Giáo sư Carlyle A. Thayer, Học viện Quốc phòng Úc phát biểu tại U.S. Naval War College ở Newport, ngày 17/06/2015.

Trong hai ngày 16-17)06)2015, Trường Hải chiến Hoa Kỳ – U.S. Naval War College – trụ sở tại Newport, tiểu bang Rhode Island, đã tổ chức cuộc hội thảo thường niên về chiến lược Current Strategy Forum 2015, với chủ đề: Chiến lược và sức mạnh hải quân trong một môi trường có tranh chấp (Strategy and Maritime Power in a Contested Environment). Các hành động quyết đoán của Trung Quốc gần đây tại Biển Đông, đặc biệt là việc rầm rộ bồi đắp đảo nhân tạo tại vùng Trường Sa dĩ nhiên đã trở thành một trong những đề tài thảo luận tại diễn đàn.
Được mời tham gia hội thảo, Giáo sư Carlyle Thayer thuộc Học viện Quốc phòng Úc đã có một tham luận đáng chú ý về Chiến lược hải quân và quân sự của Hoa Kỳ tại Biển Đông (National, Military, Maritime Strategy and the South China Sea).

Phát ngôn viên chính phủ Nhật Bản, ông Yoshihide Suga – REUTERS /Yuya Shino

Hôm nay, 17/06/2015, đồng thanh với những phản ứng gay gắt của Mỹ, chính quyền Tokyo đã lên tiếng đả kích mạnh mẽ hành động bồi đắp xây đảo nhân tạo của Trung Quốc tại Trường Sa trong vùng Biển Đông, nơi đang có tranh chấp lãnh thổ.
Về việc Trung Quốc gần đây đang đẩy mạnh các hoạt động bồi đắp, tôn tạo các đảo nhân tạo trong khu vực quần đảo Trường Sa, phát ngôn viên của chính phủ Nhật Bản, ông Yoshihide Suga khẳng định quan điểm của Tokyo : “Chúng tôi không thể chấp nhận cách hành động theo kiểu sự đã rồi”, đồng thời ông cũng bày tỏ sự lo lắng sâu sắc của Nhật Bản về những việc làm như vậy của Trung Quốc.

Việc Trung Quốc loan báo dừng kế hoạch bồi đắp đảo nhân tạo tại vùng Trường Sa, nhưng xác định sẽ tiếp tục xây dựng cơ sở trên đó, trong đó có các cơ sở quân sự, cũng khiến Washington quan ngại. Bộ Ngoại giao Mỹ vào hôm qua, 16/06/2015, đã không ngần ngại lên tiếng tố cáo một hành vi gây căng thẳng trong khu vực. [Đọc tiếp]→

Căn cứ quân sự Trung Quốc trên đảo Đá Vành Khăn (Mischief Reef) Trường Sa – @CSIS

Bị cả thế giới tố cáo về âm mưu quân sự hóa Trường Sa, Trung Quốc ngày 17/06/2015 đã đẩy mạnh chiến dịch biện minh cho tính chất dân sự của các công trình họ đang xây dựng trên các đảo nhân tạo đang bồi đắp ở vùng Biển Đông. Cơ quan kế hoạch hóa tối cao của chế độ Bắc Kinh đã cho biết nhiều chi tiết về các công trình đang xây tại vùng Trường Sa, từ hải đăng, trạm thông tin liên lạc và các cơ sở dân sự và cứu nạn khẩn cấp khác.

Ngoại trưởng Mỹ John Kerry (trái) và người đồng cấp Hàn Quốc Yun Byung-se trong cuộc họp báo tại Seoul ngày 18/5/2015.

Mặc dù đang bị đồng minh Hoa Kỳ thúc giục phải lên tiếng chống lại việc Trung Quốc xây các đảo nhân tạo ở Biển Đông và đưa vũ khí đến đây, Hàn Quốc vẫn cố giữ thái độ trung lập.
Tại một cuộc hội thảo về tình hình bán đảo Triều Tiên ở Washington ngày 03/06/2015, trợ lý Ngoại trưởng Mỹ đặc trách Đông Á – Thái Bình Dương Daniel Russel đã yêu cầu Hàn Quốc nói rõ lập trường chống lại việc Trung Quốc áp đặt đòi hỏi chủ quyền trên Biển Đông, cụ thể là qua các dự án xây đảo nhân tạo mà Bắc Kinh đang tiến hành ở Biển Đông. Theo ông Russel, Hàn Quốc phải xác định rõ lập trường về vấn đề Biển Đông, vì quốc gia này có vai trò quan trọng trên trường quốc tế. Đây là lần đầu tiên một quan chức Hoa Kỳ công khai yêu cầu Seoul ngả theo Washington trên hồ sơ Biển Đông.

Thượng đỉnh G7 tại Đức ra tuyên bố chống lại mọi hành động đơn phương nhằm làm thay đổi nguyên trạng ở vùng Biển Đông. REUTERS/Michael Kappeler/Pool

Trong bản tuyên bố chung được công bố sau cuộc họp thượng đỉnh tại Đức, kết thúc hôm qua, 08/06/2015, các lãnh đạo nhóm G 7 ( Anh, Đức, Pháp, Ý, Mỹ, Canada, Nhật ), tuyên bố mạnh mẽ chống lại mọi hành động đơn phương nhằm làm thay đổi nguyên trạng ở vùng Biển Đông, như việc “bồi đắp đảo với quy mô lớn”.
Tuy không nêu tên quốc gia nào, nhưng rõ ràng là tuyên bố của nhóm G7 muốn nói đến những hành động của Trung Quốc nhằm áp đặt chủ quyền ở Biển Đông, những hành động khiến Hoa Kỳ và Nhật Bản, hai thành viên của G7, ngày càng lo ngại.

Thượng nghị sĩ John McCain và các nghị sĩ trong Ủy ban Quân vụ Thượng viện Mỹ phát biểu bên lề Đối thoại Shangri-la

Trước chuyến thăm Việt Nam của Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ, dự trù vào ngày mai, 01/06/2015, Thượng nghị sĩ Mỹ John McCain đầy thế lực tại Thượng viện Hoa Kỳ vào hôm qua, 30/05 đã công khai lên tiếng hậu thuẫn cho việc cung cấp thêm vũ khí phòng thủ cho Việt Nam, để giúp Hà Nội tự vệ nếu xẩy ra xung đột với Trung Quốc trên vấn đề Biển Đông.
Phát biểu nhân một cuộc họp báo tại Singapore, bên lề Diễn đàn An ninh Châu Á Shangri-La, người hiện là Chủ tịch Ủy ban Quân vụ Thượng viện Mỹ xác định rằng ông muốn thấy Washington giảm nhẹ hơn nữa lệnh cấm bán vũ khí sát thương cho Hà Nội. Theo ông, Việt Nam cần được Mỹ cung cấp thêm vũ khí phòng thủ, có thể được sử dụng trong trường hợp một cuộc xung đột với Trung Quốc.