Từ hội nghị G20 ở Buenos Aires, TT Trump nói : “Đó thực sự là một người hết sức tài giỏi. Ông đã sống trọn một cuộc đời gương mẫu”. Tổng Thống Mỹ hủy bỏ một cuộc họp báo ở G20 “để tỏ lòng tôn kính cố Tổng Thống Bush”.

Quan tài của cựu TT Bush cha sẽ được TT Donald Trump ra lệnh cho phi cơ Air Force One về Houston, Texas đưa đến Washington DC. Công chúng có thể tự do đến viếng cựu TT Bush lần cuối tại điện Capitol từ tối thứ Hai (3/12) đến sáng thứ Tư (5/12). Thánh lễ được tổ chức tại Vương Cung Thánh Đường Washington DC, sau đó đưa về an táng tại Texas. Theo James Baker, cựu ngoại trưởng của TT Bush cha, thì ông tắt thở nhẹ nhàng sau khi nói lời yêu thương ngắn ngủi “I love you” với George W. Bush (cựu Tổng Thống thứ 43 của Mỹ, tức Bush con) qua điện thoại.

Tổng Thống chừng mực của hồi kết chiến tranh lạnh

Tại Hoa Kỳ, cả hai đảng Cộng Hòa lẫn Dân Chủ đều ca ngợi vị cựu Tổng Thống từng là phi công chiến đấu từ 18 tuổi trong Đệ Nhị Thế Chiến, phục vụ cho đất nước trong nhiều thập niên với vai trò Dân Biểu, Giám Đốc CIA, đại sứ tại Liên Hiệp Quốc, Phó Tổng Thống 2 nhiệm kỳ rồi Tổng Thống Hoa Kỳ thứ 41 năm 1989.

“Bush 41” lãnh đạo nước Mỹ khi bức tường Berlin sụp đổ năm 1989 và khối Cộng Sản Liên Xô và Đông Âu tan rã năm 1991. Cựu Tổng Bí Thư Liên Xô Mikhail Gorbatchev nhắc lại, hai sự kiện trên đã kết thúc cuộc chiến tranh lạnh và chạy đua vũ trang. Thủ tướng Đức Angela Merkel tuyên bố : “Thật là may mắn cho lịch sử nước Đức khi lúc ấy Cựu TT Bush (cha) là người đứng đầu Hoa Kỳ, khiến nước Đức có thể thống nhất”. Đức Đạt Lai Lạt Ma không quên Bush cha là Tổng Thống Mỹ đương nhiệm đầu tiên gặp gỡ ngài, bất chấp Trung Cộng phản đối.

Những lời chia buồn sâu sắc từ bạn và phía đối nghịch đến với cái chết của TT Bush Cha

1) Từ Argentina, nơi diễn ra hội nghị thượng đỉnh G20, Tổng Thống thứ 45 Donald Trump và Đệ Nhất Phu Nhân Melania Trump đã đưa ra tuyên bố bày tỏ sự thương tiếc đối với Cựu TT Bush.

TT Trump nói: “Ông ấy là một người cao thượng. Tôi đã gặp ông ấy nhiều lần. Ông ấy là người giàu phẩm chất, một người thực sự yêu thương gia đình. Một điều vô cùng rõ ràng là ông ấy rất tự hào về gia đình và rất yêu thương gia đình. Ông ấy là một người tuyệt vời và chúng ta sẽ rất nhớ ông ấy. Ông ấy sống một cuộc sống trọn vẹn, và một cuộc sống rất gương mẫu nữa,”

Tổng Thống Trump đăng lời chia buồn về cái chết của Tổng Thống Bush cha

2) Từ hãng tin Interfax của Nga hôm thứ Bảy, lãnh đạo cuối cùng của Liên Xô Mikhail Gorbachev đã bày tỏ “lời chia buồn sâu sắc” đối với gia đình Bush và nhân dân Hoa Kỳ sau khi biết tin về cái chết của cựu Tổng Thống Bush. “Tôi có rất nhiều kỷ niệm liên quan đến người đàn ông này”, nhà lãnh đạo Liên Xô cuối cùng cho biết. “Chúng tôi đã có cơ hội làm việc cùng nhau trong những năm biến động to lớn. Đó là một thời gian đầy xáo trộn đòi hỏi trách nhiệm lớn từ mọi người. Kết quả là kết thúc Chiến tranh Lạnh và cuộc chạy đua vũ khí hạt nhân”.

3) Lãnh đạo Kuwait cũng gửi lời cảm thương và biết ơn đối với Tổng Thống Bush cha, người đã phát động cuộc chiến tranh vùng Vịnh năm 1991 để ngăn cản Iraq sát nhập quốc gia nhỏ bé Kuwait vào lãnh thổ của mình. Tiểu vương Sheikh Sabah al-Ahmad al-Sabah cho biết trong một tuyên bố “[Sự ủng hộ của ông] sẽ vẫn được lưu giữ và không bao giờ bị lãng quên trong ký ức của toàn thể người dân Kuwait”, 

4) Người Đức cũng nhớ tới Cựu TT Bush về sự kiện bức tường Berlin sụp đổ, theo tờ The Guardian. “Chúng tôi đang thương tiếc một chính khách vĩ đại và một người bạn của Đức … [Cựu TT Bush] đã can đảm nắm bắt cơ hội để chấm dứt Chiến tranh Lạnh”, Bộ trưởng ngoại giao Đức Heiko Maas cho biết. “Ông cũng là một kiến ​​trúc sư cho sự thống nhất của nước Đức”.

