Có 2 sự kiện quan trọng của Mỹ trong những ngày gần đây:

1) Ít nhất là vào thời điểm hiện tại, có tin vui là vào phút chót Quốc Hội Mỹ đã ngăn chặn được việc chính phủ Hoa Kỳ bị đóng cửa. Thật ra đây là một trò chơi chính trị xảy ra hằng năm giữa hai Đảng Dân Chủ và Cộng Hòa tại Quốc Hội Hoa Kỳ. Thử hỏi, một guồng máy công quyền Hoa Kỳ mà bị đóng cửa đồng nghĩa với ngày tận thế! Chính phủ Mỹ bị đóng cửa thì các Bộ Ngoại Giao, Bộ Quốc Phòng, Bộ Thương Mại, Bộ Giáo Dục, v.v… bị đóng cửa. Như vậy thế giới biết nói chuyện với ai ở Mỹ để làm việc; Lượng hàng hóa của các nước muốn bán đến Mỹ bị ngưng; Quân đội Mỹ trên thế giới hết chiến đấu; Các Tòa Án tiểu bang và liên bang bị đóng cửa, hàng vạn vụ thưa kiện không được xét xử; Trộm cướp đầy đường không có cảnh sát giữ an ninh trật tự, v.v… và v.v… Thế mà, cứ vào đầu tháng 10 mỗi năm tại Mỹ lại nghe điệp khúc “Government shutdown”.  Chẳng qua, ngày đó Quốc Hội Mỹ phải thông qua ngân sách hợp lý để tránh lạm dụng ngân quỹ quốc gia do tiền thuế của dân Mỹ đóng – US Government is never shutdown (chính phủ Mỹ không bao giờ đóng cửa). Không thể!

2) Còn tin xấu là hàng tỷ đô la tài trợ cho Ukraine bị cắt xén (1).

Tình hình viện trợ cho Ukraine hiện nay

Viện trợ cho Ukraine vẫn được tiếp tục ủng hộ của khoảng 2/3 dân cử ở Hạ Viện lẫn Thượng Viện, tình trạng nguy hiểm vào tuần trước khi số Dân Biểu Đảng Cộng Hòa tại Hạ Viện bỏ phiếu chống lại viện trợ cho Ukraine chỉ còn 117 và 101 bỏ phiếu đồng ý viện trợ. Nay đã có sự thay đổi.

Mỹ phải viện trợ cho Ukraine, đó là mệnh lệnh của thời đại

Hãy làm điều đúng đắn cho Ukraine, Chủ tịch Hạ viện Kevin McCarthy (R-Ca) đã phải chống lại một bộ phận chống viện trợ cho Ukraine ngày càng tăng trong đảng Cộng Hòa. Tuy nhiên, điều bắt buộc là Kevin phải thể hiện sự can đảm và đưa dự luật tài trợ của Ukraine ra sàn Hạ Viện ngay lập tức. Đó là việc làm của ông cách đây 5 ngày, nay ông bị truất phế thì người thay thế nhiệm vụ của ông cần làm điều này.

Viện trợ cho Ukraine không chỉ là điều đúng đắn cần làm vì đạo đức, hơn thế nữa Hoa Kỳ có nghĩa vụ hỗ trợ một nước dân chủ chống lại một cuộc xâm lược vô cớ của độc tài Nga, đó còn là điều chính đáng phải làm về mặt chiến lược. Trên thực tế, chưa có một chính sách đối ngoại nào của Mỹ đứng đắn và đáng tin cậy kể từ sau Chiến Tranh Lạnh 1945. Nay viện trợ cho Ukraine là việc cần thiết phải chứng minh cụ thể để nâng cao vai trò nước Mỹ trên thế giới và lấy lại làm niềm tin của Hoa Kỳ đối với quốc tế.

Đúng là Washington đã viện trợ rất nhiều tiền cho Ukraine: tổng số viện trợ là 76.8 tỷ USD, bao gồm 46.6 tỷ USD viện trợ quân sự. Đó chỉ bằng 0.65% tổng chi tiêu của nước Mỹ trong hai năm 2021 và 2022 là 11800 tỷ USD. Với sự viện trợ của Hoa Kỳ và các nước Tây Phương khác, Ukraine đã ngăn chặn cuộc tấn công dữ dội, tàn ác và thô bạo của Nga và bắt đầu từng bước đẩy lùi nó và chiếm lại những phần đất bị chiếm đóng.

