Hoa Kỳ tiếp thu dải Gaza!
Các phụ tá cao cấp của Tổng thống Donald Trump cương quyết bảo vệ việc chuyển người Palestine ra khỏi Gaza để Hoa Kỳ tiếp quản vùng đất Gaza bị chiến tranh tàn phá này, họ đã cũng phải rút khỏi một số yếu tố trong đề xuất của TT Trump vì sự lên án của quốc tế qúa nhiều.
TT Trump bị các cường quốc thế giới là Nga, Trung Cộng và Đức chỉ trích vào thứ Tư, vì họ cho rằng điều này sẽ gây ra “nỗi đau khổ mới và lòng căm thù mới”. Ả Rập Xê Út, quốc gia có tầm ảnh hưởng lớn trong khu vực, đã thẳng thừng bác bỏ đề xuất của Tổng Thống Donald Trump.
Chỉ mới nhậm chức được hai tuần, TT Trump đã phá vỡ hàng thập niên chính sách của Mỹ vào thứ Ba bằng một thông báo mơ hồ rằng ông hình dung ra việc biến Gaza thành “bờ biển của Trung Đông”, nơi các cộng đồng quốc tế có thể chung sống hòa thuận sau gần 16 tháng Israel ném bom tàn phá vùng đất ven biển này và giết chết hơn 47,000 người…
Tại cuộc họp báo tại Tòa Bạch Ốc hôm thứ Tư, thư ký báo chí của ông Trump, cô Karoline Leavitt đã ca ngợi đề xuất của ông về Gaza là “lịch sử” và “khác thường” nhưng nhấn mạnh rằng tổng thống không cam kết “đưa quân vào thực địa” tại vùng đất Palestine này. Tuy nhiên, cô cho là không loại trừ khả năng sử dụng quân đội Mỹ tại đó.
Cô Karoline Leavitt đã rút lại lời khẳng định trước đó của TT Trump rằng người dân Gaza cần được tái định cư vĩnh viễn ở các nước láng giềng, thay vào đó cô nói rằng họ nên được “dời đi tạm thời” để phục vụ việc tái thiết.
Ngoại trưởng Hoa Kỳ Marco Rubio cũng cho biết ý tưởng tương tự để người dân Gaza rời khỏi Gaza trong một thời gian “tạm thời” để tái thiết và dọn dẹp đống đổ nát hiện nay.
Không rõ liệu TT Trump có tiếp tục thực hiện đề xuất của mình hay chỉ đơn giản là đưa ra lập trường cực đoan như một chiến lược mặc cả mà ông đã từng làm đối với các vấn đề khác trong quá khứ.
Con rể và cựu phụ tá của Trump, Jared Kushner, năm ngoái đã mô tả Gaza là tài sản ven sông “có giá trị”, và vào thứ Ba, TT Trump đã đưa ra những tuyên bố tương tự khi ông kêu gọi tái định cư vĩnh viễn hơn 2 triệu người Palestine.
Một số chuyên gia cho biết các hành động được đề xuất có thể vi phạm luật pháp quốc tế. Những người khác mô tả ý tưởng của ông là không khả thi. Những người ủng hộ nhân quyền cho biết nó sẽ tương đương với việc thanh trừng sắc tộc.
Trump nói với các phóng viên tại Phòng Bầu Dục vào đầu ngày thứ Tư rằng: “Mọi người đều thích điều đó”, ám chỉ đến ý tưởng về Gaza của ông.
Tuy nhiên, những tuyên bố của TT Trump dường như đi ngược lại với dư luận của Hoa Kỳ, mà các cuộc thăm dò cho thấy là hoàn toàn phản đối việc vướng vào các cuộc xung đột mới sau các cuộc can thiệp quân sự kéo dài ở Iraq và Afghanistan.
TT Trump thường xuyên khẳng định trong chiến dịch tranh cử năm 2024 và kể từ khi trở lại nhiệm sở rằng ông sẽ chấm dứt những cuộc chiến mà ông gọi là “vô lý” và ngăn chặn những cuộc chiến khác bắt đầu.
Trong chuyến đi tới Guatemala, Ngoại trưởng Rubio dường như muốn phản bác làn sóng chỉ trích toàn cầu, đã nhấn mạnh rằng đề xuất của Trump không phải là một “hành động thù địch” mà là một hành hào phóng thể hiện “sự sẵn lòng của Hoa Kỳ trong việc chịu trách nhiệm tái thiết khu vực đó”.
Ngược lại, cô Leavitt cho biết người nộp thuế Hoa Kỳ sẽ không trả tiền và TT Trump sẽ đạt được thỏa thuận với các đối tượng trong khu vực.
Trump không đưa ra thông tin chi tiết nào khi công bố đề xuất của mình trong khi chào đón Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu đến Tòa Bạch Ốc vào thứ Ba. Ông cho biết ông và nhóm của mình đã thảo luận về khả năng này với Jordan, Ai Cập và các nước khác trong khu vực.
Người Palestine ở Gaza nói: Trump có thể xuống địa ngục:
Netanyahu, người đã gặp Phó Tổng thống Hoa Kỳ JD Vance hôm thứ Tư, ông không bị lôi kéo vào việc thảo luận về đề xuất này, ngoại trừ việc khen ngợi Trump vì đã thử một cách tiếp cận mới.
