Trước khi thành công trong vụ hạ sát Osama bin Laden, Cục tình báo trung ương Hoa Kỳ CIA mong muốn tin tức để tìm bắt cho được tên Ayman al-Zawahiri, nhân vật số 2 của Al-Qaeda trước đây. Nhưng CIA đã bị một điệp viên người Jordan tên là Balawi lừa gạt. Hắn lọt được vào bản doanh của CIA ở Afghanistan , và đánh bom tự sát, giết hại bẩy nhân viên tình báo Hoa Kỳ tại đây.

Joby Warrick là ký giả của tờ báo Washington Post vừa mới xuất bản cuốn sách mang tựa đề “The Triple Agent” mô tả lại chi tiết vụ CIA Mỹ bị gạt ở Afghanistan vào tháng Chạp năm 2009.

Chúng tôi xin lược dịch dưới đây.

NGÀY 30 THÁNG CHẠP NĂM 2009, bảy nhân viên tình báo của CIA đã bị giết tại một căn cứ của Mỹ ở tỉnh Khost, Afghanistan . Một điệp viên nhị trùng người Jordan báo cho CIA biết hắn xâm nhập được vào thâm cung sâu kín của tổ chức Al Qaeda, và sẽ chữa bệnh cho Ayman al-Zawahiri, lãnh tụ thứ hai của Al Qaeda. Nhưng thực ra hắn chỉ gạt CIA để có thể lọt vào tận bộ chỉ huy của cụm tình báo CIA ở Afghanistan, và đánh bom tự sát. Nói cách khác, tên gián điệp nhị trùng này giờ chót trở mặt phản lại CIA, đi theo Al Qaeda, nên gọi hắn là “Triple Agent”, “Phản gián trong vai trò nhị trùng”.

Vụ tấn công gây ra những thương vong nặng nề nhất cho CIA kể từ  25 năm nay, và mang nét độc nhất vô nhị trong lịch sử hoạt động của CIA. Trong những thập niên qua, CIA dùng rất nhiều gián điệp (spy), hay điềm chỉ viên (informant) để lấy tin, và cũng nhiều lần họ bị bọn điềm chỉ  này lừa gạt, hay phản bội, giựt tiền rồi bỏ chạy, hay lỉnh đi mất. Nhưng chưa có vụ nào ly kỳ như vụ này. Tên gián điệp đã dụ dỗ được nhiều nhân viên CIA qui tụ về một nơi, rơi vào bẫy sập, để y đánh bom tự sát chết theo với bảy nhân viên CIA.

Trong bản kiểm điểm về sự thất bại của mình năm 2010, Cơ quan tình báo trung ương CIA đã liệt kê một loạt những sai lầm, sơ xót để cho một tay y sĩ 32 tuổi tên là Humam al-Balawi có cơ hội xâm nhập vào trụ sở cụm tình báo CIA. Hắn lái xe lọt qua các trạm kiểm soát, không bị chặn lại để khám xét, và hắn gặp đầy đủ các nhân viên CIA đang tụ tập để mong lấy tin tức về lãnh tụ số 2 của Al Qaeda. Sau đó, hắn ra tay đánh bom tự sát, làm thiệt mạng bảy nhân viên CIA ở Afghanistan

Tuần vừa qua, al-Zawahiri được chính thức lên thay thế Osama bin Laden sau khi tên thủ lãnh của Al Qaeda bị bắn chết ở Pakistan. Từ bấy lâu nay, nhân vật số hai của Al  Qaeda vẫn trông nom việc điều hành những hoạt động chủ yếu của Al Qaeda.

Tên điểm chỉ Balawi đã có những gì khiến cho CIA tin tưởng vào tin tức tình báo do y cung cấp đến nỗi chính Tổng Thống Obama cũng được thuyết trình về những nguồn tin tình báo này. Nhưng tên điệp viên người Jordan không phải là một loại điệp viên tầm thường như vẻ bề ngoài của y cho người ta thấy.