Trong tiến trình cuộc chiến Nga xâm lược Ukraine, Nga đã bị một vố rất đau, mất khoảng 120,000 binh lính và 170,000 đến 180,000 người bị thương, hàng chục tướng chỉ huy mặt trận bị giết. Về quân dụng, Nga đã mất khoảng 2,329 xe tăng, 2,817 xe chiến đấu bộ binh, 2,868 xe tải và xe jeep, 354 xe thiết giáp chở quân, 538 xe pháo binh tự hành, 310 pháo kéo, 92 oanh tạc cơ và 106 trực thăng. Nhiều sư đoàn thiện chiến Nga đã bị Ukraine hủy diệt mất khả năng chiến đấu. Trên phương diện quân sự, điều đó đã làm giảm nguy cơ đe dọa của Nga đối với các quốc gia NATO ở tuyến đầu.

Đó là một tin mừng đáng kinh ngạc cho Hoa Kỳ so với sự tham gia chiến đấu của Mỹ vào các cuộc chiến gần đây ở những nơi khác. Như ở Afghanistan và Iraq. Tại hai nơi đó có gần 7,000 binh sĩ Mỹ thiệt mạng và hơn 50,000 người bị thương đồng thời Mỹ phải chi một ngân khoản hơn 8000 tỷ USD cho cuộc chiến. Cuối cùng chỉ để thấy cảnh Afghanistan rơi vào tay Taliban quá thê thảm và Iraq nằm dưới cai trị của chế độ độc tài Iran.

Tại Quốc Hội Mỹ, có nhũng dân biểu tuyên bố lo lắng về nạn tham nhũng ở Ukraine, mặc dù không có bằng chứng nào chứng minh cho viện trợ của Mỹ đã bị giới chức Ukraine tham nhũng hoặc lạm dụng. Trước đây, tình trạng tham nhũng thực sự lan tràn ở Afghanistan và Iraq đã bòn rút hàng tỷ đô la của người dân Mỹ đóng thuế, một kế toán viên hữu thệ kiểm tra chi tiêu của Mỹ ở Afghanistan từ năm 2010-2012 đã phát hiện ra rằng khoảng 40% trong số 106 tỷ USD hợp đồng của Bộ Quốc Phòng Hoa Kỳ “đã vào túi của quân nổi dậy và các quan chức tham nhũng của Afghanistan”. Tuy nhiên, Quốc Hội chưa bao giờ đề nghị cắt viện trợ cho cuộc chiến ở Afghanistan.

Cuộc chiến ở Ukraine đang có kết quả khích lệ so với các cuộc chiến mà Hoa Kỳ ủng hộ ở Afghanistan và Iraq. Ở Ukraine, Hoa Kỳ không phải lo lắng về việc vũ khí của Mỹ sẽ rơi vào tay những thành phần tôn giáo cực đoan chống Mỹ như mạng lưới Haqqani… Hoa Kỳ đang tài trợ cho Ukraine là những người quyết tâm chiến đấu để bảo vệ một nền chính trị dân chủ, rồi đây sẽ là một nước vững vàng ở tuyến đầu của các nước Châu Âu trong hiện tại và tương lai. Nếu Ukraine mà chiến thắng Nga trong trận chiến này, thì chẳng bao giờ Nga dám đưa quân vào xâm lược một nước nào ở Châu Âu nữa cả!

Có những thành viên Quốc Hội Hoa Kỳ phàn nàn rằng Hoa Kỳ đang thực hiện những công việc nặng nhọc và các đồng minh Châu Âu của chúng ta không thực hiện phần việc công bằng của họ. Điều đó không đúng đối với trường hợp của Ukraine. Mùa hè này, Viện Kinh Tế Thế giới Kiel đã báo cáo rằng “với tổng số cam kết của Châu Âu (EU) hiện là rất lớn trong việc viện trợ cho Ukraine”. Tuy nhiên, bất chấp sự hỗ trợ ngày càng tăng của Châu Âu, Ukraine vẫn dựa vào sự hỗ trợ của Hoa Kỳ như một niềm tin.

Một điểm đáng lưu ý, hình như cả Châu Âu và Hoa Kỳ hầu như không thể đáp ứng nhu cầu về đạn pháo 155mm, các loại đạn dược khác cho Ukraine khi tiến hành một cuộc chiến tranh tiêu hao đối với cường quốc quân sự thứ nhì như Nga với những kho vũ khí khổng lồ từ thời Chiến Tranh Lạnh nay vẫn đem ra sử dụng…

Nguy hại cho nước Mỹ nếu Quốc Hội ngưng viện trợ cho Ukraine!

