Nhà quốc khách của Iran ở Thủ đô Tehran bị đặt bom ám sát thủ lãnh Hamas Ismail Haniyeh. Phần đen là bị hư hại vì bom 

Trong khi thế giới đang đứng trước một tình hình bấp bênh của đại thế chiến III. Nếu chiến tranh thế giới xảy ra, không biết đời sống nhân loại sẽ ra sao?
Từ châu Âu cuộc chiến Ukraine càng ngày càng trở nên phức tạp; chiến tranh Dải Gaza ở Trung Đông tưởng chừng đã đến hồi kết thúc nhưng các tuần qua nhiều sự kiện liên tục nó lại bùng lên nguy hiểm hơn bao giờ hết. Nhật và Nam Hàn chuẩn bị chiến tranh đối đầu với Trung Cộng mà họ cho rằng chiến tranh sẽ nổ ra trong tương lai không thể tránh khỏi. Campuchia và Trung Cộng xây kênh đào Phù Nam đe dọa nền an ninh Ấn Độ-Thái Bình Dương. Trung Cộng quyết tâm xâm chiếm các vùng biển san hô ngoài khơi Philippines. Đài Loan luôn trong tình trạng chiến tranh, v.v… Khắp 5 châu bốn bể, nơi nơi đều có những đóm lửa khơi ngòi Đại Chiến Thế Giới.

Chiến tranh đang đe dọa khắp nơi, Hoa Kỳ ngày đêm tất bật đi tìm cách để dập tắt chiến tranh lan rộng, họ thừa biết rằng chiến tranh xảy ra sẽ làm cho nền kinh tế Mỹ bị suy thoái, vật giá leo thang làm cho đời sống dân Mỹ khó khăn thêm nữa.

Gần đây, một biến cố xảy ra tại Trung Đông, qua việc làm đó chiến tranh khó tránh khỏi.

Vào thứ Tư ngày 31 tháng 7 năm 2024, thủ lãnh của Hamas là Ismail Haniyeh bị ám sát tại nhà nghỉ dành cho quan khách quốc tế ở Thủ Đô Tehran của Iran, trong khi Haniyeh đến dự lễ đăng quang của Tân Tổng Thống Iran Masoud Pezeshkian.

Israel (Do Thái) chưa công khai thừa nhận trách nhiệm về vụ giết người, nhưng các giới chức tình báo Israel đã thông báo cho Hoa Kỳ và các chính phủ phương Tây khác về các chi tiết của hoạt động này ngay sau đó. Điều này khác nào “ném đá dấu tay”.

Thủ lãnh Hamas Ismail Haniyeh bị ám sát tại Iran ngày 31/07/2024

Vài giờ sau vụ ám sát, dư luận thế giới tập trung vào việc Israel là thủ phạm đã giết chết thủ lãnh Hamas – Ismail Haniyeh. Cuộc ám sát bằng một quả bom cực mạnh đã được giấu cách đây chừng hai tháng trong nhà nghỉ quốc khách ở thủ đô Tehran của Iran, quả bom nổ làm làm rung chuyển tòa nhà, làm vỡ một số cửa sổ và khiến một phần bức tường bên ngoài bị sập. Ismail Haniyeh chết tại chỗ. 

Iran và Hamas tố cáo Israel phải chịu trách nhiệm về vụ ám sát này. Nó đang gây ra một làn sóng bạo lực khác ở Trung Đông và làm bế tắc các cuộc đàm phán đang xảy ra để chấm dứt chiến tranh Dải Gaza. Haniyeh là trưởng phái đoàn Hamas trong các cuộc đàm phán hòa bình Israel-Hamas.