Những dấu hiệu cảnh giác về tên Balawi đau đớn thay lại nằm trong “sự linh cảm” không ai nói ra, và bị bưng bít bởi hai lực đối kháng nhau trong cụm tình báo của Mỹ ở tỉnh Khost vào dạo cuối tháng Chạp. Một bên là đầu óc thâm hiểm của tên Balawi. Hắn biết khiêu khích sự ganh đua giữa hai phe trong cụm tình báo. Động lực thứ hai là sự nôn nóng, bất cẩn của ngành tình báo Mỹ, vì ai nấy đều mệt mỏi với cuộc chiến đã kéo dài quá lâu. Tất cả đều trông chờ một phép mầu hiện ra, và mong đó là sự thực.

Huam al-Balawi lần đầu tiên làm quen với Cục Trung Ương Tình Báo Hoa Kỳ CIA để được tuyển làm gián điệp vào tháng 8 năm 2009. Trong vài email , tay gián điệp người Jordan này gởi cho CIA, hắn khéo léo gởi kèm vài đoạn phim video những người đàn ông mặc quần áo của bộ tộc Pashtun đang đứng tụ tập với nhau. Trong hậu cảnh của những đoạn phim này có Balawi. Ngồi gần Balawi là một nhân vật cao gầy, râu rậm, khuôn mặt quen thuộc với dân trong ngành tình báo chống khủng bố. Nhân vật đó chính là  Atiyah Abd al-Rahman, phụ tá thân cận nhất của Osama bin Laden. Kẻ mà trong tám năm nay, cục tình báo trung ương Mỹ nóng lòng muốn bắt. Hắn hiện ra rõ ràng trong đoạn phim video, và ngồi cạnh hắn là người điềm chỉ viên đang cộng tác với CIA.

Đoạn phim video là một tài liệu rõ mồn một, gây sốc rất lớn, được dùng làm quà ra mắt của tay gián điệp trẻ muốn xin cộng tác với CIA. Nhưng đoạn phim đó không ăn thua gì nếu đem so sánh với những mưu mô Balawi sắp thực hiện.

Là một y sĩ, khả năng chuyên môn của y mau chóng giúp y dành được sự kính nể  của những cấp chỉ huy trong phe Taliban, đúng như CIA tiên liệu trước. Chỉ ít lâu sau, Balawi đã xâm nhập sâu vào hàng ngũ lãnh đạo cao cấp nhất của tổ chức Taliban. Sau đó, đến tháng 11, y viết email  cho CIA tiết lộ rằng y được chỉ định làm y sĩ riêng cho Ayman al-Zawahiri, lãnh tụ số hai của tổ chức Al Qaeda, chỉ sau Osama bin Laden.

Balawi (R) kể lại rằng chuyện y được làm y sĩ cho xếp số 2 xảy ra thật tình cờ. Một hôm, Balawi được biết sức khoẻ của “xếp” đang trên đà suy yếu, và ít lâu sau, người lãnh tụ đeo kính trắng, có râu khá nhiều đã xuất hiện, và đứng trước mặt y. Chính bản thân Zawahiri cũng là một y sĩ. Ông cho Balawi biết ông đang bị những biến chứng phức tạp liên quan đến bệnh tiểu đường (diabete) và ông cần được khám nghiệm, cho uống thuốc. Balawi rất vui mừng khi được giao cho nhiệm vụ này. Chỉ trong vòng vài phút, y khám nghiệm những dấu hiệu chủ yếu –vital signs- trên người nhân vật từng chủ mưu gây ra vụ khủng bố ngày 11 tháng 9,  năm 2001.

Trong email  gởi cho CIA, Balawi mô tả chi tiết tình trạng sức khoẻ của lãnh tụ Zawahiri, cũng như quá trình theo học y khoa, và kinh nghiệm làm việc của y. Tất cả những tin tức này đều phù hợp chính xác với tư liệu riêng của CIA. Cơ quan tình báo đã có sẵn. Những tin tức này do nhiều viên chức cao cấp trong ngành tình báo ở Ai Cập cung cấp. Zawahiri là người Ai cập, từng bị tổng thống Ai cập bắt giam. Sau khi thoát được ra ngoài,y tham gia tổ chức Al Qaeda. Điều quan trọng nhất trong email của Balawi là y cho biết y đã có một cuộc hẹn với Zawahiri trong vài tuần sắp tới để theo dõi bệnh trạng của xếp.

