Hội nghị thượng đỉnh G20 ở Bali, Indonesia có gì lạ?
Hội Nghị Thượng Đỉnh G20 tổ chức tại thành phố đảo Bali, Indonesia với kết quả đáng ghi nhận. Các nhà lãnh đạo của 20 nước giàu có nhất thế giới gọi là G20, vừa kết thúc hội nghị thượng đỉnh hai ngày tại đảo Bali của Indonesia ngày 16/11 đã có những thông cáo chung rút ra từ hội nghị:
1) Lên án Nga xâm lược Ukraine
G20 đã thông qua một tuyên bố lên án hành động xâm lược của Nga ở Ukraine “bằng những từ ngữ mạnh mẽ nhất”. Yêu cầu Nga rút quân vô điều kiện. Họ cũng nhận ra rằng trong khi hầu hết các thành viên lên án cuộc chiến ở Ukraine, vẫn “có những quan điểm khác và đánh giá khác về tình hình và các lệnh trừng phạt”.
Những người tham gia cho biết tuyên bố đã được đồng ý thông qua. Chủ nhà của hội nghị thượng đỉnh, Tổng thống Indonesia Joko Widodo, cho biết tất cả đã thể hiện “sự linh hoạt”.
“Hầu hết các thành viên lên án mạnh mẽ cuộc chiến Nga xâm lăng Ukraine và nhấn mạnh rằng nó đang gây ra sự đau khổ to lớn cho con người và làm trầm trọng thêm những bất ổn cho nền kinh tế toàn cầu – kìm hãm tăng trưởng, gia tăng lạm phát, phá vỡ chuỗi cung ứng, làm gia tăng tình trạng mất an ninh lương thực và năng lượng, đồng thời làm tăng rủi ro ổn định tài chính”.
Họ cũng lên án bất kỳ mối đe dọa sử dụng vũ khí hạt nhân nào, một sự khiển trách ngầm đối với Nga.
Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov, người dẫn đầu phái đoàn Nga tham dự hội nghị thượng đỉnh khi Tổng thống Vladimir Putin vắng mặt, đã lên án việc “chính trị hóa” cuộc họp này.
2) Quan hệ Mỹ-Trung có khác hơn
Bên lề hội nghị thượng đỉnh G20 tại Bali, Indonesia có cuộc gặp trực tiếp song phương giữa Tổng thống Mỹ Joe Biden và Chủ Tịch Trung Cộng Tập Cận Bình, cuộc gặp trực tiếp lần đầu tiên kể từ khi ông Biden trở thành tổng thống.
Nhìn chung đây là một cuộc gặp bên ngoài có tính tích cực sau khi quan hệ giữa hai nước nhất nhì thế giới bị chìm gần đến mức thấp nhất từ nhiều năm nay.
Cả hai bên cho biết trong khi cuộc họp kéo dài 3 giờ đặt ra những khác biệt lớn, đặc biệt là về Đài Loan, các hạn chế thương mại và chuyển giao kỹ thuật công nghệ, hai bên đã đồng ý giữ liên lạc cởi mở và tránh đối đầu.
Có lẽ kết quả cụ thể nhất là việc Ngoại trưởng Hoa Kỳ Antony Blinken đã lên chương trình thăm Trung Cộng vào đầu năm 2023 để khai triển nội dung buổi gặp gỡ Biden-Tập.
3) Tập trung vào kinh tế toàn cầu
Các nền kinh tế G20 đồng có tuyên bố chung rằng cần từng bước tăng lãi suất một cách thận trọng để tránh tác động lan rộng và cảnh báo về “sự biến động gia tăng” trong lãnh vực tiền tệ, một sự thay đổi lớn so với hội nghị G20 năm ngoái chỉ tập trung vào việc chống những hậu quả của đại dịch virus Vũ Hán.
Liên quan đến các “tác động lan rộng” do tăng lãi suất là sự đồng thuận trước những lo ngại cho các nền kinh tế mới nổi về khả năng dòng vốn khổng lồ chảy ra ngoài nếu Mỹ tiếp tục tăng lãi suất mạnh.
