Đây là lần thứ ba trong 60 năm qua, một Ngoại trưởng Hoa Kỳ viếng thăm nước Lào. Viên Chăng hiện giữ chức chủ tịch luân phiên Hiệp hội các nước Đông Nam Á- ASEAN. Một trong những mục tiêu chuyến công du lịch sử này nhằm chuẩn bị cho hội nghị thượng đỉnh Hoa Kỳ – ASEAN mở ra trong hai ngày 15 và 16/02/2016 tại bang California. Mỹ đặc biệt quan ngại trước ảnh hưởng của Trung Quốc đối với các nước Đông Nam Á. Tuy nhiên, Ngoại trưởng Hoa Kỳ hoan nghênh Lào trong thời gian gần đây đã chủ động thúc đẩy quan hệ với Mỹ.

Riêng về quan hệ song phương giữa Washington và Viêng Chăng, trong buổi làm việc với thủ tướng Thongsing Thammavong sáng nay, Ngoại trưởng Kerry đã nhấn mạnh tới một bước ngoặt mới trong quan hệ song phương. Kinh tế, an ninh là hai vế được hai bên đặc biệt quan tâm. Ngoài ra, Ngoại trưởng Hoa Kỳ đã đề cập đến vấn đề khắc phục hậu quả chiến tranh Việt Nam từ những năm 1970. Ngoại trưởng Kerry nhìn nhận đây là “ hành vi do phía Mỹ gây ra ”. Lào trực tiếp hứng chịu đạn, bom của quân đội Hoa Kỳ đổ xuống Việt Nam nhưng đã tràn sang biên giới của quốc gia Đông Nam Á này.

Theo hãng thông tấn AFP, trong thời kỳ chiến tranh Việt Nam (1964-1973) quân đội Mỹ đã thả hơn hai triệu quả bom xuống lãnh thổ Lào, khoảng 30 % trong số đó không phát nổ. Kể từ khi kết thúc chiến tranh, bom mìn đã làm hơn 50 ngàn người thiệt mạng. Ngoại trưởng Hoa Kỳ John Kerry cũng từng tham chiến tại Việt Nam, và theo giới quan sát, phát biểu của ông Kerry trên vấn đề này đặc biệt được mọi người chú ý lắng nghe.

Ngoại trưởng John Kerry đặt chân đến Viêng Chăng vài ngày sau khi kết thúc Đại hội Đảng Cộng sản Lào. Quan hệ giữa Washington và Viêng Chăng trong quá khứ từng có nhiều sóng gió, đặc biệt là do Hoa Kỳ yểm trợ cộng đồng thiểu số người Hmong, từng cộng tác với quân đội Mỹ. Nhân quyền cũng là một cái gai trong quan hệ song phương.

Ông John Kerry là ngoại trưởng Hoa Kỳ thứ ba công du Lào từ năm 1955 tới nay sau ông John Foster Dulles và bà Hillary Clinton (2012). Vào mùa thu năm nay, tổng thống Mỹ Barack Obama sẽ công du nước Lào nhân thượng đỉnh ASEAN.

Thanh Hà (RFI)