Tin tức quan trọng vừa kể làm rúng động tất cả mọi trụ sở cơ quan tình báo, từ Kabul đến Aman, và cả trụ sở trung ương của CIA trong toà lâu đài với tường lát đá cẩm thạch ở Langley , Virginia . Lần trước, CIA đã bắt hụt Zawahiri vào năm 2006. Tình báo Mỹ bắt được tin cho biết Zawahiri sẽ có mặt tại một căn nhà ở vùng tây nam Pakistan . CIA cho lệnh ném bom thiêu hủy căn nhà này.  Sau bin Laden, tên khủng bố gốc người Ai Cập này là mục tiêu CIA muốn lùng bắt. Những viên chức tình báo cao cấp của Mỹ tin rằng chính Zawahiri mới cực kỳ nguy hiểm. Y không có tài ăn nói giỏi như bin Laden, nhưng y là người thông minh, đa mưu túc trí,và y  đang lèo lái tổ chức Al Qaeda. Y còn có tham vọng bành trướng hoạt động của Al Qaeda sang Âu châu nữa.

Giám đốc CIA lúc bấy giờ là ông Leon Panetta. Ông đích thân tập trung tất cả những tin tức thu nhặt được, và vội vã vào Bạch Cung, xin được thuyết trình riêng cho Hội Đồng An Ninh Quốc Gia với sự hiện diện của Cố Vấn An Ninh như ông James Jones, ông  Dennis Blair, Giám Đốc tình báo toàn quốc, và Chánh Văn Phòng của Tổng Thống Rahm Emanuel, bạn thân với ông Penetta  khi ông còn làm trong Bạch Cung. Sau đó, ông Panetta xin được thuyết trình riêng cho Tổng Thống Obama một lần nữa. Trong đó, ông nói với tổng thống về điệp viên Balawi như sau: “Nếu chúng ta gặp được hắn, và trao cho hắn những dụng cụ kỹ thuật cần thiết, chúng ta sẽ có cơ hội  bắt được tên Zawahiri.”.

Nhưng chỉ ít lâu sau, ông giám đốc CIA Penneta khám phá ra rằng việc sắp xếp gặp gỡ điềm chỉ viên mới tinh khôi làm việc cho CIA không đơn giản như ông tưởng. Lý do là vì không một ai trong trung ương cục biết thấu đáo về Balawi.

Thực vậy, Hồ Sơ của CIA về Balawi mỏng dính như một tờ giấy. Đây là điều đáng buồn. Nguyên thủy, hắn được cục tình báo nước Jordan , tên riêng gọi là Mukhabarat, tuyển vào làm điềm chỉ viên. Song hắn chưa hề được theo học khoá huấn luyện chính qui để thành điệp viên. Không một ai biết đến Balawi cho đến tháng Giêng năm 2009 khi hắn bị cảnh sát nước Jordan bắt giữ vì hắn phát tán trên liên mạng những lời nguyền rủa Tây Phương hết sức cay độc. Vài tuần sau, hắn trở mặt, quay sang làm  điềm chỉ viên cho cơ quan tình báo của chính phủ, và đặt dưới sự điều động của Mukhabarat. Nhưng nói về căn bản huấn luyện, cũng như thực chất con người thì hắn không đủ tư cách để làm gián điệp. Trước đó một năm, hắn thuần túy chỉ là một y sĩ trong sạch, ngây thơ. Là một bác sĩ nhi khoa, hắn chuyên chữa bệnh cảm sốt cho trẻ con ở trung tâm y tế của Cao Ủy Tị nạn Liên Hiệp Quốc. Hàng ngày hắn vẫn đưa đón  mấy cô con gái của hắn bằng chiếc xe hơi Ford Escort cũ xì. Ấy thế mà, chỉ trong vòng vài tháng sống ở Pakistan , hắn đã có thể len lỏi vào hàng ngũ lãnh đạo sâu kín của tổ chức Al Qaeda, hắn còn trưng ra nhiều bằng chứng cụ thể về hoạt động của mình cho mọi người xem. Quả thực, việc làm của Balawi có vẻ như truyện hoang đường, khó mà tin. Nhưng đồng thời chuyện của hắn cũng hết sức hấp dẫn khiến chúng ta không thể ngó lơ đi được.

