Dự luật của Thượng nghị sĩ Schumer khiến Bắc Kinh tức giận.

Chủ Tịch Khối Đối Ngoại Thượng Viện Hoa Kỳ TNS: Chuck Schumer (Dân Chủ – New York)

Trong khi người cao nhất Trung Cộng là Tập Cận Bình và Tổng thống Hoa Kỳ Joe Biden đã nói chuyện trực tuyến  gần 4 tiếng đồng hồ ngày 15/11 [mặc dù là từ xa] về việc cải thiện quan hệ giữa hai nước, thì một cuộc chiến Mỹ-Trung lại bắt đầu ở quốc hội.

Một bên gồm Ủy Ban Đối Ngoại của Đại Hội Đại Biểu Nhân Dân Toàn Quốc (trên danh nghĩa đây là cơ quan lập pháp của Trung Cộng), những cơ quan khác ở Bắc Kinh, và Đại sứ Trung Cộng tại Hoa Kỳ, Tần Cương. Phía bên kia là Lãnh Đạo Đa số Thượng Viện Chuck Schumer (Dân Chủ-New York) và nhiều thành viên trong Quốc hội Hoa Kỳ.

Vấn đề chính là Đạo Luật Cạnh Tranh và Đổi Mới của Hoa Kỳ (USICA) đồ sộ của ông Schumer. Vị Thượng Nghị Sĩ này đã đưa nó ra giống như một cây dùi cui để đánh Trung Cộng trong các cuộc tấn công thương mại, kỹ thuật công nghệ, và an ninh mạng, cùng những lĩnh vực khác. Phía Trung Cộng đã nói rõ rằng nếu dự luật này trở thành luật, Bắc Kinh sẽ trả đũa.

Dự luật đồ sộ của ông Schumer  dài 2,276 trang, đã thông qua Thượng viện vào tháng 06/2021. Dự luật đang chờ thông qua Hạ Viện. Văn bản này thể hiện tâm lý chống Trung Cộng ngày càng gia tăng trong Quốc Hội Hoa Kỳ, ở cả hai bên đảng Cộng Hòa và Dân Chủ, và lập thành những dự luật nhằm chống lại Trung Cộng. Nổi bật trong số này là Đạo Luật Biên giới Bất Tận (Endless Frontiers Act), được đưa ra đầu tiên bởi Thượng Nghị Sĩ Todd Young (Cộng Hòa-Indiana), và Đạo Luật Đáp Lại Thách Thức của Trung Cộng (Meeting the Chinese Challenge Act) được đưa ra đầu tiên bởi các Thượng Nghị Sĩ Sherrod Brown (Cộng Hòa-Ohio) và TNS Pat Toomey (Cộng Hòa-Pennsylvania).

Không có gì ngạc nhiên khi dự luật tổng hợp này có rất nhiều điều khoản. Trong các điều khoản này, dự luật  nhấn mạnh vào nội dung “mua hàng Mỹ”.  Quy định này sẽ, trong phạm vi luật pháp cho phép, cấm việc mua máy bay không người lái và xe chạy bằng điện do Trung Cộng sản xuất, đồng thời cấm bất kỳ máy chủ nào của chính phủ Ho Kỳ kết nối với mạng xã hội Trung Cộng như TikTok chẳng hạn. Đạo luật này sẽ bao gồm các biện pháp ngăn chặn các cuộc tấn công an ninh mạng nhằm vào bất kỳ cơ quan chính phủ nào của Hoa Kỳ và các biện pháp trừng phạt bắt buộc để đối phó với bất kỳ cuộc tấn công an ninh mạng nào của Trung Cộng, cũng như bất kỳ hành vi trộm cắp tài sản trí tuệ và kỹ thuật công nghệ nào do nhà nước bảo trợ. Luật này ước tính sẽ có ảnh hưởng đến khoảng 250 tỷ USD trong thương mại và hoạt động kinh tế nói chung.

