Viện lý do an ninh quốc gia, Washington cấm trang thiết bị truyền thông điện tử của công ty điện thoại Hoa Vi của Trung Cộng vào hệ thống 5G của Mỹ. Theo báo Le Monde, chính quyền Trump còn quyết tâm thuyết phục lôi kéo các nước Tây Phương khác, ngoài nhóm 5 nước truyền thống (Mỹ, Anh, Canada,Úc, New Zealand) là Đức và Pháp cùng tham gia vào cuộc phân tranh thương mại với Trung Cộng. Paris dường như không chấp nhận cấm Hoa Vi, nhưng theo Le Monde, điều chắc chắn là chính quyền Pháp cũng không để công ty điện thọai Trung Cộng, với kỹ thuật gián điệp cài đặt, muốn làm gì thì làm trên lãnh thổ nước Pháp.

Cũng liên quan đến cuộc chiến thương mại Mỹ-Trung, báo Les Echos và Le Figaro cùng đưa tin: “Tại thượng đỉnh G20, Trump và Tập thỏa thuận hưu chiến” 90 ngày, nhưng với hai nhận định khác nhau.

Theo nhật báo kinh tế, thỏa thuận “hưu chiến” này tạm thời gây tin tưởng cho giới đầu tư quốc tế, nhưng cũng tạo ra nhiều phản ứng dè dặt tại Hoa Kỳ. Trên báo Wall Street, chuyên gia Mỹ Peter Morici (đại học Maryland), cho rằng tổng thống Donald Trump bị Tập Cận Bình lừa: chủ tịch Trung Cộng chỉ hứa “chung chung”, “không có gì là cụ thể”.

Trái lại, Le Figaro, những gì mà tổng thống Mỹ đòi Trung Cộng cam kết thi hành từ “tôn trọng tác quyền và ngưng gián điệp mạng” cũng là những ưu tư của Liên Hiệp Châu Âu tuy phương thức thương lượng có khác nhau.

Donald Trump: sát thủ lợi hại?

Phương thức của tổng thống Donald Trump như thế nào? Hiệu quả đến đâu?

Được Le Fiagaro đặt câu hỏi, chuyên gia Pháp François Godement phân tích: Mặt trận của Mỹ rất rộng. Tất cả những yêu sách kinh tế này tổng hợp lại chẳng khác nào đòi Trung Cộng thay đổi chế độ chính trị hiện hành.

Đây là lần đầu tiên từ năm 1972 (Nixon đi Trung Cộng), một trang sử mới đang mở ra trong quan hệ song phương Mỹ-Trung. Trung Cộng muốn Mỹ công nhận là đối tác chiến lược ngang hàng nhưng Washington từ chối.

Điểm đặc biệt của Donald Trump là ông ấy đưa vào phương trình thông số “bất trắc” và báo trước “tôi là một kẻ khó lường”. Sự kiện này là điều mới mẻ đối với ban lãnh đạo Trung Cộng. Donald Trump đoạt thế thượng phong của Trung Cộng, vốn tự hào con cháu Tôn Tử, với binh pháp “thiên biến vạn hóa” trong chính sách đối ngoại.

Đối với ban lãnh đạo Bắc Kinh, đây là lần đầu tiên họ đương đầu với một đối thủ lợi hại có cùng chiến thuật “thiên biến vạn hóa” như họ. Trung Cộng nỗ lực “đầu tư” ảnh hưởng tại Washington nhưng họ nhận thấy guồng máy chính trị thượng tầng không mảy may liên hệ gì với Trump. Chủ nhân Tòa Bạch Ốc liên tiếp có những tuyên bố trái ngược nhau, lúc thì nói sắp đạt thỏa thuận, sau đó bảo là có bất đồng, cần gây thêm sức ép….

Tại G20, Mỹ-Trung tuyên bố hưu chiến nhưng Donald Trump đã làm cho Trung Cộng rơi vào mê hồn trận, không biết lối ra, định nhờ cậy vào các đối tác khác nhất là Liên Hiệp Châu Âu, nhưng chuyện không tránh khỏi là Tập Cận Bình phải nhượng bộ Donald Trump, ít ra là về hình thức.

Khác với tổng thống tiền nhiệm Barack Obama, Donald Trump tạo được một sự “nhất quán từ chính trị đến kinh tế và quân sự” tức là từ ban tham mưu ở Tòa bạch Ốc, trưởng đoàn thương thuyết thương mại và Ngũ Giác Đài có cùng mục tiêu.

Washington rồi sẽ chấp nhận Bắc Kinh là đối tác cạnh tranh chiến lược, nhưng với điều kiện Trung Cộng phải từ bỏ quy chế ưu đãi của “một nước đang phát triển”.  Đòi hỏi này, cộng với những yêu sách ghi trong bản thông cáo chung Trump-Tập công bố tối thứ Bảy, thì chẳng khác nào đòi Trung Cộng đổi chế độ kinh kế, tức là đổi chế độ chính trịộng sản độc tài.

Theo giám đốc European Council on Foreign Relations, trong một thời gian dài, do áp lực hành lang của giới xuất nhập cảng Mỹ, nhiều nhà nghiên cứu Mỹ cứ phóng đại là Mỹ lệ thuộc vào Trung Cộng. Trên thực tế, Trung Cộng cần Mỹ nhiều hơn.

Tranh giành địa chính trị không phải chỉ tùy thuộc vào thương mại. Mỹ mất Biển Đông cũng vì thái độ do dự của Obama vào thời điểm tình thế không thể đảo ngược. Nói là chiến tranh thương mại, nhưng chiến lược của Hoa Kỳ là đập nát nguồn đầu tư vào Trung Cộng: giai đoạn một đã bắt đầu với phong trào rút vốn đầu tư vào Trung Cộng, chuyển sang nước khác. Cụ thể là Apple đã mở nhà máy ở Ấn độ, Brasil và những nước khác.

Trung Cộng đã nhìn thấy ở Donald Trump là một tay “sát thủ lợi hại” vì tổ chức được một “ê-kíp” đều có nhận thức Trung Cộng là kẻ thù. Donald Trump là nhà lãnh đạo thấy rõ những nhược điểm của Trung Cộng, theo kết luận của François Godement, một chuyên gia có tiếng khá thân với Trung Cộng.

Điểm báo Tây Phương (Tú Anh)