Cuối cùng thì trung ương tình báo Mỹ CIA cũng phải đối diện, và chạm trán với tay y sĩ người Jordan đầy bí mật này, và nó đến rất nhanh.

Trong những lần thảo luận giữa hai trụ sở của CIA ở Langley, và Amman , một số giải pháp khác được đưa ra để cân nhắc. Có một đề nghị khuyên nên đưa Balawi đi đến một nơi an toàn ở thủ đô Islamabad, hay thành phố Karachi của nước Pakistan , để y thuyết trình cặn kẽ về tin tức y đang có. Nhưng đề nghị này bị bác bỏ ngay, vì ngại rằng sự đi lại của Balawi sẽ bị tình báo của Pakistan chú ý. Tình báo của Pakistan hoàn toàn không hể biết gì về công tác bí mật này. Một đề nghị an toàn hơn, là hãy để cho Balawi đi gặp nhân viên tình báo tại Afghanistan .Đề nghị này được chấp thuận, và đem ra thi hành. Địa điểm gặp gỡ sẽ ở khu vực gần biên giới để y dễ dàng đến đây, và nằm trong phạm vi kiểm soát của CIA. Điệp viên của phe Taliban không thể nào khám phá ra được.

Cục tình báo trung ương CIA cầm đầu sáu cụm tình báo dọc theo biên giới Afghanistan . Tuy nhiên, chỉ có một cụm ở gần đường xa lộ tráng nhựa, nối liền với tỉnh Miran Shah, một tỉnh nhỏ ở phía bắc vùng Waziristan, thuộc về Pakistan , gần nơi làm việc cũ của Balawi. Vì vậy, do sự tình cờ của hoàn cảnh địa lý, cum tình báo của CIA  thuộc tình Khost được chọn làm địa điểm để gặp tên gián điệp người Jordan .

Cho đến lúc đó, người duy nhất liên lạc thường xuyên với Balawi là Ali bin Zeid, một nhân viên tình báo kỳ cựu của trung ương tình báo Jordan. Ông này 34 tuổi, và là em họ của Vua Abdullah đệ Nhị. Ông ta cũng chính là người đã tuyển dụng tay y sĩ trẻ vào làm tình báo. Hai người thiết lập riêng hai địa chỉ email bí mật chỉ có hai người dùng để liên lạc với nhau. Bây giờ, sau khi biết địa điểm hẹn cho Balawi đến gặp là căn cứ ở tình Khost, bin Zeid phải lo việc sắp xếp cho cuộc hẹn này, và viết email  báo tin cho Balawi.

Balawi tỏ ra ngần ngại. Y trả lời email cho bin Zeid.Y nói: Vâng, cho tôi gặp những khuôn mặt thân hữu  là điều tốt. Nhưng nếu gặp nhau ngay tại đất nhà thì hơn, không phải tại tỉnh Khost. Tôi nghĩ địa điểm lý tưởng để tôi đi gặp là vùng biên giới bên phía Pakistan , trong tỉnh Miran Shah. Đây là một tỉnh trên cao nguyên tây bắc Pakistan với đồi núi cao lởm chởm. Tại đây có nhiều quán cà phê, cửa hàng tạp hoá, đền thờ, lúc nào cũng có đông người qua lại. Hai người Jordan có thể tìm một địa điểm kín đáo để gặp gỡ, và sau đó, Balawi sẽ lặng lẽ ra đi để tiếp tục làm công tác của mình, không bị ai phát giác.

Bin Zeid trả lời email  của Balawi khuyên Balawi rằng việc hẹn gặp trong lãnh thổ Pakistan sẽ có nhiều rủi ro. Ngược lại, gặp nhau ở trạm tỉnh Khost sẽ an ninh hơn, vì căn cứ này được Lực Lượng Đặc Biệt của Mỹ bảo vệ, có biệt kích, và trực thăng phòng thủ. Khi hai người đến đó, họ sẽ cảm thấy an toàn hơn.

