Trong dịp tết Đoan Ngọ truyền thống tại Trung Cộng, Reuters đã phơi bày một thông tin độc quyền: Lầu Năm Góc sắp định tính đưa 20 doanh nghiệp Trung Cộng bao gồm cả Huawei là doanh nghiệp “do quân đội sở hữu hoặc kiểm soát”, bước tiếp theo nữa là thực thi chế tài kỹ thuật công nghệ, thương mại, tài chính với các công ty này. 

Các doanh nghiệp trong danh sách này, ngoài Huawei, đều là những doanh nghiệp hàng đầu: Hikvision, China Mobile, China Telecom, Tập đoàn Công nghiệp Hàng không Trung Cộng, Tập đoàn Xây dựng đường sắt Trung Cộng, Tập đoàn Công nghiệp nặng đóng tàu Trung Cộng, Tập đoàn điện tử Panda, v.v, bao phủ nhiều doanh nghiệp cỡ lớn trong nhiều lĩnh vực và đều là các công ty đã niêm yết trên thị trường chứng khoán.  

Thông tin này của Reuters không phải là tin vỉa hè, mà đã lấy nguồn tin chứng thực từ quan chức Bộ Quốc Phòng Mỹ, đồng thời cho biết văn kiện đã được trình lên Quốc Hội Hoa Kỳ. 

Đây là danh sách sách 20 công ty của Trung cộng mà Mỹ đưa vào danh sách chề tài:
Aviation Industry Corporation of China; China Aerospace Science and Technology Corporation; China Aerospace Science and Industry Corporation; China Electronics Technology Group Corporation; China South Industries Group Corporation; China Shipbuilding Industry Corporation; China State Shipbuilding Corporation; China North Industries Group Corporation; Huawei Technologies Co.; Hangzhou Hikvision Digital Technology Co.; Inspur Group; Aero Engine Corporation of China; China Railway Construction Corporation; CRRC Corp.; Panda Electronics Group; Dawning Information Industry Co.; China Mobile Communications Group; China General Nuclear Power Corp.; China National Nuclear Power Corp.; China Telecommunications Corp.

Đặc biệt Huawei Technologies Co. (Hoa Vi) đã bị Mỹ chế tài trong thời gian dài, lần này có thêm nhiều doanh nghiệp cỡ lớn cùng bị nhận định là “doanh nghiệp do quân đội Trung Cộng sở hữu hoặc kiểm soát”, Mỹ muốn chề tài.

Cần chú ý rằng lần này là Bộ Quốc Phòng Hoa Kỳ đệ trình báo cáo liên quan chứ không phải là Bộ Thương Mại. Năm 1999, Quốc Hội Mỹ đã đặc biệt thông qua một đạo luật, trao quyền cho Bộ Quốc Phòng lập danh sách chính thức những công ty của quân đội nước đối nghịch “sở hữu hoặc kiểm soát” – dù những công ty này hoạt động trong bất cứ lĩnh vực nào, ngay cả không liên quan đến quân sự mà chỉ cần biết rằng sự thật là có quân đội đứng sau, thì Tổng Thống có thể tuyên bố biện pháp cần thiết để chế tài các công ty liên quan. 

Đây không phải là việc làm nông nổi của Mỹ. Thực tế, từ tháng Chín năm ngoái, lãnh đạo Đảng Dân Chủ Hạ Viện Chuck Schumer và Thượng Nghị Sĩ Đảng Cộng Hòa Tom Cotton đã phối hợp  gửi thư cho Bộ Trưởng Quốc Phòng Mark Esper, yêu cầu thành lập danh sách liên quan nhắm vào Trung Cộng. 

Sở dĩ Bộ Quốc Phòng Mỹ lựa chọn vào thời điểm này để trình danh sách các công ty Trung Cộng lên Quốc Hội  là đúng thời điểm vì cuộc họp cấp bộ trưởng ngoại giao Mike Pompeo và Dương Khiết Trì xẩy ra ở Hawaii kết thúc một cách tẻ nhạt.  

Lúc đầu khi Mỹ khởi động chế tài Huawei cách đây 2 năm, nhiều người Trung Cộng ủng hộ Huawei và không tin rằng Mỹ có thể hạ gục Huawei, nhưng thực tế, hiện tại tính mạng của Huawei đang ngàn cân treo sợi tóc. Cục Công Nghiệp và An Ninh thuộc Bộ Thương Mại Hoa Kỳ hôm 15/5 tuyên bố quy định mới, yêu cầu các doanh nghiệp khi sử dụng kỹ thuật công nghệ hoặc thiết kế chip bán dẫn của Mỹ nếu bán sản phẩm cho Huawei cần phải có được giấy phép xuất khẩu của Chính phủ Mỹ, dù là nhà sản xuất sản đó ở ngoài nước Mỹ cũng không ngoại lệ. Sau khi chính sách này được đưa ra, nhà cung cấp chip điện tử lớn nhất Đài Loan TSMC phải chấm dứt việc buôn bán với Huawei.

