Theo nhật báo Malaysia The Star, Ngoại trưởng Anifah Aman đã tỏ ý lạc quan về các tiến triển gặt hái được trong cuộc đàm phán giữa khối ASEAN và Trung Quốc về một Bộ Quy tắc Ứng xử trên Biển Đông COC, nhưng không giấu nỗi lo ngại về nguy cơ các diễn biến gần đây ở Biển Đông đe dọa hòa bình và an ninh chung.

Trong tình hình đó, Ngoại trưởng Malaysia không loại trừ khả năng tranh chấp Biển Đông sẽ được thảo luận tại Hội nghị Ngoại trưởng ASEAN lần này vì trong sáu nước có đến 4 thành viên khối Đông Nam Á, hai bên còn lại là Trung Quốc và Đài Loan : “Tôi chờ đợi là một số quốc gia sẽ lên tiếng và đưa ra quan điểm của họ về những vấn đề liên quan đến Biển Đông”. Đối với ông Anifah, 4 nước ASEAN có tranh chấp trực tiếp tại Biển Đông là Malaysia, Brunei, Philippines và Việt Nam đều cam kết thực thi đầy đủ bản Tuyên bố về ứng xử của các bên ở Biển Đông DOC.

Về đàm phán giữa ASEAN và Trung Quốc về một Bộ Quy tắc Ứng xử, Ngoại trưởng ASEAN nhắc lại rằng nhân một cuộc họp mới đây tại Thiên Tân (Trung Quốc), quan chức cấp cao hai bên đã “đã đồng ý chuyển qua giai đoạn tiếp theo của vòng đàm phán để thành lập Bộ Quy tắc Ứng xử”.

Theo các nhà quan sát, do tình hình căng thẳng hiện nay, hồ sơ Biển Đông sẽ không chỉ được nêu lên ở Hội nghị Ngoại trưởng 10 nước ASEAN mở ra hôm 04/08 tới đây, mà còn sẽ nổi cộm tại các Hội nghị giữa ASEAN và các đối tác chủ chốt, và nhất là tại Diễn đàn An Ninh Khu vực ASEAN (ASEAN Regional Forum) ngày 06/08, trên nguyên tắc có sự tham gia của Ngoại trưởng các nước như Mỹ, Nhật Bản, Trung Quốc, Nga…

Trong thời gian gần đây, Mỹ và Nhật Bản chẳng hạn, đã gia tăng  chỉ trích Trung Quốc về việc bồi đắp đảo nhân tạo tại vùng Trường Sa và không che giấu ý định sử dụng các công trình mới xây vào mục tiêu quân sự. Bắc Kinh đã phản ứng gay gắt, tố cáo ngược lại Mỹ và Nhật cố tình khuấy động căng thẳng và cho rằng hai nước này không được quyền can thiệp vào Biển Đông. Tranh cãi nói trên được cho là sẽ tiếp tục tại Diễn đàn An ninh Khu vực, hay là tại Hội nghị Ngoại trưởng các nước thuộc Khối Hội nghị Thượng đỉnh Đông Á.

Cũng liên quan đến Biển Đông, theo tiết lộ của một quan chức ASEAN cao cấp vào hôm qua, Trung Quốc và ASEAN vừa nhất trí thiết lập môt đường dây nóng giữa các Ngoại trưởng để sử dụng khi có vấn đề khẩn cấp tại Biển Đông. Quyết định về đường dây nóng này có thể được ghi trong một bản tuyên bố chung cuối Hội nghị Ngoại trưởng ASEAN ở Kuala Lumpur.

Theo RFI