Balawi vẫn tỏ ra e ngại, và ráng thuyết phục bin Zeid: “Tôi là người sẽ lãnh đủ tất cả những rủi ro khi đi gặp. Làm ơn cho tôi gặp ở tỉnh Miran Shah đi.”.

Ông Bin Zeid cho người bạn Mỹ, đối tác ông xem đoạn email này. Đối tác của bin Zeid bên phía Mỹ để lo sắp xếp gặp Balawi là ông Darren LaBonte. Ông này là một nhân viên tình báo CIA lâu năm. Trước đây ông từng ở trong Biệt Động Quân, đồn trú ở Amman . Ông LaBonte bị căn vặn rất nhiều về tay điệp viên Balawi. Ông ta cảm thấy đau đầu, muốn buồn nôn vì những căn vặn của xếp trực tiếp, và những bạn đồng sự. Họ thắc mắc khi xem cuốn video, không hiểu vì sao một tay y sĩ trẻ bỗng chốc trở thành một điệp viên sáng giá, có nhiều tin tức hiếm có đến như vậy. Có khi nào một tay y sĩ gỉa vờ khù khờ như con chuột, bỗng nhiên biến thành một thứ rắn độc khủng khiếp thì sao? Balawi rõ rệt là một tay thông minh, điều này không cần phải thắc mắc nữa. Nhưng có khi nào vì y thông minh quá, nên y có thể là một tay lừa bịp thần sầu qủi khốc?

Ông LaBonte ghi xuống những băn khoăn, thắc mắc của mình xuống giấy, và viết trong hai văn thư lưu hành nội bộ. Ông viết rằng đi đến tận cùng của vấn đề là CIA chưa biết rõ đầy đủ về tay Balawi. Vậy thì chúng ta nên đi những bước chậm, và chắc, chớ nên hấp tấp vội vã.

Nhiều viên chức tình báo ở Jordan cũng tỏ ý lo ngại về cuộc gặp gỡ này. Vào hồi đầu tháng Chạp, một viên chức cao cấp của Mukhabarat liên lạc với người đồng nghiệp cao cấp của ông bên phía Mỹ, làm việc ở cụm tình báo Amman để bàn tán về việc này. Ông nói với bạn ông: Chúng tôi lo về việc này lắm. Nghiêm trọng đấy. Sau khi nghiên cứu những e mails  của Balawi, ông ta lấy làm kinh ngạc về tính chất “bất nhất” trong một chuỗi những emails này, nhất là những điều y nói quanh co về việc chọn địa điểm gặp gỡ. Vị chuyên gia tình báo của Mukhabarat thầm nghĩ không hiểu đây chỉ là một sự thúc bách vội vàng đơn giản, hay chính CIA đang bị dẫn dắt đi vào một vụ phục kích.

Chính ông cũng đề nghị nên thay đổi người liên lạc với Balawi, cử một viên chức Jordan khác thay thế bin Zeid đặc trách theo dõi Balawi. Ông e rằng việc liên lạc giữa bin Zeid và Balawi diễn ra quá lâu, khiến cho bin Zeid trở nên thân thiết với Balawi, và mất cảnh giác, thiếu sự phán xét sáng suốt. Ông đề nghị hãy cách ly bin Zeid ra khỏi Balawi. Có lẽ ông ta không còn thích hợp làm người lo vụ Balawi.

Bin Zeid không còn là viên chức tình báo thích hợp để lo vụ Balawi nữa. Vị sĩ quan tình báo CIA nghĩ đi nghĩ lại về lời nhắc nhở của đồng nghiệp bên phía tình báo Jordan. Lời cảnh cáo này bỗng dưng trở nên có ý nghĩa. Tổ chức tình báo Jordan , hay Mukhabarat, có tiếng là rất giỏi, nhưng đồng thời trong nội bộ của họ cũng có những cuộc ẩu đả tranh dành thế lực khá gay cấn. Một vài sĩ quan tình báo cao cấp lo ngại rằng bin Zeid lợi dụng mối liên hệ gia đình với Hoàng Gia và quen thuộc với CIA, ông ta đang dự tính làm một thành tích ngoạn mục để có thể được thăng chức nhẩy vọt hai ba nấc, leo lên hàng lãnh đạo của ngành tình báo Jordan .