Dù cho Huawei có “bỏ lại mồi ngon để thoát thân”, muốn nhường thị phần điện thoại di động để đổi lấy sự hợp tác của Samsung, nhưng Samsung cũng từ chối không chút nể nang vì luật của Mỹ đa ban hành ở trên. Dưới áp lực từ phía Mỹ, không ai muốn làm Lôi Phong (hình tượng làm người tốt của ĐCST) với công ty Huawei cả. Sắp đến, chuỗi cung ứng chip cho Huawei ở nước ngoài bị cắt đứt hoàn toàn. Theo tờ Tin tức Kinh tế Nhật Bản (Nihon Keizai Shimbun) đưa tin, lấy ví dụ mẫu điện thoại cao cấp nhất của Huawei là 5G của dòng điện thoại Mate 30 năm trong tình huống hông cách nào có thể thay thế được chip điện tử nhập khẩu, thì sẽ tạo ra ảnh hưởng chí mạng tới chất lượng sản phẩm và ứng dụng. 

Không chỉ có vậy, chế tài của Mỹ cũng thành định hướng cho nhiều nước đồng minh của Mỹ. Cuối tháng trước, nước Anh đã tuyên bố sẽ cố gắng giảm khả năng Huawei tham gia vào dự án 5G xuống con số 0, đây như là cách nói uyển chuyển cho việc từ bỏ Huawei; Chính phủ Tiệp từng có mối quan hệ mật thiết với Huawei cũng lên tiếng nói rằng Huawei “tạo thành mối đe dọa cho an ninh quốc gia”. Đan Mạch của có thái độ chỉ sử dụng 5G của Huewei khi bảo đảm được an ninh quốc gia. Đó chỉ là cách nói để từ bỏ liên hệ với Huawei.

Canada thường giữ thái độ im lặng, thế mà ba công ty viễn thông lớn của Canada đã chuyển sang lựa chọn đối thủ cạnh tranh chính của Huawei là Ericsson và Nokia để xây dựng mạng 5G.

Trừng phạt về kỹ thuật công nghệ và thương mại chỉ như dao cùn cắt thịt (đánh từ từ bên ngoài), thì trừng phạt tài chính có thể là thuốc độc thực sự, trừ phi 20 công ty bị Mỹ liệt vào danh sách này, nguồn vốn ra vào hoàn toàn bỏ qua hệ thống thanh toán bằng đồng đô la. Ngay cả khi họ có thể tìm được cách khác, thì khách hàng của họ ở nước ngoài có chấp nhận rủi ro đi cùng với họ dưới áp lực của Hoa Kỳ hay không.

Phía Trung Cộng từng cảnh cáo, nếu Mỹ tiến thêm bước nữa hạn chế chuỗi cung ứng của Huawei, Trung Cộng sẽ có biện pháp đáp trả, bao gồm cả việc khởi động chế tài doanh nghiệp nước ngoài trong “danh sách thực thể không đáng tin cậy”, hạn chế và điều tra các công ty bao gồm cả các công ty khoa học kỹ thuật công nghệ của Mỹ như Qualcomm, Cisco Systems, Apple, và tạm thời ngừng mua máy bay do công ty Boeing sản xuất, v.v.. Nhưng thử nghĩ, những công ty kỹ thuật công nghệ hàng đầu này của Mỹ, đều có kỹ thuật công nghệ cốt lõi không ai sánh được, và không phải là dựa vào thị trường Trung Cộng để tồn tại… Thực tế rất nhiều thứ của Trung Cộng đều phải dựa vào những công ty của Mỹ. Ví như nếu chế tài Boeing, ước chừng 2/3 máy bay trong nước sẽ không có linh kiện để thay thế. Ngay cả những máy bay sản xuất trong nước, thì động cơ vẫn là nhập từ nước ngoài Anh hay Mỹ.

(Tiêu đề gốc: Mỹ sẽ định nghĩa 20 doanh nghiệp Trung Cộng bao gồm cả Huawei là “quân đội sở hữu”, sẽ tiếp tục thực thi vòng chế tài mới)