Ngoại trưởng Mỹ John Kerry tại hội nghị ASEAN lần thứ 22 ở Kuala Lumpur, Malaysia, 06/08/2015. REUTERS/Brendan Smialowski/Pool

Trong một tuyên bố được đánh giá là cứng rắn nhất của ông từ trước đến nay, Ngoại trưởng Mỹ John Kerry vào hôm nay, 06/08/2015 đã cáo buộc Trung Quốc hạn chế quyền tự do hàng hải và hàng không tại vùng Biển Đông đang có tranh chấp, bất chấp những lời bảo đảm từng được Bắc Kinh đưa ra là không cản trở lưu thông.
Phát biểu nhân phiên họp Ngoại trưởng các nước thuộc khối Hội nghị Thượng đỉnh Đông Á EAS tổ chức tại Kuala Lumpur, và trước mặt đồng nhiệm Trung Quốc Vương Nghị, hiện diện trong cuộc họp, Ngoại trưởng Mỹ John Kerry đã cho rằng các hoạt động xây dựng các cơ sở dùng vào “mục đích quân sự” mà Trung Quốc đang tiến hành trên các hòn đảo nhân tạo đã làm tình hình căng thẳng thêm lên và kéo theo nguy cơ “quân sự hóa”.

Từ trái sang phải: Các Ngoại trưởng Úc, Brunei, Cam Bốt, Trung Quốc, Indonesia tại hội nghị ASEAN ở Kualar Lumpur ngày 06/08/2015.

Điều một số nhà quan sát chờ đợi đã lại xẩy ra trong nội bộ khối ASEAN. Mãi đến cuối ngày hôm nay, 06/08/2015,  ASEAN mới đúc kết được bản Tuyên bố chung của Hội nghị Ngoại trưởng ASEAN lần thứ 48, đã bế mạc từ ngày 04/08. Ngoại trưởng Singapore đã công khai thừa nhận là bất đồng giữa một số nước về đoạn nói về Biển Đông đã khiến văn kiện này chưa thể đúc kết được.
Theo bản Tuyên bố chung được hãng tin Pháp AFP đọc được, về vấn đề Biển Đông, khối Đông Nam Á đã ghi nhận “những quan ngại sâu sắc của một số Ngoại trưởng về các hoạt động cải tạo đất tại Biển Đông”, đã làm xói mòn sự tin tưởng lẫn nhau, làm gia tăng căng thẳng và có thể phá hoại hòa bình, an ninh và ổn định trong vùng.

Đúng như chờ đợi, vấn đề Biển Đông đã chiếm một vị trí quan trọng trong cuộc hội đàm song phương giữa hai Ngoại trưởng Mỹ và Trung Quốc diễn ra hôm nay, 05/08/2015 bên lề hội nghị ASEAN tại Kuala Lumpur.
Theo tin từ phía Mỹ, Ngoại trưởng John Kerry đã nhấn mạnh trở lại mối quan ngại của Mỹ về các hoạt động bồi đắp đảo nhân tạo mà Trung Quốc đang tiến hành tại Biển Đông, và yêu cầu Bắc Kinh đình chỉ mọi hoạt động “có vấn đề”, trong đó có việc quân sự hóa các hòn đảo. 

Ngoại trưởng Malaysia Anifah Aman trả lời báo chí sau cuộc họp  Thượng đỉnh 26 của ASEAN ở Kuala Lumpur, Malaysia, ngày 26/04/2015. Ảnh: REUTERS/Olivia Harris

Hôm nay 01/08/2015, Hội nghị Ngoại trưởng ASEAN lần thứ 48 tại Kuala Lumpur đã chính thức mở màn với các cuộc họp chuẩn bị ở cấp quan chức cao cấp. Phát biểu với báo chí, Ngoại trưởng Malaysia, nước hiện nắm quyền Chủ tịch ASEAN đã giới thiệu nội dung các vấn đề sẽ được bàn bạc Hội nghị Ngoại trưởng thường niên của khối, trong đó có tranh chấp Biển Đông.