Bằng cách tài trợ cho Ukraine, chúng ta đang thắt chặt mối quan hệ xuyên Đại Tây Dương giữa Mỹ và Châu Âu. Đồng thời giữ vững niềm tin với các đồng minh truyền thống dân chủ thân cận nhất của mình. Nếu chúng ta cắt viện trợ cho Ukraine thì “sự bất quá tam”, từng cắt viện trợ để mất Nam Việt Nam 1975, đến Afghanistan rơi vào tay Taliban năm 2021, rồi đây lại cắt viện trợ để Ukraine thất thủ thì thử hỏi rằng còn ai trên thế giới dám tin vào Mỹ nữa không? Cho Mỹ là một nước phản bội không thể tha thứ. Ngăn chặn sự xâm lược của Nga vào Ukraine là vấn đề sống còn của Châu Âu. Cắt đứt Ukraine có nghĩa là Hoa Kỳ đang quay lưng lại với cam kết an ninh sau năm 1945 (Đệ II Thế Chiến) với Châu Âu – một cam kết đã củng cố quan hệ tốt đẹp trong thời gian dài nhất kể từ khi xuất hiện hệ thống nhà nước hiện đại vào thế kỷ 17.

Hỗ trợ Ukraine cũng rất cần thiết để ngăn chặn sự xâm lược của Trung Cộng ở Châu Á. Một số người nói ra thấy có lý, nhưng bị “cận thị” cho rằng cuộc chiến ở Ukraine đã làm xao lãng tình hình đe dọa Trung Cộng ở Thái Bình Dương. Đó là cách nói của người Đài Loan, chúng ta thông cảm cho những phát biểu này, chẳng qua vì người Đài Loan muốn Mỹ chú tâm vào thái độ đe dọa của Trung Cộng tại quốc đảo này nhiều hơn… trong khi chiến tranh Ukraine làm Mỹ quá bận tâm.

Nhiều dân cử lập pháp của hai viện nước Mỹ hiểu điều đó. Lãnh đạo phe thiểu số tại Thượng Viện Mitch McConnell (R-Ky) đã tuyên bố gần đây “Chắc chắn đây không phải là lúc để chao đảo vần đề Ukraine”. Nhưng vẫn còn những dân biểu trong Quốc Hội Hoa Kỳ quay lưng lại với chiến tranh Ukraine vì chủ nghĩa biệt lập, đây chính là nhược điểm đối với nhà độc tài Vladimir Putin, tên tội phạm chiến tranh số một mà một số dân cử cánh hữu xem đó là một tên lố bịch.

Trớ trêu thay, nhiều người lại tuyên bố muốn có một giải pháp thương lượng cho cuộc chiến Nga-Ukraine, trong khi chúng ta đều biết Vladimir Putin là người rất xảo quyệt và không đàm phán nghiêm chỉnh. Nguy hiểm hơn cho rằng viện trợ cho Ukraine thì Putin có cơ hội tồn tại ở ghế Tổng Thống để tiếp tục chiến đấu với Tây Phương. Không lẽ ngưng viện trợ cho Ukraine thì Putin sẽ không còn ngồi ghế Tổng Thống nước Nga hay sao? Putin ta đã từng tráo bài ba lá để lên xuống ghế Tổng Thống Nga nhiều lần và ông ta muốn như Tập Cận Bình làm Chủ Tịch Trung Cộng đến hơi thở cuối cùng.

Thật may mắn, đại đa số thành viên Quốc Hội vẫn kiên quyết ủng hộ Ukraine dù trong đó có một số bị “chao đảo”. Hãy viện trợ cho Ukraine đến thắng lợi cuối cùng đó cũng là tiền đề bảo vệ an ninh trực tiếp cho EU và gián tiếp cho Hoa Kỳ. Để chứng minh dân chủ luôn thắng độc tài, để Trung Cộng bỏ thói xấu xâm lăng vô pháp luật quốc tế, xem sức mạnh nòng súng là ưu tiên để uy hiếp các nước nhỏ.

Ngày 05 tháng 10 năm 2023

Lê Hoành Sơn

---

Ghi chú:

(1) https://www.nytimes.com/2023/10/05/us/politics/republicans-ukraine-aid.html