Phía tình báo Jordan lo ngại vụ này chỉ là một công tác giúp Ali bin Zeid có cơ hội thăng quan tiến chức. Tình báo Mỹ CIA, bỏ qua tin đồn này, và cất vào tủ hồ sơ, không đem ra bàn luận với các cụm tình báo khác ở ngoài trạm Amman .

Bà Racheal, vợ của sĩ quan tình báo LaBonte chia sẻ sự linh cảm của chồng mình về rủỉ ro bị phản trắc trong vụ Balawi. Mặc dù bà chỉ biết một ít tin tức sơ sài về vụ này, nhưng bà thấy ông chồng lo lắng rất nhiều, hơi bất thường, về vụ gặp gỡ sắp xảy ra. Một hôm, bà buột miệng nói với chồng: “Anh ơi, có khi nào vụ gặp gỡ biến thành một vụ đánh bom tự sát không?”. Khi nghe bà nói như vậy, thường ra thì ông Darren LaBonte sẽ trả lời bà bằng một câu pha trò để bà yên tâm. Nhưng lần này, ông không nói đùa nữa. Ông trả lời bà: “Em nói đúng đấy. Hắn có thể là một tay đánh bom tự sát.”. Sau đó, ông nhỏ nhẹ tâm sự với bà về những băn khoăn, lo âu thầm kín trong đầu về vụ gặp gỡ. Ông ngần ngại không muốn đi đến nới gặp. Ông tâm sự với vợ: “Nếu công tác này thành công. Anh có thể ngừng ở đây. Anh sẽ nói tôi làm xong nhiệm vụ rồi. Nếu nó không thành công.. và rủi ro xảy ra…” Ông ngập ngừng một hồi lâu. Bà Racheal biết chồng bà đang suy nghĩ rất nhiều về bin Zeid. Cuối cùng ông nói: “nếu chuyện xấu xảy ra, anh sẽ không bao giờ tha thứ cho mình được.”.

Tuy Balawi chưa hoàn toàn đồng ý về địa điểm gặp, song bin Zeid và LaBonte quyết định họ cần đi đến tỉnh Khost để sắp xếp trước một ít việc để cho công tác khởi sự tiến hành.

Lúc 5 giờ sáng ngày 6 tháng 12, bin Zeid cùng với bà vợ tên là Fida Dawani đến căn hộ của vợ chồng LaBonte. Hai cặp cùng ngồi uống cà phê với nhau ở ngoài ban công cho đến lúc hai ông chồng phải ra phi trường. Hai bà vợ đồng ý sẽ không có màn khóc lóc ủ dột lúc chồng đi công tác. Thay vào đó, họ sẽ làm một việc gì có ý nghĩa. Hai bà biết cả hai ông chồng đều thích đọc sử chiến tranh thời cổ xưa, nhất là chuyện kể về cuộc chiến tranh giữa hai nước Sparta và Athens. Hai bà vợ rủ nhau học thuộc lời chúc tụng của những bà mẹ gởi người con trai trước khi ra trận: “Chàng chiến sĩ sẽ trở về với khiên mộc còn nguyên vẹn trên vai.”.

Nhưng trong lúc hai ông đang xếp hành lý bỏ vào va li, bà Fida không kiềm chế được nỗi xúc động. Bà níu tay ông LaBonte và nói nhỏ: “Ông nhớ bảo trọng cho ông Ali nhà tôi nhé.”.