5) Cựu Tổng Thống thuộc đảng Dân Chủ Barack Obama mô tả Cựu TT Bush là “một người yêu nước và một công bộc khiêm nhường” .

6) Cựu Tổng Thống thuộc đảng Dân Chủ Bill Clinton: Sau khi thất bại ghế Tổng Thống cuối năm 1992 về Bill Clinton, trước khi rời Toàn Bạch Ốc, TT Bush “cha” để lại cho tân Tổng Thống Bill Clinton một lá thư tay để trên bàn làm việc của Tổng Thống mà nay cựu Tổng Thống Clinton nói về lá thư này trong một bài bình luận đăng trên báo The Washington Post hôm thứ Bảy (1/12) rằng: “Không lời nào của tôi hoặc của những người khác có thể hé lộ tấm lòng của ông ấy [Bush cha] rõ hơn những lời mà chính ông ấy đã viết,” và  “Tình bạn của ông ấy [Bush cha] là một trong những món quà tuyệt vời nhất của cuộc đời tôi,” – lá thư dưới đây:

 

(nội dung lá thư dịch tiếng Việt)

Bill thân mến,

Khi tôi bước vào văn phòng này vừa lúc nãy, tôi lại cảm thấy cùng cái cảm giác lâng lâng và tôn kính mà tôi cảm thấy bốn năm về trước. Tôi biết ông cũng sẽ cảm thấy như vậy.

Tôi chúc ông thật nhiều hạnh phúc ở đây. Tôi chưa bao giờ cảm thấy sự cô đơn mà một số Tổng Thống đã mô tả.

Sẽ có những lúc rất khó khăn, thậm chí còn khó khăn hơn bởi những lời chỉ trích mà ông có thể cho là không công bằng. Tôi không phải là người phù hợp cho lắm để đưa ra lời khuyên; nhưng đừng để những người chỉ trích làm ông nản chí hoặc đẩy ông chệch hướng.

Ông sẽ là Tổng Thống của chúng tôi khi ông đọc lá thư này. Tôi chúc ông mọi sự tốt lành. Tôi chúc gia đình ông mọi sự tốt lành.

Thành công của ông giờ là thành công của đất nước chúng ta. Tôi sẽ cổ vũ nhiệt tình cho ông.

Chúc may mắn

— George

7) Nữ hoàng Elizabeth II của Anh bày tỏ nỗi buồn trước sự ra đi của “người bạn và đồng minh tuyệt vời” của vương quốc này. Nữ hoàng và phu quân của bà, Quận công Phillip, “nhớ về những ngày chúng tôi ở Texas vào năm 1991 với tình cảm hết sức trìu mến”.  Hai vị hoàng thân đã đến thăm tiểu bang này trong một chuyến công du nước Mỹ trong nhiệm kỳ Tổng Thống của Cựu TT Bush.

8) “Tinh thần phụng sự công chúng của ông ấy là sợi chỉ xuyên suốt của cuộc đời ông ấy và là tấm gương cho tất cả chúng ta noi theo,” Thủ tướng Anh Theresa May nói. “Bằng việc lèo lái Chiến Tranh Lạnh kết thúc một cách hòa bình, ông ấy đã làm cho thế giới trở thành một nơi an toàn hơn cho các thế hệ mai sau”.

9) Tại hội nghị thượng đỉnh G20 ở Buenos Aires, Thủ tướng Đức Angela Merkel nhớ về lần đến thăm ông tại Tòa Bạch Ốc, bà nói: “Ông ấy là người khai sinh hoặc một trong những người khai sinh sự thống nhất của nước Đức và chúng tôi sẽ không bao giờ quên điều đó”. 

10) Tổng Thống Nga Vladimir Putin  qua hãng thông tấn TASS của Nga nói Cựu TT Bush “tận trung phục vụ đất nước ông ấy suốt đời – với một khẩu súng trong tay trong những năm thời chiến và trong những vai trò chính phủ cao cấp trong thời bình”. 

11) Thủ tướng Israel ca ngợi Cựu TT Bush vì “cam kết của ông đối với an ninh của Israel” và “đóng góp quan trọng của ông trong việc giải phóng người Do Thái ở Liên Bang Soviet”. Trong một lá thư chia buồn vào ngày thứ Bảy, ông Benjamin Netanyahu viết rằng Israel “sẽ luôn luôn nhớ những nỗ lực của ông để đạt được hòa bình ở Trung Đông”.

12) Hãng thông tấn chính thức của Palestine cho biết Tổng Thống Mahmoud Abbas đã gửi thư chia buồn cho gia đình Bush

Http://vietquoc.org