Trong buổi điều trần tại Tiểu ban Châu Á-Thái Bình Dương thuộc Ủy ban Đối ngoại Hạ viện về « Lợi ích chiến lược của Mỹ và APEC cùng với khối Thượng đỉnh Đông Á » (U.S. Strategic Interests and the APEC and East Asia Summit), dân biểu Steve Chabot (Đảng Cộng hòa) đã tố cáo : « Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình tiếp tục nói rằng Trung Quốc không có ý định theo đuổi việc quân sự hóa tại Biển Đông, nhưng nhiều chuyên gia cho rằng Trung Quốc đã tiến hành điều đó, và các hòn đảo nhân tạo có cả công dụng dân sự lẫn quân sự ».

Chủ tịch Tiểu ban Châu Á-Thái Bình Dương của Hạ viện Mỹ, Matthew Salmon, cũng bày tỏ cùng một mối lo ngại : « Tôi nghĩ rằng họ (tức là Trung Quốc) đang miệng lưỡi lắt léo, nói rằng họ không có ý đồ xấu trong việc bồi đắp các hòn đảo này, nhưng hành động của họ thì cho thấy thực tế khác hơn nhiều ».

Trung Quốc đòi chủ quyền trên hầu như toàn bộ Biển Đông, và đã rầm rộ bồi đắp và xây dựng công trình trên 7 bãi đá và rạn sạn hô do họ kiểm soát tại vùng Trường Sa, làm dấy lên các mối lo ngại trong vùng cũng như tại Mỹ.

Nhân chuyến thăm Hoa Kỳ tháng 9 vừa qua, Chủ tịch Trung Quốc đã cam kết sẽ không quân sự hóa các đảo nhân tạo, một lời hứa đã được chính ông lập lại sau đó tại nhiều thủ đô khác. Tuy nhiên, theo ghị nhận của các quan sát viên, tại chỗ, tiến trình quân sự hóa các đảo nhân tạo vẫn tiếp diễn.

Nhân buổi điều trần ngày 2/11, ông Michael Fuchs, Phụ tá Ngoại trưởng Mỹ phụ trách Chiến lược và Hồ sơ Đa phương đã bảo đảm với giới lập pháp Mỹ rằng Chính quyền Obama sẽ cố gắng ngăn chặn việc quân sự hóa các quần đảo đang tranh chấp ở Biển Đông.

Theo ông : « Đa số các nước trong khu vực đều quan ngại về các hành động đang xẩy ra ở Biển Đông. Chúng tôi đang tìm kiếm bảo đảm sao cho có một sự đồng thuận trong khu vực nhằm ngăn không cho quân sự hóa hơn nữa các tiền đồn ».

Hoa Kỳ đã kêu gọi Trung Quốc dừng việc xây dựng đảo nhân tạo, và gần đây đã thể hiện quyết tâm bằng cách gửi chiến hạm USS Lassen tiến vào bên trong vùng 12 hải lý quanh đảo nhân tạo Trung Quốc. Oanh tạc cơ B-52 cũng đi tuần tra gần khu vực này.

Dân biểu Gery Connelly thuộc đảng Dân chủ đã hoan nghênh các hành động trên đây, cho rằng Mỹ cần phải « nhắc nhở tất cả các bên trong khu vực là họ không thể tùy tiện hành động mà không sợ trừng phạt. Họ không được đe dọa láng giềng của mình. Và Mỹ sẵn sàng chống lại điều đó nếu cần thiết ».

Dân biểu Matthew Salmon cũng chia sẻ lập trường trên, cho rằng Mỹ nên gửi một thông điệp mạnh mẽ tới Trung Quốc.

Trọng Nghĩa RFI