Phản đối trước vụ ám sát Ismail Haniyeh

– Iran: Phản ứng đầu tiên của Iran tố cáo Israel là chủ mưu ám sát. Phản ứng thứ hai với lời thề là Israel sẽ phải trả giá. Phản ứng thứ ba là lãnh tụ Hồi Giáo tối cao Iran (người quyết định tối hậu) Ayatollah Ali Khamenei khẳng định cái chết của Haniyeh không thể trôi qua mà không có sự trả thù. Chính phủ Iran để tang ba ngày cho Haniyeh.
– Thổ Nhĩ Kỳ: Tuyên bố một ngày để tang cho Haniyeh. Cho rằng gia đình của các con tin tuyệt vọng về sự hy vọng một thỏa thuận hòa bình sắp xảy ra, bây giờ tan biến thành mây khói. 
– Palestine: Cầu nguyện cho nhà lãnh đạo Hamas bị ám sát, nhưng kềm chế cơn giận dữ
– Trung Cộng: “Chúng tôi rất lo ngại về sự việc, và kiên quyết phản đối và lên án vụ ám sát”.
– Ai Cập: “Vụ ám sát Haniyeh làm suy yếu những nỗ lực tối đa của Ai Cập với các đối tác nhằm chấm dứt chiến tranh ở Dải Gaza, cũng là chấm dứt nỗi thống khổ của người dân Palestine”.
– Nga: “Đây là một vụ ám sát chính trị hoàn toàn không thể chấp nhận được và nó sẽ dẫn đến căng thẳng leo thang hơn nữa”
– Mã Lai: “Kêu gọi một cuộc điều tra ngay lập tức và toàn diện về vụ ám sát này, và những người chủ trương ám sát phải chịu trách nhiệm, phải bị đưa ra xét xử” 
– Giáo chủ Hồi Giáo Iran Khamenei cho biết Hoa Kỳ có trách nhiệm về vụ ám sát Haniyeh, vì họ đã hỗ trợ quân sự cho Israel trong nhiều năm. Ngoại trưởng Mỹ-Antony Blinken lập tức lên tiếng phủ nhận việc này.
– Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken đã thảo luận với ngoại trưởng Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất, Sheikh Abdullah bin Zayed Al Nahyan, vào thứ năm để thảo luận về “những nỗ lực ngoại giao nhằm đạt được lệnh ngừng bắn ở Gaza”. Và “nhấn mạnh tầm quan trọng của việc ngăn chặn xung đột leo thang khi có tin Haniyeh bị ám sát.

Israel đi quá xa bất chấp hậu quả 

Israel tấn công Houthis tại cảng Hodeidah của Yemen. Mười ngày sau, Israel giết chỉ huy cao cấp của Hezbollah là Shukr ở thủ đô Beirut của Lebanon, và 12 giờ sau đó giết thủ lãnh Hamas là Ismail Haniyeh tại thủ đô Tehran của Iran. Những lực lượng Houthi, Hezbollah, Iran tuy ba mà một, liên tục bị ám sát thì không tránh khỏi chiến tranh. Vấn đề là sớm hay muộn!
Israel có Mỹ hỗ trợ rất mạnh nhưng cũng gây cho Mỹ nhiều khó khăn không ít – nhìn vào việc làm của Irael thấy rằng: “trong khi Hoa Kỳ đang đi tìm các giải pháp Hòa Bình cho Trung Đông thì Israel lại khơi lên những ngòi nổ chiến tranh ở vùng này”
Ám sát Haniyeh làm thế giới nghi ngờ thiện chí hòa bình của Israel. Trước tiên, vụ ám sát làm suy yếu tinh thần hòa giải của tân Tổng Thống Iran Masoud Pezeshkian, người có chủ trương ôn hòa đàm phán hòa bình ở Dải Gaza. Kế đến làm bế tắc các sự việc chuẩn bị cho “ngày sau cuộc chiến” ở Gaza. Ismail Haniyeh là ứng viên hàng đầu lãnh đạo bất kỳ chính phủ “ngày sau cuộc chiến” nào ở Gaza. Với tình hình hiện tại ở Gaza, Hamas không thể tập họp để bầu ra một thủ lĩnh chính trị mới. Rất có thể Hamas sẽ chỉ định một nhân vật tạm thời như Khaled Meshaal hoặc Moussa Abu Marzouk thay thế Haniyeh.
Vụ ám sát này diễn ra ngay sau chuyến thăm Washington của Netanyahu. Có một sự nghi ngờ gần như tuyệt đối ở các nước vùng Trung Đông rằng Israel sẽ không tiến hành các hoạt động này nếu không có sự hỗ trợ của Hoa Kỳ. 
Sau cùng thề giới thấy rằng chính phủ Israel đã trở nên cực đoan hơn sau những thay đổi trong nội các vào tháng 6 năm ngoái và sẵn sàng chấp nhận những rủi ro chiến tranh lớn.
Sớm hay muộn, một sự trả đũa từ Iran và đồng minh của họ không thể tránh khỏi. Một sự trả đũa làm chiến tranh lan rộng trong khu vực rộng lớn ở Trung Đông đang đón chờ.

Lịch sử chiến tranh ở Trung Đông trước đây cho thấy Israel là nước chiến thắng nhanh chóng khi có chiến tranh với các nước Hồi Giáo ở Trung Đông phần lớn nhờ có sự hậu thuẫn tích cực của Mỹ. Nhưng giờ đây thế giới đã khác, thủ tướng Nethanyahu phải biết rằng Trung Cộng và Nga sẵn sàng hậu thuẫn cho cho Iran khi chiến tranh xẩy ra với Israel.

Lê Hoành Sơn
Ngày 3 tháng 8 năm 2024