Tổng Thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Erdogan

Thổ Nhĩ Kỳ đã đưa “tối hậu thư” về việc đồng ý kết nạp Thụy Điển, Phần Lan vào NATO. Trong đó Thổ Nhĩ Kỳ yêu cầu Thụy Điển, Phần Lan dỡ bỏ các lệnh trừng phạt áp đặt lên Thổ Nhĩ Kỳ, cũng như yêu cầu Mỹ đưa Thổ Nhĩ Kỳ trở lại chương trình máy bay F-35 của NATO. Thông tin về “tối hậu thư” của Thổ Nhĩ Kỳ được tiết lộ bởi Bloomberg, trích dẫn  từ “3 giới chức cấp cao của nước Thổ”.

Phần Lan và Thụy Điển hôm nay (18/5) đã chính thức nộp đơn xin gia nhập Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) tại trụ sở ở Brussels (thủ đô nước Bỉ), bắt đầu xét duyệt tư cách thành viên dự bị sẽ kéo dài khoảng một năm.

Hầu hết các thành viên trong NATO đều ủng hộ kết nạp Phần Lan, Thụy Điển. Tuy nhiên, kế hoạch của 2 nước có thể gặp cản trở do sự phản đối của Thổ Nhĩ Kỳ. Tuần trước, Thổ Nhĩ Kỳ đã gây bất ngờ cho các đồng minh khi nói rằng nước này sẽ không chấp thuận việc 2 nước Bắc Âu gia nhập khối NATO.

Thụy Điển và Phần Lan từng cho phép những người chạy trốn khỏi Thổ Nhĩ Kỳ được phép tị nạn chính trị, đặc biệt là người Kurd. Đây là điều mà Thổ Nhĩ Kỳ cho là không thể chấp nhận được. Theo Bloomberg, giới lãnh đạo Thổ Nhĩ Kỳ yêu cầu Thụy Điển và Phần Lan “công khai tố cáo các nhóm mà Thổ Nhĩ Kỳ cho là khủng bố” trước khi gia nhập NATO.

Bộ trưởng Ngoại giao Thổ Nhĩ Kỳ, ông Mevlut Cavusoglu hôm 16/5 cũng đòi hỏi rằng Thổ Nhĩ Kỳ muốn Thụy Điển và Phần Lan hủy bỏ các lệnh trừng phạt thương mại mà 2 nước đã áp đặt lên Thổ Nhĩ Kỳ sau cuộc chiến ở Syria hồi năm 2019.

Tuy nhiên theo nguồn tin của Bloomberg, danh sách các điều kiện của Thổ Nhĩ Kỳ còn khá dài.

“Thổ Nhĩ Kỳ muốn được đưa trở lại vào chương trình máy bay chiến đấu F-35”, Bloomberg cho biết. Thổ Nhĩ Kỳ cũng đề nghị mua hàng chục máy bay F-16 từ Mỹ, và bộ thiết bị nâng cấp cho phi đội F-16 hiện có của nước này.

Quan hệ Mỹ – Thổ Nhĩ Kỳ trước đó đã trở nên căng thẳng sau khi quyết định mua hệ thống phòng không S-400 của Nga. Washington lập tức loại Thổ Nhĩ Kỳ ra khỏi chương trình F-35 vì lo ngại rằng việc sử dụng đồng thời S-400 và máy bay chiến đấu F-35 có thể khiến những bí mật quân sự của Mỹ lọt vào tay Nga.

Các nguồn tin của Bloomberg bác bỏ nhận định cho rằng việc Thổ Nhĩ Kỳ phản đối Phần Lan và Thụy Điển trở thành thành viên NATO có liên quan đến mối quan hệ giữa Thổ Nhĩ Kỳ với Moscow. Nga từng cảnh báo Phần Lan và Thuỵ Điển không nên gia nhập NATO, đồng thời tuyên bố sẽ có phản ứng thích hợp nếu họ tạo ra các mối đe dọa.

Hôm 16/5, Tổng thư ký NATO Jens Stoltenberg nói rằng “Thổ Nhĩ Kỳ là một đồng minh quý giá và mọi lo ngại về an ninh cần được giải quyết”.

Tin https://vietquoc.org