Thăm dò mới nhất cho thấy cuộc chạy đua giữa Cộng Hòa và Dân Chủ trở nên sít sao hơn: Cả hai đều hy vọng kiểm soát Hạ Viện!

Kết quả thăm dò dư luận tuần rồi của CNN /Time cho thấy rằng Cộng Hòa sẽ thắng đậm Dân Chủ trong cuộc bầu cử Quốc Hội Mỹ kỳ này vào ngày 2 tháng 11. 50% cử tri chắc chắn đi bầu cho biết sẽ bầu cho Cộng Hòa và chỉ có 42% cử tri chắc chắn đi bầu sẽ bầu cho Dân Chủ. Như thế, điều mà nhiều người dự đoán gần như sẽ chắc chắn xảy ra: Cộng Hòa sẽ kiểm soát Hạ Viện và tìm cách kiểm soát Thượng Viện, nếu không thì cũng thêm được một số ghế tại Thượng Viện.
Thế nhưng, cử tri đang có những chuyển động đáng lưu ý trong tuần qua. Trong bài viết trên CNN, có tựa đề “Những nhà lãnh đạo hàng đầu của phí Dân Chủ tuyên bố là toàn cảnh bầu cử đang cải thiện” cho phía Dân Chủ.

Chủ tịch đảng Dân Chủ là Tim Kaine vừa tuyên bố vào ngày chủ nhật trên chương trình truyền hình This Week của đài ABC là ông ta cảm thấy lạc quan là phía Dân Chủ sẽ giữ được sự kiểm soát của quốc hội. Vấn đề quan trọng là ở chỗ con số cử tri đi bầu.

Ông nói: “Càng có nhiều cử tri đi bầu thì chúng ta sẽ có kết quả tốt đẹp hơn. Và chúng ta đang chứng kiến những cuộc tập trung mạnh mẽ ở các cuộc vận động tranh cử với sự xuất hiện của tổng thống và việc bỏ phiếu sớm rất đông.”

Kết quả này là một phản ứng tốt đẹp sau khi hàng loạt chuyến đi vận động liên tục của cựu TT Bill Clinton, TT Obama và đệ nhất phu nhân Michelle Obama. Cựu TT Clinton vận động mạnh mẽ cho Dân Chủ, ông đi cả trăm nơi, kêu gọi cử tri Dân Chủ đi bầu, biện minh cho những thành quả của TT Obama trong hai năm đầu, và nêu lên điều khó khăn nếu Dân Chủ không trọn vẹn lãnh đạo đất nước… Ông Bill Clinton đình hoãn lại những công việc của ông và lên đường bay đi khắp nơi vận động cho đảng Dân Chủ. Nhiều người nhận định rằng nếu Dân Chủ giữ được đa số tại lưỡng viện quốc hội, thì công của ông Bill Clinton không phải nhỏ.

Bà Michelle Obama cũng giữ được sự ủng hộ của công chúng và bà ta cũng lên đường kêu gọi cử tri Dân Chủ đi bầu.

Đáng ngạc nhiên nhất là hấp lực của TT Obama trong những lần xuất hiện ở 5 tiểu bang miền Tây, trong 4 ngày của tuần qua. Ông thu hút được nhiều người ủng hộ. Nếu ông chỉ có được trung bình 47% tín nhiệm của công chúng trên toàn quốc, và 48% bất tín nhiệm, thì tại California, tỷ lệ tín nhiệm đối với ông Obama là 53%. Với sự xuất hiện của Obama, giới trẻ, phụ nữ và các sắc dân thiểu số ủng hộ Dân Chủ mạnh hơn trước đây.

Có thể là cả một đảng Dân Chủ ra quân, với những ngôi sao ăn khách như thế, nên công luận và cử tri bị ảnh hưởng phần nào và có những sự chuyển động trong xu hướng bỏ phiếu của cử tri mà cả hai đảng Cộng Hoà và Dân Chủ đều cảm thấy.