Bắc Kinh đã tuyên bố sẽ trả đũa nếu dự luật trở thành luật chính thức. Ủy Ban Đối Ngoại Trung Cộng đã mô tả United States Innovation and Competition Act of 2021  – USICA là một nỗ lực để “kiềm chế sự phát triển của Trung Cộng dưới ngọn cờ đổi mới và cạnh tranh”. Mặc dù Bắc Kinh vẫn chưa tiết lộ hình thức trả đũa, nhưng ít ai hoài nghi, với những hành động của họ trong quá khứ, rằng họ sẽ do dự khi làm như vậy. Tuy nhiên, một số ít cho rằng sẽ là các biện pháp thuế quan.

Sau những căng thẳng mà Trung Cộng phải gánh chịu trong “cuộc chiến thương mại” năm 2019 giữa Trung Cộng và Tòa Bạch Ốc dưới thời TT Trump, điều cuối cùng mà Bắc Kinh muốn là rời thay đổi vấn đề theo hướng đó. Và với quan điểm cứng rắn của Đại Diện Thương Mại Hoa Kỳ bà Katherine Tai trong cuộc hội đàm gần đây với Phó Thủ tướng Lưu Hạc, Bắc Kinh biết rằng Hoa Thịnh Đốn có thể đi theo cách này một lần nữa. Các chuyên gia về Trung Cộng nghi ngờ rằng ứng phó của Bắc Kinh sẽ nhắm vào các phụ tùng xuất cảng mà các nhà sản xuất nội địa Hoa Kỳ rất cần.

Trong khi bản chất của các mối đe dọa vẫn còn mơ hồ, đại sứ quán  của Trung Cộng tại Hoa Thịnh Đốn đã bắt tay vào hành động. Đại sứ Qin Gang đã bày tỏ sự phẫn nộ của mình cũng như của chính phủ Trung Cộng của ông ta. Ông ta đã xác định khoảng 260 dự luật tại Quốc hội mà ông mô tả là có “nội dung tiêu cực về Trung Cộng.” Ông ta đã tóm tắt chúng, nhấn mạnh vào USICA, như một nỗ lực nhằm “xâm phạm mối quan hệ Trung Cộng-Hoa Kỳ và gây tổn hại nghiêm trọng đến lợi ích của chính Hoa Kỳ.” Ông cũng đã điều động các nhân viên của mình đi vận động hành lang (hay đe dọa?) tất cả các công ty có tầm quan trọng của Hoa Kỳ, đặc biệt là những công ty đang sẵn có những lợi ích ở Trung Cộng, để đánh bại dự luật của ông Schumer và các luật khác tương tự như vậy.

Tất cả sự lo lắng này có thể không đi đến đâu. Dự luật vẫn đang chờ một cuộc bỏ phiếu tại Hạ Viện và Chủ tịch Hạ viện bà Nancy Pelosi vẫn chưa cho biết khi nào, hoặc thậm chí liệu một cuộc bỏ phiếu như vậy có diễn ra. Quốc hội còn rất nhiều việc phải hoàn thành, vì vậy vấn đề này có lẽ phải đợi khá lâu mới có thể thu hút được sự chú ý của bà ấy, chứ đừng nói đến sự chú ý của ông Biden.

Thật vậy, nếu dự luật thông qua bởi Hạ viện và đến bàn của tổng thống, không có gì đảm bảo rằng ông Biden sẽ ký thành luật. Ông ấy đã có đôi khi nói chuyện cứng rắn với Trung Cộng, nhưng một loạt các điều khoản của luật này có thể dễ dàng đụng phải các sáng kiến khác của chính phủ hoặc các vị bộ trưởng quan trọng trong nội các. Tuy nhiên, có vẻ như Quốc hội đã bắt đầu chú ý khi đề cập đến Trung Cộng, và với cuộc bầu cử giữa kỳ sắp diễn ra vào năm 2022, tất cả các chính trị gia sẽ lưu ý đến cảm giác chống Trung Cộng rõ ràng của công chúng.

Tác giả Milton Ezrati – Liên Đúc biên dịch

Ông Milton Ezrati là một biên tập viên cộng tác với tạp chí The National Interest của Hoa Kỳ,  là trưởng nhóm kinh tế của Vested, công ty truyền thông có trụ sở tại New York.
Cuốn sách mới nhất của ông Milton Ezrati là “Ba Mươi Ngày Mai: Ba Thập Niên Tiếp Theo Của Toàn Cầu Hóa, Nhân Khẩu Học, và Cách Chúng Ta Sẽ Sống.”