Nhưng Phát Ngôn Viên Tòa Bạch Ốc Leavitt, mô tả đó là “điều mà Tổng Thống Trump đã suy nghĩ trong một thời gian khá dài”, cho biết Trump đã nói trước với Netanyahu về những gì ông sẽ công bố vào thứ Ba.
Vua Abdullah của Jordan cho biết vào thứ Tư rằng ông đã bác bỏ bất kỳ hành động nào nhằm sáp nhập đất đai và di dời người Palestine. Ai Cập cho biết họ sẽ ủng hộ các kế hoạch phục hồi Gaza, sau lệnh ngừng bắn có hiệu lực vào ngày 19/1/2025 mà không cần người Palestine phải rời khỏi lãnh thổ.
Tại Gaza, người Palestine sống giữa đống đổ nát của những ngôi nhà cũ của họ cho biết họ sẽ không bao giờ chấp nhận dời đi.
Samir Abu Basel, một người cha của năm đứa trẻ ở Thành phố Gaza phải rời khỏi nhà vì chiến tranh nói rằng: “Trump có thể đi xuống địa ngục, với những ý tưởng của ông ta, với tiền bạc của ông ta và với niềm tin của ông ta. Chúng tôi sẽ không đi đâu cả. Chúng tôi không phải là một số tài sản của ông ta”.
Kể từ khi nhậm chức vào ngày 20 tháng 1 năm 2025, TT Trump đã nói về việc Hoa Kỳ tiếp quản Greenland, cảnh báo về khả năng chiếm giữ Kênh đào Panama và tuyên bố rằng Canada nên trở thành tiểu bang thứ 51 của Hoa Kỳ.
Một số nhà phê bình cho rằng lời lẽ bành trướng của ông phản ánh chủ nghĩa đế quốc cũ, cho rằng nó có thể khuyến khích Nga trong cuộc chiến ở Ukraine và tạo cho Trung Cộng cái cớ để xâm lược Đài Loan tự trị.
Các nhà lãnh đạo thế giới cho biết họ vẫn ủng hộ giải pháp hai nhà nước đã hình thành nên cơ sở cho chính sách của Hoa Kỳ trong khu vực trong nhiều thập niên, theo đó Gaza sẽ là một phần của nhà nước Palestine trong tương lai bao gồm Bờ Tây do Israel chiếm đóng.
Cố vấn an ninh quốc gia Hoa Kỳ Mike Waltz nói với CBS News hôm thứ Tư đã hạ thấp bất kỳ quan điểm nào cho rằng Hoa Kỳ đang từ bỏ chính sách lâu đời về Trung Đông. “Tôi chắc chắn không nghe thấy tổng thống nói rằng đó là sự kết thúc của giải pháp hai nhà nước”.
Hamas nói rằng đó là sự lố bịch và vô lý
Một quan chức của nhóm phiến quân của nhóm Hamas người Palestine đã từng nhân viên hành chánh Dải Gaza trước đó và sau cuộc tấn công xuyên biên giới chết của Hamas vào Israel vào ngày 7 tháng 10 năm 2023, cho biết đề xuất của Trump là “Lố bịch và vô lý”.
Sami Abu Zuhri nói với Reuters, cho biết Hamas vẫn cam kết thực hiện thỏa thuận ngừng bắn với Israel và đàm phán giai đoạn tiếp theo “Bất kỳ ý tưởng nào như thế này đều có khả năng châm ngòi trong khu vực”,.
Đề xuất của Trump đặt ra câu hỏi về việc liệu Ả Rập Xê Út có sẵn sàng tham gia vào nỗ lực do Hoa Kỳ làm trung gian mới nhằm bình thường hóa quan hệ lịch sử với Israel hay không.
Ả Rập Xê Út, một đồng minh quan trọng của Hoa Kỳ ở Trung Đông, cho biết họ sẽ không thiết lập quan hệ với Israel nếu không thành lập một nhà nước Palestine, trái ngược với tuyên bố của Trump rằng Riyadh không yêu cầu một quê hương của người Palestine.
TT Trump muốn Ả Rập Xê Út noi gương Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất, một trung tâm thương mại và kinh doanh ở Trung Đông, và Bahrain, cả hai đều đã ký Hiệp định Abraham vào năm 2020 và bình thường hóa quan hệ với Israel.
Nhưng vào thứ Tư, Bộ ngoại giao của vương quốc này cho biết Ả Rập Xê Út đã bác bỏ mọi nỗ lực nhằm loại bỏ người Palestine khỏi đất nước của họ và cho biết Thái tử Mohammed bin Salman đã khẳng định lập trường này theo “cách rõ ràng và minh bạch”.
Itamar Ben-Gvir, một nhà lập pháp cực hữu của Israel và cựu bộ trưởng an ninh quốc gia, cho biết “khuyến khích” người dân Gaza di cư là chiến lược đúng đắn duy nhất vào cuối cuộc chiến ở Gaza và thúc giục Netanyahu áp dụng chính sách này “ngay lập tức”.
Michael Milshtein, một cựu sĩ quan tình báo và là một trong những chuyên gia hàng đầu của Israel về Hamas, cho biết những bình luận của TT Trump đã khiến Israel đi vào con đường xung đột với các nước láng giềng Ả Rập.
“Có thể Trump đang cố gắng gây áp lực lên các quốc gia Ả Rập (vì vậy) họ sẽ không tạo ra bất kỳ trở ngại nào nếu ông ấy cố gắng thúc đẩy bình thường hóa quan hệ giữa Ả Rập Xê Út và Israel”.