Chủ tịch đảng Cộng Hòa là Michael Steele nói trong chương trình Meet the Press của NBC: “Có một sự chuyển động bên ngoài mà nó không giống bất cứ những gì mà tôi từng chứng kiến trước đây.”

Nếu ông Michael Steele tin rằng đảng Cộng Hòa sẽ kiểm soát Hạ Viện thì ông Kaine bất đồng ý kiến và cho rằng Dân Chủ sẽ không mất quyền kiểm soát tại Hạ Viện.

Nhiều người bất mãn đảng Dân Chủ vì lý do kinh tế và việc làm. Cho đến nay, 15 triệu người thất nghiệp, 9 triệu người không có việc làm toàn thời gian (under-employed), và chính đa số của 24 triệu người này sẽ bầu cho Cộng Hòa và bất lợi cho đảng Dân Chủ. Chính đông đảo cử tri (47%) quan tâm về kinh tế trong cuộc bầu cử lần này, sau đó mới đến y tế, thâm thủng ngân sách, giáo dục,…

Tuy thế, TT Obama lý luận rằng sự khác biệt chính của Cộng Hòa và Dân Chủ là Cộng Hòa đã đẩy nền kinh tế Hoa Kỳ vào vũng lầy tồi tệ này và Dân Chủ thì đưa nền kinh tế ra khỏi vũng lầy đó.

Còn dưới 10 ngày nữa thì đến ngày bầu cử, và hai đảng đều có hy vọng kiểm soát Hạ Viện, cho dù hy vọng của Cộng Hòa cao hơn.

Thông thường, khi TT thuộc một đảng nào, thì cuộc bầu cử giữa nhiệm kỳ ngay sau đó, đảng đối lập sẽ thắng quốc hội. Ông Obama thuộc đảng Dân Chủ, thì theo truyền thống, cử tri sẽ ủng hộ Cộng Hòa ở cuộc bầu cử quốc hội, để cân bằng quyền lực.

Nếu Cộng Hòa thắng ở quốc hội, thì hai năm tới của TT Obama, lịch trình làm việc sẽ gặp khó khăn nhiều hơn. Ngay giờ phút này, trong bài phát biểu mới nhất, TT Obama đã nói đến những chuyện ông ta sẽ làm trong hai năm tới: tập trung vào chuyện thâm thủng ngân sách và thực hiện các cải tổ về y tế và tài chánh. Nếu Cộng Hòa thắng ở quốc hội, thì chắc chắn ông ta sẽ ra sắc luật làm việc, hơn là chờ đợi kết quả bỏ phiếu của một số dự luật, bởi vì con đường dự luật qua quốc hội sẽ gặp nhiều khó khăn và bế tắt. Và cũng có thể, ông ta sẽ thỏa hiệp một số quan điểm về thuế đối với nhà giàu như thời của TT Bush…

Một sự thay đổi đang diễn ra trong khoảng 8 ngày tới. Chờ xem!

Tại California, cuộc chạy đua gay cấn giữa bà Loretta Sanchez và ông Trần Thái Văn là một điểm thu hút sự chú ý của dư luận.

Cho đến nay, cuộc chạy đua chức Thống đốc California ngày càng khó khăn hơn cho bà tỷ phú Meg Whitman vì theo kết quả thăm dò mới nhất của Los Angeles Times/University of Southern California thì ông Jerry Brown (Dân Chủ) gia tăng cách biệt lên tới 52% (so với 39% của bà Meg Whitman).

Một cuộc đua khác cũng đáng lưu ý là giữa hai bà Boxer và Fiorina. Hiện bà Boxer dẫn trước bà Fiorina là 48% so với 46%, thế nhưng tỷ lệ sai biệt là 4%, cho nên hai bên được xem là ngang ngữa.

Cuộc đua càng ngày càng thú vị.

Nguyễn Xuân Nam