Vào lúc buổi chiều Ngày Lễ Giáng Sinh sắp xuống dần, bà Jennifer Matthews ngồi xuống trước computer của bà , và mở ống kính cho cái Web camera gắn trên đầu của computer. Bà bấm mũi tên vào chữ “home” để dùng hệ thống Skype liên lạc với gia đình. Sau vài giây, bà nhìn trên màn hình cây Giáng Sinh với đèn sao lấp lánh đang trưng trong phòng khách của gia đình ở thành phố Federicksburg, tiểu bang Virginia . Ba đứa con nhỏ của bà đồng thanh reo lên: “Chào mẹ”. Bà “chat”- nói chuyện với chồng con, cha mẹ bà, cùng với họ mở quà giáng sinh qua internet. Ngay lúc đó, một phụ tá gõ cửa phòng bà cho biết bữa ăn tối đã được dọn lên cho bà, mời bà sang Phòng Ăn để dùng cơm tối. Bà Matthews chào tạm biệt người thân trong gia đình, và gởi cho họ những cái hôn gió qua internet. Sau đó, bà Matthews trở về với nhiệm vụ là trưởng nhiệm sở tình báo Hoa Kỳ ở Căn Cứ Chapman, tỉnh Khost, Afghnistan. Bà mới nhận nhiệm sở này được ba tháng sáu ngày. Trước đó, bà từng là nhân viên của Trung Ương Tình Báo Hoa Kỳ CIA trong hơn 30 năm. Đây là lần đầu tiên bà làm công tác tình báo ngoài tiền đồn, nơi hoả tuyến.

Là một trong những chuyên gia hàng đầu của CIA về tổ chức Al Qaeda, bà Matthews biết được sự có mặt của Humam al-Balawi kể từ đầu nùa thu năm 2009, mặc dù bà và cụm tình báo ở Khost chưa hề có dịp quen biết, hay công tác với Balawi. Bà biết một điều là Balawi được cụm tình báo ở Amman tuyển vào, và sau đó được Trung ương CIA ở Langley điều động qua  trạm tình báo đặt ở Islamabad. Bây giờ Balawi sẽ đến trạm tình báo tỉnh Khost, và bà phải đóng vai chủ nhà tiếp khách.

Một khi hắn đến, trung ương tình báo CIA có khoảng 9 giờ đồng hồ để kiểm chứng sự chính xác của những tin tức hắn cung cấp. Sau đó, huấn luyện cấp tốc cho hắn, có thể là sẽ  trao cho hắn một số dụng cụ đặc biệt. Điều quan trọng hơn cả là phải tìm cách khuyến khích hắn tiếp tục công tác tình báo.

Bin Zeid đã báo trước cho bà Matthews biết là Balawi từng tham dự vào những công tác nguy hiểm ở Pakistan , nên bà đã chuẩn bị tiếp đón hắn như một khách quý. Để tỏ ra ân cần, bà sẽ làm cho Balawi ngạc nhiên với chiếc bánh sinh nhật do chính bà nhờ đầu bếp trong căn cứ làm cho Balawi. Một loại bánh cupcake, có sô-cô-la, và ít kem mầu trắng phủ lên. Bà Matthews còn cẩn thận căn dặn các phụ tá dưới quyền nhiều lần: “Mình phải làm cho Balawi cảm thấy như mình ân cần tiếp đón anh ta.”

Vâng, cuộc đón tiếp được chuẩn bị chu đáo như thế đấy. Nhưng mãi vẩn chưa thấy Balawi xuất hiện. Ông LaBonte và bin Zeid đã đến trạm Khost cả hai tuần nay. Nhưng Balawi vẫn cứ tiếp tục trì hoãn, chưa chịu tới, viện dẫn hết lý do này đến lý do khác để cáo lỗi. Đợi chờ lâu quá, khiến cho các viên chức tình báo Mỹ sốt ruột, và lo ngại. Cãi cọ phát sinh giữa bà Matthews và toán công tác.

Ông LaBonte là viên chức của CIA phụ trách theo dõi công tác của Balawi. Nhưng kế hoạch điều tra tin tức ông phác hoạ bị gạt bỏ sang một bên.  Thay vào đó,  mười bốn nhân viên tình báo và một tài xế được giao trách nhiệm hỏi cung Balawi. Quá nhiều người, và trở nên rối rắm. Sau khi xem qua buổi thao dượt việc hỏi cung hồi tháng Chạp, một viên chức tình báo trong bộ phận an  ninh của CIA phải than phiền: “Lộn xộn quá, cứ như một đàn vịt, vô tổ chức.”.

