Chiến tranh Đài Loan có thể sớm nổ ra?

Bắc Kinh bí mật tập trận đổ bộ Đài Loan năm 2020

Bắc Kinh có thể nghĩ rằng họ có cơ hội để chiếm Đài Loan trước khi các khoản đầu tư quân sự của phương Tây mang lại kết quả.

Mỹ và Trung Cộng đang có “cuộc cạnh tranh chiến lược”, như cách nói của chính quyền Biden, trong đó Đài Loan là tâm điểm. Nhưng một quan điểm suy nghĩ đang dần chiếm ưu thế trong chính quyền Hoa Kỳ cho rằng mặc dù Trung Cộng là một thách thức nghiêm trọng về kinh tế, chính trị và kỹ thuật công nghệ đối với Hoa Kỳ, Trung Cộng không gây ra mối đe dọa quân sự trực tiếp nào. Đây là một suy nghĩ và sự giả định rất thiếu thận trọng, có thể dẫn đến chiến tranh và cuối cùng là Mỹ thất bại. Để tránh thảm hại đó, Hoa Kỳ phải nhanh chóng nhận ra rằng Trung Cộng là một mối đe dọa quân sự, và xung đột có thể sớm xảy ra.

Điều gì khiến Trung Cộng trở thành mối đe dọa quân sự khẩn cấp?

Đầu tiên, Bắc Kinh đã nói rõ rằng họ sẵn sàng sử dụng vũ lực để chiếm Đài Loan. Việc khuất phục hòn đảo không chỉ là chuyện thu hồi một tỉnh mà họ cho là đã mất, mà đó còn sẽ là một bước quan trọng để giúp Trung Cộng thiết lập quyền bá chủ ở châu Á. Đây không chỉ là nói suông, quân đội Trung Cộng đã tập dượt các cuộc tấn công đổ bộ lên Đài Loan, và hình ảnh vệ tinh cho thấy Trung Cộng cũng đã tập dượt các cuộc tấn công quy mô lớn nhắm vào các lực lượng Hoa Kỳ trong khu vực.

Thứ hai, Trung Cộng không chỉ có ý chí xâm lược Đài Loan, mà ngày càng có khả năng tiến hành mục tiêu này một cách thành công. Trung Cộng đã dành 25 năm để xây dựng một quân đội hiện đại, phần lớn là nhằm để tấn công Đài Loan. Trung Cộng hiện có lực lượng hải quân lớn nhất thế giới và một lực lượng không quân khổng lồ và tối tân, kho vũ khí hỏa tiễn và mạng lưới vệ tinh. Điều này không có nghĩa là Trung Cộng có thể tiến hành một cuộc xâm lăng Đài Loan thành công vào ngày mai, nhưng Bắc Kinh có thể đang ở vị thế rất gần với mục tiêu đó. Gần đây, Bộ Trưởng Quốc Phòng Đài Loan cho biết rằng Trung Cộng sẽ “hoàn toàn có khả năng để xâm lược” vào năm 2025. Sức mạnh quân sự của Trung Cộng đang được cải tiến hàng tháng.

Thứ ba, Trung Cộng có thể nghĩ rằng cơ hội của họ đang khép lại. Nhiều cuộc chiến đã bắt đầu chỉ vì một bên nghĩ rằng họ chỉ có một khoảng thời cơ nhất định thuận lợi để khai hỏa. Đây là yếu tố chính dẫn đến sự bùng nổ của hai cuộc chiến tranh Đệ I và Đệ II thế chiến. Bắc Kinh có thể đang trong trường hợp tương tự ngày nay.

Cuối cùng thì dù chậm chạp và không đồng nhất, nhưng Hoa Kỳ cuối cũng đã thức tỉnh trước sự thách thức đến từ Trung Cộng và định hướng lại các các khả năng quân sự của mình hướng vào châu Á. Nhưng những khoản đầu tư này sẽ không thực sự bắt đầu đơm hoa kết trái cho đến cuối thập niên này. Trong khi đó, các liên minh như Bộ Tứ (Mỹ, Úc, Nhật và Ấn) đang liên kết để ngăn Trung Cộng có được khả năng thống trị khu vực. Theo quan điểm của Bắc Kinh, nếu chờ đợi quá lâu, các khoản đầu tư quân sự của Mỹ sẽ biến Mỹ trở thành một đối thủ quân sự đáng gờm hơn nhiều, trong khi một liên minh quốc tế lại hoạt động để cản trở tham vọng của Trung Cộng.

Tất cả điều này làm Bắc Kinh gia tăng sự suy nghĩ của họ rằng tốt hơn là nên sử dụng vũ lực sớm tốt hơn là để muộn.

