Truyền thông quốc tế nói gi về việc Bộ Trưởng Quốc Phòng James Mattis từ chức ?

Lời người post: Tin đồn từ lâu nay, Bộ Trưởng Quốc Phòng Hoa Kỳ James Mattis sẽ ra đi khỏi Ngũ Giác Đài, ở Mỹ gọi là “rumor” tức là tin đồn lộ ra nhưng không biết hư thực ra sao?  Hầu hết những “rumor” dưới nội các (cabinet) của TT Trump đều xẩy ra.  Quả thực, hôm qua thứ Năm ngày 20/12/2018, Bộ Trưởng Quốc Phòng Hoa Kỳ James Mattis bất ngờ đưa đơn từ chức lên Tổng Thống Trump. Trong nội dung đơn xin từ chức của Bộ Trưởng James Mattis (1) do chứa đựng một vài quan điểm bất đồng căn bản của mình đối với Tổng Thống Mỹ. Sáng hôm nay nhiều bài bình luận trên các truyền thông và báo chí quốc tế nhận xét về sự ra đi của BTQP James Mattis – đặc biệt là sự lo lắng của các nước Châu Á – Thái Bình Dương như sau:

 Đài VOA có bài: Mattis ra đi, các đồng minh của Mỹ ở Châu Á-TBD mất một người bạn tin cậy ở Washington

Quyết định từ chức đột ngột của Bộ Trưởng Quốc Phòng Hoa Kỳ Jim Mattis đã gây quan ngại sâu xa nơi các đồng minh của Mỹ tại châu Á-Thái Bình Dương.

Tư liệu: BTQP Jim Mattis tại hội nghị các BTQP ASEAN tại Thượng đỉnh An ninh ở Châu Á, ngày 4/6/2017. (DOD photo by Navy Petty Officer 2nd Class Dominique A. Pineiro)

Hãng tin Reuters dẫn lời các giới chức khu vực và các nhà phân tích nhận định hôm 21/12 rằng những đồng minh của Mỹ vẫn xem tướng hồi hưu Jim Mattis là người đã xây dựng được niềm tin, và có công kềm hãm khuynh hướng bốc đồng, tự cô lập hóa của chính quyền Hoa Kỳ hiện tại.

Khu vực Á Châu-Thái Bình Dương – bao gồm các đồng minh kiên cường của Hoa Kỳ như Nhật Bản, Nam Hàn và Úc – là những vùng có nhiều biến động và là một số điểm nóng nhất trên thế giới, trong tình hình căng thẳng tăng cao trên bán đảo Triều Tiên, và các hành động của Tàu Cộng quân sự hóa Biển Đông gây ra nhiều xích mích.

Ông Mattis là người vẫn hậu thuẫn các quan hệ với những đồng minh truyền thống của Mỹ. Ông từ chức vì có quan điểm bất đồng với Tổng Thống Donald Trump về các chính sách đối ngoại, kể cả các quyết định bất ngờ trong tuần này đòi rút quân ra khỏi Syria, và bắt đầu lên kế hoạch rút quân ở Afghanistan.

Trao đổi với phóng viên The Australian, Thượng nghị sĩ Jim Molan của Úc nhận định: “Nói chung, Bộ trưởng Quốc Phòng Jim Mattis được coi là một trong những nhân vật có uy tín, là “người lớn” trong chính quyền Tổng Thống Trump.”

Thượng nghị sĩ Molan nói sự ra đi của ông Mattis rất đáng lo ngại bởi vì đây lại là “thêm một yếu tố bất định khác nữa trong việc làm quyết định của Hoa Kỳ”.

Giới phân tích cho rằng ông Mattis là một người hay mạnh mẽ chỉ trích sự hiện diện ngày càng tăng của Tàu Cộng trên Biển Đông, tuy nhiên ông đã nỗ lực làm việc để bảo đảm căng thẳng không sôi sục quá mức.

Reuters dẫn lời nhà phân tích Euan Graham, Giám đốc ban Á Châu của Đại học La Trobe, Úc Châu, nhận định: “Tướng Mattis bảo đảm sự liên tục trong các chính sách của chính phủ Mỹ, ông được tin tưởng là nhân vật có thể tin cậy để kiềm hãm những hành vi bốc đồng của ông Trump, trong tình hình Tổng Thống Mỹ là người có khuynh hướng cô lập hóa, và rõ ràng hoài nghi các cam kết của Mỹ với các đồng minh truyền thống.”

Vẫn theo Reuters, sự ra đi của Mattis sẽ khiến Úc mất đi một đồng minh quan trọng trong chính quyền Trump, giữa lúc nước Úc không có một đại sứ Hoa Kỳ từ năm 2016 tới nay!

Đài RFI nhận định: Vụ Mattis từ chức gây lo ngại cho các đồng minh của Mỹ ở châu Á

Bộ Trưởng Quốc Phòng James Mattis

Vụ bộ trưởng Quốc Phòng Mỹ Jim Mattis bất ngờ thông báo từ chức đang gây lo ngại cho các đồng minh của Hoa Kỳ ở châu Á, bởi vì cho tới nay, đối với các quốc gia này, trong chính quyền Donald Trump, tướng về hưu Mattis là một nhân tố giúp duy trì tính ổn định, tạo sự tin tưởng, cũng như giúp hạn chế bớt những quyết định bất thường của Tổng Thống Trump. Đó là nhận định chung của các giới chức trong khu vực và giới phân tích.