Cuối cùng, ông LaBonte phải thỉnh cầu cấp trên của ông ở trung ương nhờ họ can thiệp. Trong những email ông gởi cho trưởng trạm tình báo ở Amman , và phó bản gởi cho nhiều trưởng trạm tình báo khác, ông LaBonte phân tích những khuyết điểm  của việc hỏi cung Balawi: “Có ba vần đề chính cần nêu ra trong vụ này. Thứ nhất là có quá nhiều người can dự vào. Thứ hai là chúng ta tiến hành hấp tấp. Thứ ba là chúng ta cứ để cho Balawi chủ động bầy vẽ những diễn biến sắp xảy ra.” .

Những email  của ông LaBonte gây xôn xao, làm cho các viên chức tình báo ở Amman giật mình, nhẩy nhổm lên. Nhưng ông trưởng nhiệm sở nghe theo đề nghị của ông LaBonte, và yêu cầu ông LaBonte hãy tiếp tục làm áp lực mạnh. Lơ lửng nằm ở trọng tâm của vấn đề là có phải đây là cơ hội hiếm có để CIA đánh một đòn quyết tử vào trung tâm não bộ của tổ chức Al Qaeda hay không. Trung ương tình báo CIA bắt buộc sẽ phải đối đầu với Balawi để tìm ra sự thật về những điều hắn biết, và CIA phải hành động gấp rút.

Ngày 29 tháng Mười Hai, Balawi nhượng bộ. Hắn hẹn sẽ đến Khost vào ngày hôm sau.

Ông Scott Roberson, chỉ huy trưởng an ninh căn cứ, cũng chuẩn bị đón Balawi trong thái độ không thoải mái. Ông nhờ một bạn đồng sự lo giúp phần vụ này. Chính ông ta là người chứng kiến việc xuất hiện của tên chỉ điểm, cùng với những bất ngờ kinh hồn do hắn đem lại.

Roberson từng rỉ tai khuyên ông ta: Anh nên tránh xa, đừng dính líu vào vụ này.

Trong khỏanh khắc không tới một giây đồng hồ, khi vừa đến nơi, Human al- Balawi lập tức biến mất, nhanh hơn tia sáng. Nắp đậy thùng thuốc nổ bắn tung ra,  và cả một khối thuốc nổ cực mạnh nổ tung, bẻ gẫy những thanh sắt hàng rào căn cứ.

Chiếc xe Subaru chở Balawi đã qua mặt trạm kiểm soát, chạy thẳng vào trong căn cứ, bắn tung lên không, phá vỡ bức tưởng xi măng của bộ chỉ huy trạm tình báo.  Nơi đây tập trung những nhân viên tình báo chờ để gặp Balawi.

Ông Scott Roberson và hai nhân viên phụ trách an ninh căn cứ đứng gần xe chở bom là Dale Parest và Jermy Wise bị bắn tung vào tường, và chết ngay tại chỗ. Một tài xế lái xe trên có hai nhân viên tình báo, ông LaBonte và Ali bin Zeid cũng bị giết ngay tức khắc.

Tám người khác, đứng cách xa chiếc Subaru, bị miểng sắt của hàng rào ghim vào người. Bà Jennifer Matthews bị thiệt mạng vì những vết thương quá nặng.

Sức tàn phá của xe thuốc nổ mạnh đến nổi làm rung chuyển tất cả những bin đinh trong căn cứ, kể cả ngọn núi ở đằng xa, mà cách đó ít phút xe chở Balawi vừa  mới leo qua đó. Sau đó, là một sự yên lặng ghê hồn, tất cả chỉ còn lại là những mảnh vụn đang rơi lả chả khắp nơi.

Cái đầu của Balawi bắn thẳng lên trời, ngay khi khối thuốc nổ khai ngòi. Đầu lâu của y đập vào tường một bin đinh, và nằm lăn lóc trên mặt đường trải sỏi. Đó là phần thi thể duy nhất còn có thể nhận ra được của một tay gián điệp nhị trùng phản gián, tiếng chuyên môn gọi là “Triple Agent”.

Tóm lược tác phẩm The Triple Agent  của Joby Warrick

Minh Tâm lược dịch

Joby Warrick là ký gỉa của báo Washington Post. Ông chuyên viết về những vấnđề ngoại giao, tình báo, và phản gián. Ông từng được giải thưởng Pulitzer. Tác phẩm The Triple Agent do nhà xuất bản Doubleday, của Random House phát hành