Để tránh xung đột và có thể là cả một thất bại, Mỹ phải nhanh chóng hành động thực tế để răn đe Bắc Kinh. Liên tục tuyên bố cam kết “vững như bàn thạch” của Mỹ đối với Đài Loan là một điều tốt nhưng chưa đủ.

Về phía Đài Loan, ưu tiên cấp bách nhất phải triệt để tối tân hóa hệ thống phòng thủ của mình. Những nỗ lực của riêng hòn đảo trên khía cạnh này sẽ quyết định liệu họ có thể tồn tại như một xã hội tự do hay không. Đài Loan phải tăng gấp nhiều lần ngân sách quốc phòng, điều này Đài Loan vốn lơ là nhiều trong những thập niên gần đây, và tập trung các khoản chi tiêu và nỗ lực của mình vào hai việc: ngăn chặn một cuộc xâm lăng của Trung Cộng với sự giúp đỡ của Mỹ, và giúp hòn đảo có được khả năng chống lại trước cuộc phong tỏa hoặc không kích của Bắc Kinh. Điều này sẽ đòi hỏi hỏa tiễn chống chiến hạm, ngư lôi và hệ thống phòng không tối tân, cũng như kho dự trữ vật chất đầy đủ để chống chịu được một cuộc phong tỏa của Trung Cộng. Hoa Kỳ sẽ cần sử dụng mọi đòn bẩy để thúc đẩy hoặc buộc Đài Bắc phải thực hiện sự thay đổi này.

Washington cũng nên gây áp lực tương tự lên Nhật Bản, đồng minh quan trọng nhất của Mỹ. Nếu Đài Loan thất thủ, Nhật Bản sẽ bị Bắc Kinh đe dọa quân sự trực tiếp. Và Nhật Bản sẽ đóng một vai trò quan trọng trong bất kỳ nỗ lực phòng thủ nào của Đài Loan. Nhật Bản ít nhất nên tăng gấp đôi ngân sách quốc phòng ngay lập tức (hiện chiếm 1% tổng sản lượng quốc gia) .

Trong khi đó, Mỹ cần củng cố vị thế quân sự của mình ở tây Thái Bình Dương. Một lực lượng thủy quân lục chiến, tàu ngầm và các lực lượng khác được bố trí mạnh mẽ từ trước sẽ bảo đảm Mỹ và các đồng minh có thể ngăn chặn được bất kỳ cuộc tấn công nào nhắm vào Đài Loan. Hoa Kỳ phải nhanh chóng khai triển các hệ thống như hỏa tiễn chống chiến hạm cùng máy bay trinh sát không người lái, những thứ cần thiết để giúp đánh bại một cuộc xâm lược của Trung Cộng.

Tuy nhiên, việc ngăn chặn chiến tranh chống lại một siêu cường sẽ đòi hỏi sự tàn nhẫn trong các ưu tiên của Mỹ. Muốn giữ vững thế đứng ở châu Á, quân đội Mỹ sẽ phải ngưng đặt nặng ở những nơi khác trên thế giới. Trừ răn đe hạt nhân và chống khủng bố. Quân đội Mỹ sẽ phải thu nhỏ quy mô ở Trung Đông, Châu Phi, Châu Mỹ La tinh và thậm chí cả Châu Âu. Mỹ đã có cơ hội tạo ra một sự chuyển đổi cân bằng và căn bản hơn về phía châu Á, nhưng đã bỏ lỡ. Bây giờ chúng ta cần phải tập trung, ngay cả khi điều đó có nghĩa là quân đội hầu như trên thực tế phải loại bỏ mọi thứ khác.

Trung Cộng chắc chắn sẽ đặt ra một thách thức lâu dài đối với Mỹ ở cả các khía cạnh ngoài vấn đề sức mạnh quân sự. Nhưng rủi ro cấp bách nhất hiện nay là Bắc Kinh có thể nhìn thấy lợi thế khi dùng đến biện pháp chiến tranh. Thuyết phục Bắc Kinh rằng họ không thể giành được lợi ích từ việc xâm lược phải là một ưu tiên hàng đầu đối với Mỹ.

Nguồn:  “The Fight for Taiwan Could Come Soon”, tại: Wall Street Journal, 27/10/2021. Tác giả: Elbridge Colby,

Theo biên dịch của Trần Hùng 
https://nghiencuuquocte.org/2021/10/29/chien-tranh-dai-loan-co-the-som-no-ra/#more-42487

Elbridge Colby là tác giả của cuốn “The Strategy of Denial: American Defense in an Age of Great Power Conflict, và là cựu Phó Phụ Tá Bộ trưởng Quốc phòng về chiến lược và phát triển lực lượng, 2017-18.

Facebooktwitterpinterestlinkedinmail

Sáng Lập Đảng

Nguyễn Thái Học người Sáng Lập Việt Nam Quốc Dân Đảng

Tìm Bài Theo Tháng

Tự Điển Hỏi Ngã Tiếng Việt