Tại hội nghị lần thứ 9 cấp bộ trưởng quốc phòng của Hiệp hội ASEAN do Malaysia đứng ra tổ chức tại Langkawi, 10 nước thành viên công bố một bản thông cáo chung nhấn mạnh đến quyết tâm đương đầu với hai thách thức về an ninh khu vực.

Theo tạp chí online Ngoại Giao (The Diplomat) của Nhật, bản thông cáo chung nhấn mạnh đến yếu tố “quan trọng của quyền tự do lưu thông, trên biển cũng như trên không, theo các nguyên tắc phổ quát và được luật Quốc tế, kể cả Công ước Liên Hiệp Quốc về Luật Biển, bảo đảm”.

Tuyên bố này được phổ biến vào thời điểm Philippines bổ sung hồ sơ kiện Trung Quốc ỷ mạnh lấn chiếm biển đảo của láng giềng và đúng vào thời điểm mà cách nay 27 năm Trung Quốc đánh chiếm đảo Gạc Ma trong quần đảo Trường sa của Việt Nam.

Một thách thức khác được Asean lưu tâm là những sáng kiến sẽ được thúc đẩy trong nhiệm kỳ chủ tịch luân lưu của Malaysia trong năm nay : Dự án thành lập đơn vị quân sự cứu trợ nạn nhân thiên tai và Trung tâm quân y, sáng kiến này là của Thái Lan.

Cuối cùng, Asean cũng tỏ ra không xem thường mối đe dọa của tổ chức Nhà nước Hồi giáo đang hoành hành tại Trung Đông : Hợp tác chống các tổ chức khủng bố và thánh chiến, trao đổi thông tin tình báo, cảnh giác công luận.

Tuần trước, Ngoại trưởng Malaysia Anifah Aman tuyên bố trong một cuộc họp báo gọi tổ chức Nhà nước Hồi giáo là kẻ thù nguy hiểm nhất hiện nay so với các nhóm khủng bố khác, vì Daesh có tổ chức và phương tiện tài chính. Malaysia lo ngại sẽ có nhiều thanh niên đi theo tổ chức này do cảm nhận “thế mạnh và chiến thắng”.