Châu Á là khu vực hiện Hoa Kỳ có những đồng minh rất thân cận như Nam Hàn, Nhật Bản và Úc, và cũng là khu vực tập trung một số điểm nóng nhất trên thế giới, đặc biệt là bán đảo Triều Tiên và Biển Đông. Đây là một vùng rất cần có sự can dự lâu dài và ổn định của Hoa Kỳ để ngăn chặn nguy cơ bùng nổ xung đột.

Cho tới nay, Bộ Trưởng Quốc Phòng Mattis vẫn là người chỉ trích mạnh mẽ việc Tàu Cộng tăng cường sự hiện diện ở Biển Đông, đồng thời ông cũng nỗ lực giúp làm giảm căng thẳng ở vùng biển đang có tranh chấp này.

Trên nhật báo The Australian, thượng nghị sĩ Úc Jim Molan khẳng định tướng Mattis vẫn được xem là một trong những người “chín chắn”, nếu không muốn nói là người “trưởng thành” cuối cùng trong chính quyền Trump. Theo vị thượng nghị sĩ này, việc ông Mattis ra đi rất đáng lo ngại, vì nó làm tăng thêm một yếu tố bất ổn vào các quyết định tương lai của Hoa Kỳ trong các hồ sơ địa chính trị. Đặc biệt, đối với Canberra, tướng Mattis là một đồng minh chủ chốt trong chính quyền Trump. Một nguồn tin ngoại giao tại Mỹ xác nhận với Reuters: “Ông Mattis vẫn thường lắng nghe ý kiến của Úc”.

Còn theo nhận định của ông Adam Mount, một nhà phân tích quốc phòng thuộc Liên Đoàn các nhà khoa học Hoa Kỳ, được hãng tin Reuters trích dẫn, trước một nước Bắc Hàn không từ bỏ tham vọng hạt nhân, trước một Tàu Cộng ngày càng hung hăng, những nỗ lực của bộ trưởng Mattis đã giúp duy trì liên minh giữa Hoa Kỳ với các nước đồng minh châu Á. Nhưng ông Adam Mount nhấn mạnh, còn nhiều vấn đề lớn cần được giải quyết để cho liên minh này thật sự vững mạnh.

Trong khi đó, hãng tin Bloomberg lưu ý, ngoài những quyết định đã được loan báo như triệt thoái toàn bộ quân khỏi Syria, rút một phần lực lượng khỏi Afghanistan, thì việc bộ trưởng Mattis từ chức có thể sẽ ảnh hưởng đến chính sách của chính quyền Trump về Bắc Hàn, vào lúc mà Kim Jong Un đang tìm cách làm rạn nứt liên minh Mỹ-Hàn, thông qua việc làm hòa với Donald Trump. Bản thân Tổng Thống Trump cũng đã góp phần làm suy yếu liên minh Washington – Seoul, khi ông đơn phương quyết định tạm ngưng các cuộc tập trận chung hàng năm giữa hai nước.

Cho tới nay, trong khi bộ trưởng Mattis ủng hộ hết mình liên minh Mỹ-Hàn, thì Tổng Thống Trump thường xuyên đặt lại vấn đề về sự cần thiết phải duy trì 28 ngàn quân ở Nam Hàn và đòi Seoul phải trả thêm tiền để Hoa Kỳ bảo vệ an ninh. Hiện giờ, hai nước vẫn chưa đạt được thỏa thuận về việc chia sẻ chi phí duy trì lực lượng Mỹ ở Nam Hàn. Theo dự báo của giáo sư Daniel Pinkston, Đại học Troy, Seoul, được Bloomberg trích dẫn, nếu trong cuộc đàm phán với Nam Hàn, Tổng Thống Trump không thấy đạt được kết quả như mong muốn và nếu trong thời gian tới, ông gặp thêm khó khăn trong nước, thì không loại trừ khả năng là chủ nhân Tòa Bạch Ốc sẽ ra lệnh rút lực lượng Mỹ khỏi Nam Hàn.

Cũng theo nhận định của hãng tin Bloomberg, việc Tổng Thống Trump bất ngờ quyết định rút quân khỏi Syria mà không tham khảo ý kiến các cố vấn an ninh quốc gia sẽ càng khiến cho Bình Nhưỡng chỉ muốn nói chuyện trực tiếp với Trump, chứ không thông qua ai khác trong chính quyền Mỹ, nhất là kể từ nay không còn ai dám can ngăn Tổng Thống Mỹ.


Chú thích:

(1) https://www.cnn.com/2018/12/20/politics/james-mattis-resignation-letter-doc/index.html

Sáng Lập Đảng

Nguyễn Thái Học người Sáng Lập Việt Nam Quốc Dân Đảng

Tìm Bài Theo Tháng

Tự Điển Hỏi Ngã Tiếng Việt