Với cuộc chiến ở Ukraine đang diễn ra, cũng như những xuất ngân khố khổng lồ trong thời kỳ đại dịch bị cho là nguyên nhân thúc đẩy lạm phát tăng cao, các nước G20 cho biết các biện pháp kích thích kinh tế tiếp theo nên là “tạm thời và có mục tiêu”.
Về nợ, nhóm bày quan tâm về tình hình “xấu đi” của một số quốc gia có thu nhập trung bình và nhấn mạnh tầm quan trọng của việc tất cả các chủ nợ cùng chia sẻ gánh nặng.
4) An ninh lương thực
Các nhà lãnh đạo hứa sẽ phối hợp hành động để giải quyết các thách thức về thiếu lương thực và hoan nghênh sáng kiến về chuyên chở ngũ cốc qua Biển Đen (Black Sea), nhưng các nhóm xã hội dân sự chỉ trích điều mà họ cho là thiếu các biện pháp cụ thể để giải quyết nạn đói.
Ông Friederike Roder thuộc nhóm Global Citizen cho biết: “G20 chỉ đơn thuần là lặp lại các cam kết cũ từ những năm trước hoặc ghi nhận sự phát triển ở những nơi khác, thay vì tự mình đảm nhận vai trò lãnh đạo”. Ông nói: “50 triệu người đang đứng trước bờ vực của nạn đói khi chúng ta đang bàn chuyện. Không còn thời gian để G20 đưa ra lời kêu gọi hành động – mà chính họ mới là những người phải hành động”.
5) Biến đổi khí hậu
Các nhà lãnh đạo G20 đồng ý theo đuổi nỗ lực hạn chế mức tăng nhiệt độ toàn cầu ở mức 1.5 độ C / năm – quyết định bám sát mục tiêu từ kết quả thỏa thuận của Hội Nghị Biến Đổi Khí Hậu tại Paris năm 2015.
Điều này giúp thúc đẩy các cuộc đàm phán tại hội nghị thượng đỉnh về khí hậu COP 27 của Liên Hợp Quốc ở Ai Cập, nơi một số nhà đàm phán lo ngại G20 sẽ không ủng hộ mục tiêu 1.5 độ C – có khả năng cản trở một thỏa thuận của gần 200 quốc gia đang đàm phán về biến đổi khí hậu của Liên Hợp Quốc.
Bên lề hội nghị thượng đỉnh, Mỹ, Nhật và một số quốc gia khác cho biết họ sẽ huy động 20 tỷ USD tài chính công và tư để giúp Indonesia đóng cửa các nhà máy điện than và đưa thời hạn phát thải cao nhất của ngành này còn 7 năm nữa.
Ông Biden và Tập đồng ý nối lại hợp tác về biến đổi khí hậu.
6) Những ngoại giao của Tập Cận Bình
Đây là chuyến xuất ngoại lần thứ hai của Tập từ khi bắt đầu đại dịch virus Vũ Hán đầu năm 2020, tại Indonesia Tập Cận Bình tổ chức các cuộc gặp song phương với nhiều quốc gia đồng minh của Mỹ, bên ngoài Tập thể hiện thiện chí hàn gắn quan hệ với những người chỉ trích và ái ngại mình.
Ngoài gặp TT Mỹ Joe Biden 3 giờ, Tập Cận Bình còn gặp gỡ và hội đàm với Thủ tướng Australia Anthony Albanese, Tổng thống Nam Hàn Yoon Suk-yeol, Thủ Tướng Canada Justin Trudeau và Tổng Thống Pháp Emmanuel Macron. Tập có lên chương trình gặp thủ tướng Anh Rishi Sunak, nhưng bị hủy vì Sunak vướng vào lịch trình. Tập Cận Bình sẽ gặp Thủ Tướng Nhật vào cuối tuần này.
Giáo Sư Shi Yinhong, dạy môn quan hệ quốc tế thuộc Đại học Bắc Kinh, nói về các cuộc gặp và thảo luận của Tập Cận Bình tại cuộc họp: “chưa phải mang tính quyết định nhưng là một bước quan trọng để cố gắng giảm bớt những bất đồng”. Mục đích chính của Tập là hy vọng đổi cách nhìn về Tập là một nhà độc tài toàn trị đang lên gần đến đỉnh.
Tổng hợp Admin https://vietquoc.org