồng từ thương mại đến Đài Loan, điều kiện nhân quyền ở Trung Cộng và Hồng Kông, đến sự quyết đoán của quân đội Trung Cộng ở Biển Đông và cuộc chiến của Nga ở Ukraine.

Trong các cuộc họp của mình vào Chủ nhật, ông Blinken cũng thúc ép Trung Cộng trả các công dân Mỹ bị giam giữ và thực hiện các bước để hạn chế sản xuất và xuất khẩu tiền chất fentanyl đang gây ra cuộc khủng hoảng opioid ở Hoa Kỳ.

Bộ Ngoại giao cho biết ông Blinken “đã nói rõ rằng Hoa Kỳ sẽ luôn bảo vệ lợi ích và giá trị của người dân Hoa Kỳ, đồng thời làm việc với các đồng minh và đối tác của mình để thúc đẩy tầm nhìn của chúng ta về một thế giới tự do, cởi mở và tuân thủ các nguyên tắc quốc tế dựa trên luật lệ quốc tế”.

Bộ Ngoại giao Trung Cộng đã phản bác trong tuyên bố của mình rằng “Trung Cộng hy vọng rằng Hoa Kỳ sẽ có nhận thức khách quan và hợp lý về Trung Cộng, hợp tác với Trung Cộng theo cùng một hướng, duy trì nền tảng chính trị của Trung Cộng-Hoa Kỳ, các mối quan hệ, và xử lý các sự kiện bất ngờ và lẻ tẻ một cách bình tĩnh, chuyên nghiệp và hợp lý.”

Ngay trước khi rời Washington, ông Blinken đã nhấn mạnh tầm quan trọng của việc Hoa Kỳ và Trung Cộng thiết lập và duy trì các đường dây liên lạc tốt hơn.

Ông Blinken cho biết hôm thứ Sáu rằng Biden và Tập đã cam kết cải thiện thông tin liên lạc “chính xác để chúng tôi có thể bảo đảm  rằng chúng tôi đang liên lạc rõ ràng nhất có thể nhằm tránh những hiểu lầm và thông tin sai lệch có thể xảy ra”.

Tập Cận Bình đưa ra một gợi ý về khả năng sẵn sàng giảm căng thẳng, nói trong cuộc gặp với người đồng sáng lập Microsoft Corp. Bill Gates hôm thứ Sáu rằng Hoa Kỳ và Trung Cộng có thể hợp tác để “mang lại lợi ích cho hai quốc gia của chúng ta”.

Kể từ khi chuyến đi của ông Blinken bị hủy bỏ vào tháng 2/2023 đã có một số cuộc tiếp xúc cấp cao. Giám đốc CIA William Burns đã tới Trung Cộng vào tháng 5/2023 trong khi Bộ Trưởng Thương Mại Trung Cộng tới Mỹ. Và cố vấn an ninh quốc gia của Biden, Jake Sullivan đã gặp cố vấn chính sách đối ngoại cấp cao của Trung Cộng Vương Nghị tại Vienna vào tháng 5/2023

Nhưng những điều đó đã bị chấm dứt bởi những lời lẽ giận dữ bùng nổ từ cả hai bên về eo biển Đài Loan, ý định rộng lớn hơn của họ ở Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương, việc Trung Cộng từ chối lên án Nga vì cuộc chiến chống lại Ukraine và cáo buộc của Hoa Kỳ từ Washington rằng Bắc Kinh đang cố gắng tăng cường sức mạnh của mình, khả năng giám sát trên toàn thế giới, bao gồm cả ở Cuba.

Và, đầu tháng này, Bộ trưởng Quốc Phòng Trung Cộng đã từ chối yêu cầu của Bộ trưởng Quốc phòng Hoa Kỳ Lloyd Austin về một cuộc gặp bên lề một hội nghị chuyên đề về an ninh ở Singapore, một dấu hiệu cho thấy sự bất mãn đang tiếp diễn.

Nhấn mạnh những khó khăn, Trung Cộng đã bác bỏ báo cáo của một công ty bảo mật Hoa Kỳ, trong đó đổ lỗi cho các tin tặc có liên hệ với Trung Cộng về các cuộc tấn công vào hàng trăm cơ quan công quyền, trường học và các mục tiêu khác trên khắp thế giới, là “viển vông và không chuyên nghiệp”.

Phát Ngôn Viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc lặp lại cáo buộc rằng Washington thực hiện các cuộc tấn công tin tặc và phàn nàn rằng ngành an ninh mạng hiếm khi báo cáo về chúng.

Trong khi đó, các cố vấn an ninh quốc gia của Hoa Kỳ, Nhật Bản và Philippines đã tổ chức cuộc hội đàm chung đầu tiên vào thứ Sáu ngày 16/06 và đồng ý tăng cường hợp tác quốc phòng, một phần để chống lại ảnh hưởng và tham vọng ngày càng tăng của Trung Cộng.

Điều này trùng hợp với việc chính quyền Biden ký một thỏa thuận với Úc và Anh để cung cấp tàu ngầm chạy bằng năng lượng hạt nhân đầu tiên, với việc Trung Cộng đang nhanh chóng mở rộng sự hiện diện ngoại giao của mình, đặc biệt là ở Ấn Độ Dương và các quốc đảo Thái Bình Dương, nơi họ đã mở hoặc có kế hoạch mở ít nhất năm đại sứ quán mới trong năm tới.

Thỏa thuận này là một phần của quan hệ đối tác hạt nhân kéo dài 18 tháng với tên viết tắt AUKUS – dành cho Úc, Vương quốc Anh và Hoa Kỳ.