BTQP Hoa Kỳ Lloyd Austin và BTQP Singapore Dr Ng Eng Hen

Chuyến công du của bộ trưởng Quốc Phòng Lloyd Austin là chuyến đi đầu tiên đến Đông Nam Á của một thành viên nội các Joe Biden kể từ khi ông nhậm chức tổng thống Hoa Kỳ vào tháng 1/2021. Chuyến đi này diễn ra vào lúc Washington ngày càng quan ngại trước việc Bắc Kinh gia tăng ảnh hưởng đối với các nước Đông Nam Á thông qua các chuyến viếng thăm, các khoản cho vay và gần đây là thông qua việc cung cấp vaccine ngừa đại dịch virus Vũ Hán.

Nhật báo Mỹ New York Times ngày 27/07/2021 nhắc lại trong những tháng gần đây lãnh đạo một số nước Đông Nam Á đã cảm thấy hơi lo ngại là trong khi Trung Cộng gia tăng nỗ lực ngoại giao giúp phòng chống dịch đại dịch virus Vũ Hán, thì Hoa Kỳ lại vắng bóng trong các cuộc gặp trực diện. Lẽ ra, bộ trưởng Austin đã đến Singapore vào tháng 6 để dự hội nghị về an ninh khu vực, nhưng cuộc họp đã bị hủy bỏ vào giờ chót do đại dịch bùng phát mạnh trở lại tại nước này. Theo New York Times, đối với nhiều nhà phân tích ở Đông Nam Á, quyết định của ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken đến thăm Nhật Bản, Hàn Quốc và Ấn Độ, chứ không đến Đông Nam Á khiến cho các quốc gia khu vực này càng cảm thấy là trên thực tế Đông Nam Á không thật sự được xem là vùng quan trọng đối với Mỹ ở Ấn Độ – Thái Bình Dương. 

Nay bộ trưởng Quốc Phòng Austin công du 3 nước Đông Nam Á Singapore, Việt Nam và Philippines để xóa tan mối quan ngại đó. Do chuyến đi của ông diễn ra vào lúc đại dịch đại dịch virus Vũ Hán đang bùng phát mạnh trở lại, cho nên không có gì đáng ngạc nhiên khi bộ trưởng Quốc Phòng Mỹ nói nhiều đến sự trợ giúp của Hoa Kỳ trong cuộc chiến chống đại dịch này. 

Theo công ty tư vấn Bridge Consulting, trụ sở tại Bắc Kinh, tính đến nay, Trung Cộng đã cung cấp hơn 190 triệu liều vaccine cho các nước Đông Nam Á, đa số là bán cho các nước này. Đáp lại chính sách “ngoại giao vaccine ” của Trung Cộng, Mỹ cũng đã liên tục viện trợ thuốc tiêm ngừa đại dịch virus Vũ Hán cho khu vực. Trong bài phát biểu tại Singapore hôm 27/08/2021, bộ trưởng Austin nhấn mạnh là trong hai tháng qua, Hoa Kỳ đã viện trợ 40 triệu liều vaccine cho vùng Đông Nam Á mà không kèm theo bất kỳ điều kiện nào. Riêng đối với Việt Nam, chặng thứ hai trong chuyến công du của bộ trưởng Quốc Phòng Mỹ, Hoa Kỳ đã trao tặng tổng cộng 5 triệu liều vaccine thông qua Cơ chế Covax.

Tờ New York Times trích dẫn nhà nghiên cứu Murray Hiebert, Chương trình Đông Nam Á, Trung tâm Quốc tế về Nghiên cứu Chiến lược, Singapore, cho rằng nỗ lực nói trên là nhằm để cho các nước Đông Nam Á thấy rằng “Hoa Kỳ vẫn xem khu vực này rất là quan trọng và Washington sẽ không để yên cho Bắc Kinh gia tăng ảnh hưởng tại đây.” 

Chính sách ngoại giao của tổng thống Joe Biden chủ yếu đi theo hai hướng: xây dựng lại quan hệ với các nước đồng minh và lập một liên minh chống Trung Cộng. Theo hai hướng này, vị tổng thống Dân Chủ đặt trọng tâm vào châu Á. Theo các nhà phân tích được tờ New York Times trích dẫn, trong những tháng tới, có thể sẽ có thêm nhiều nỗ lực ngoại giao của Hoa Kỳ đối với khu vực Đông Nam Á.

Theo RFI